Beeldend kunstenaar Willem Popelier analyseerde tienduizenden selfies
CULTUUR SHOW 29
Kim van Kooten
schrijft boek
Prince alleen
nog op Tidal
In The do-it-
yourselfie
guide staan
tientallen
tips voor het
maken van
het perfecte
zelfportret
met je
smartphone.
Show Entertainment
Het eerste boek van Kim van Kooten, Lie
veling, verschijnt op 9 november. Het is
geschreven in samenwerking met Pauli
ne Barendregt en vertelt over de veelbe
wogen jeugd van deze vrouw. Van Koo
ten schreef eerder scenario's voor de hit
films Alles is liefde en Alles is familie.
'Op het
podium ben ik
altijd een
lolbroek'
Poplegende Prince heeft zijn
muziek teruggetrokken van al
le streamingdiensten, behalve
Tidal. Prince staat erom be
kend niet weg te zijn van digi
tale platformen. In 2010 protes
teerde hij al tegen iTunes.
Me at the Mona Lisa!!!!!!!!', twitter-
w de P. Diddy in het voorjaar van
2010. Het bericht ging vergezeld
van een selfie waarop de rapper,
staand voor de Mona Lisa, stoer
in de camera van zijn mobieltje
keek. Hij was niet de enige: duizen
den mensen, gewone stervelingen én
wereldvermaarde sterren, maakten de
afgelopen jaren in het Louvre een zelf
portret voor Leonardo da Vinci's be
roemdste schilderij.
Het inspireerde fotograaf en beel
dend kunstenaar Willem Popelier tot
Tip 51 in The do-it-yourselfie guide: po
seer voor de Mona Lisa. Op de foto er
naast staat en kijkt Popelier precies
als P. Diddy.
De ultieme selfiegids om je beste ik
vast te leggen, luidt de ondertitel van
het handzame boekje. Er staan 66 re
gels en tips in, verdeeld in verschillen
de categorieën. Ernaast staan evenzo
veel zelfportretten, waarmee Popelier
(Eindhoven, 1982), steevast gekleed in
dezelfde outfit, die regels even simpel
als treffend illustreert. 'De foto moet
er spontaan uitzien', luidt Regel 3.
'Maak een selfie als je een beroemd ie
mand ontmoet', luidt Tip 52. En 35:
'Als je Kim Kardashian niet bent,
neem dan nooit een foto van je kont
('belfie')'.
De toon mag dan licht zijn, er ging
uitvoerig onderzoek aan het gidsje
vooraf. Popelier, die studeerde aan de
Koninklijke Academie van Beeldende
Kunsten in Den Haag en St. Joost in
Breda, analyseerde tienduizenden
selfies, duizenden tips en talrijke on
derzoeken en artikelen over selfies.
„Toen ik in 2009 selfies begon te
verzamelen, wist ik niet eens dat
ze zo heetten. Ik deed onderzoek
naar de manier waarop mensen
op profielfoto's staan; hoe ze
zichzelf en elkaar in beeld
brengen op internet en sociale
media."
Het woord schijnt al in 2002
te zijn bedacht, in Australië,
maar selfies bestaan al veel lan
ger, aldus Popelier. „Selfies be
stonden ook al in de tijd van de
analoge fotografie. En in de jaren
tachtig heeft een Japans bedrijf al een
selfiestick op de markt gebracht. Als
je vroeger op vakantie was, vroeg je
of iemand met jouw toestel een foto
van je wilde maken. Tegenwoordig ge
bruik je de camera aan de voorkant
van je telefoon en doe je het zelf." De
mate waarin we dat doen en de mate
waarin selfies worden gedeeld, zijn
natuurlijk wel anders dan vroeger.
„2013 was het jaar van de selfie: het ge-
'Ik vind het
narcistisch om
commentaar te
leveren op een
narcistische selfie'
bruik van het woord groeide 17.000
procent. Het was niet alleen het
woord van het jaar in Nederland,
maar ook in België, Engeland en nog
een stuk of tien landen."
De selfie is een blijvertje, meent
Popelier. Steeds meer mensen zullen
op zoek gaan naar de mooiste versie
van zichzelf. Een handleiding met
do's en don'ts lag dan ook voor de
hand. Die sloot bovendien naadloos
aan bij zijn eerdere werk.
Zo schoot hij onder meer een se
rie zelfportretten in verschillende
modeposes, geïnspireerd op de eer
ste jaargang van Vogue. Ook liet
hij door 39 fotostudio's evenzo
veel pasfoto's van zichzelf ma
ken aan de hand van de 39 crite
ria waaraan pasfoto's sinds
2007 moeten voldoen, waarbij
hij door een bepaalde blik of
houding de regels probeerde te
omzeilen. Verder exposeerde Po
pelier foto's die mensen van
zichzelf hadden gemaakt op
openbare webcams, waaronder
91 foto's en twee filmpjes die
twee pubermeisjes in een klein
uurtje bij elkaar geposeerd had
den.
Hij is verbaasd, maar wil er geen
oordeel over hebben. Selfies keurt hij
ook niet af, ook de excessieve kant
niet. „Natuurlijk heeft het iets narcis
tisch, maar ik vind het net zo narcis
tisch om commentaar te leveren op
een narcistische selfie. Iedereen
maakt selfies. Ik ook, niets mense
lijks is mij vreemd. Maar niet
zo veel, dat is waarschijn
lijk een vorm van be
roepsdeformatie. Zelfs
op mijn bruiloft
K vond ik het niet no-
dig dat er een
trouwreportage
A werd gemaakt.
Achteraf ben ik
overigens heel
blij dat dat wel
is gebeurd."
VRIJDAG 3 JULI 2015
Cultuur
Hans Vandenburg
zanger
Op zoek naar de
mooiste versie van j ezelf
door Jan Pieter Ekker
1
1
aSsSSi
Willem Popelier:
Y The do-it- your-
selfie guide. BIS Pub
lishers, 9,95 euro.