Alternatief onderwijs voor thuiszitters
Drinken, drinken, drinken en drinken
8 NIEUWS
Het wordt heet, zelfs zo heet dat het
Nationaal Hitteplan van stal wordt
gehaald.
Wat doet Ne
derland
om het
hoofd deze
week koel
te houden?
Drinken natuurlijk. Veel drinken.
Dat weten we wel, maar toch
blijft die boodschap niet bij ieder
een hangen.
„Veel ouderen verliezen hun
dorstgevoel, waardoor ze minder
drinken dat ze zouden moeten.
Het is daarom belangrijk om ze
daarop te wijzen", zegt Mark van
Bruggen, een van de makers van
het Nationaal Hitteplan.
Het hitteplan van het RIVM
wordt in werking gesteld zodra
minstens 4 dagen achtereen meer
dan 27 graden wordt verwacht.
Dat is nu het geval. De tropische
temperaturen kunnen oververhit
ting, uitdroging, uitputting en
zelfs overlijden tot gevolg hebben.
Het CBS rekende uit dat wanneer
het 1 graad warmer is dan de ge
middelde maximumtemperatuur
er zo'n dertig mensen meer over
lijden.
De risico's zijn het grootst voor
ouderen en zieken. In het plan
raadt het RIVM hen aan om de
woning zo koel mogelijk te hou
den door gebruik te maken van
zonwering, ventilator of aircondi
tioning. „Ouderen zijn vaak bang
om op de tocht te zitten en zetten
het voor- en achterraam dan maar
niet tegen elkaar open. Maar dan
koelt de woning niet af', waar
schuwt Van Bruggen. Dus: zet de
ventilatieroosters permanent
open en de ramen op een kier.
Het Rode Kruis heeft duizen
den vrijwilligers opgeroepen om
extra op elkaar te letten, juist in
deze vakantieperiode wanneer fa
milieleden en verzorgers weg kun
nen zijn.
Tijdens de start van de Tour de
France, komende zaterdag in
Utrecht, bemannen 150 vrijwilli
gers de EHBO-posten. Of dit aan
tal nog wordt opgevoerd, wordt la
ter deze week besloten. Wel lig
gen er al stapels dozen klaar met
waaiers, waar tips tegen overver
hitting opstaan. Zoals: koel af
door een theedoek uit de vriezer
in je nek te leggen. En één belang
rijke tip, die eigenlijk nooit een
straf is: neem een waterijsje.
Akkerbouwers moeten alle zeilen
bijzetten om hun gewassen voor
uitdroging te behoeden. Adrie Bos-
sers, voorzitter van de vakgroep
akkerbouw van landbouworgani
satie ZLTO, staat tijdens de hitte
golf midden in de nacht op om
zijn beregeningsinstallatie te ver
plaatsen.
,,'s Nachts beregenen is het
best, omdat dan minder water ver
dampt." Vooral aardappelen, wor
teltjes en knolselderij hebben het
zwaar. Door het koude voorjaar
en de droogte van de laatste we
ken hebben aardappelen al een
groeiachterstand van een week of
drie, zegt Bossers. „Daardoor is de
opbrengst van nieuwe aardappels
veel lager dan normaal in deze
tijd."
Het is chaos bij ijssalon Luciano
in Wassenaar. De telefoon staat
roodgloeiend. „Bij warmte hoort
ijs, net als pepernoten bij Sinter
klaas horen", zegt eigenaar Luc
Blok.
Dat betekent voor hem door
werken tot diep in de nacht. „Van
avond begin ik weer om 21.00 uur
en dan ga ik door tot ik om 04.00
uur word afgelost. In een normale
week maken we zo'n 7000 liter
ijs, dat is nu het dubbele."
Zodra de temperatuur boven 24
graden uitkomt, staan koeien in
de wei te puffen. „Ze kunnen
warmte slecht kwijt. Daardoor ko
men ze snel in de problemen als
de temperatuur verder oploopt",
zegt Kees Romijn, voorzitter van
de vakgroep melkveehouderij van
boerenbond LTO. „Ze worden
luier, blijven bij het water hangen
en hebben minder eetlust."
Het kost de dieren zoveel ener
gie om warmte af te voeren, dat
hun melkproductie terugloopt. Bij
de huidige temperaturen gaat dat
rap, zegt Romijn. „Dat kan in een
paar dagen zo oplopen tot 10 pro
cent minder melk." Om het leed
'We adviseren
ouders hun
kind een petje
mee te geven'
van de wandelende melkfabrie
ken wat te verzachten, zetten boe
ren hun wekker deze dagen extra
vroeg. Vanochtend om 04.00 uur
gingen de koeien van Romijn al
de wei in. „Dan is het gras nog lek
ker koel en nat. Voor de middag
gaan ze weer naar binnen."
Om hittestress te voorkomen,
wordt ook varkens- en kippenhou
ders geadviseerd hun dieren 's
ochtends vroeg of's avonds te voe
ren en extra water te geven.
De emoes van Ouwehands Dieren
park in Rhenen krijgen douches
in hun verblijf. De apen worden
verwend met speciaal ijs. Maar
over het algemeen kunnen de be
woners van de Rhenense dieren
tuin heel goed tegen de hitte. „Ei
genlijk regelen ze het zelf."
Ook in Diergaarde Blijdorp in
Rotterdam redden de beesten zich
prima. „De meeste dieren zijn tro
pisch of subtropisch, die vinden
de warmte alleen maar lekker,"
laat een woordvoerster weten.
Toch worden de olifanten extra
vertroeteld. „Omdat het de komen
de dagen zo warm wordt, krijgen
ze elke middag een opfrisbeurt."
De ijsberen krijgen ingevroren
vis. „Daar kunnen ze ook leuk
mee spelen."
Het schoolorkest krijgt de helft
minder speeltijd, de docenten is
dringend verzocht hun praatje in
te korten en in plaats van vijf mo
gen telkens acht leerlingen op het
podium hun diploma's in ont
vangst nemen. Op locatie Marken-
hage van Scholengemeenschap
Breda wordt de diploma-uitrei
king dit jaar een 'vluggertje'.
„Er zijn dan meer dan gemid
deld veel mensen op school en we
Coalitiepartijen WD en PvdA,
die dit plan vandaag in een Kamer
debat presenteren, willen zo zor
gen dat de duizenden kinderen
die in ons land nu niet naar
school gaan, toch les krijgen. „In
een fatsoenlijk land moet ieder
kind onderwijs krijgen", vindt
PvdA-Kamerlid Loes Ypma. „Be
halve als dat echt niet kan; als een
kind in coma ligt bijvoorbeeld."
De grote groep thuiszitters be
staat voor een deel uit hoogbegaaf
de autisten. „Die kinderen hebben
in de klas last van te veel prikkels.
Een hele dag op school zitten, red
den ze niet", zegt Ypma. „Voor
hen is er geen passend onder
wijs." In zulke situaties moet
maatwerk worden geboden, zegt
haar VVD-collega Karin Straus.
„Dat geldt bijvoorbeeld ook voor
de periode dat een kind uit jeugd
detentie komt, maar hij of zij nog
niet op een school terecht kan."
De regeringspartijen lijken met
dit plan af te stappen van het idee
dat er voor ieder kind een passen
de plek op school moet zijn.
Straus bestrijdt dat. „De mogelijk
heden van passend onderwijs wor
den nog onvoldoende benut."
Er zijn nu al kleinschalige alter
natieven die onderwijs verzorgen,
maar dat wordt dan volledig be
taald door de ouders. „Ouders met
minder draagkracht kunnen hun
kind dan geen onderwijs bieden.
Wij zeggen nu: schuif het bud
get, dat de school voor deze leer
ling zou krijgen, door," zegt Yp
ma.
Het gaat om zo'n 6000 euro per
kind per jaar. Dat bedrag kan wor
den aangevuld met eventuele zorg-
kosten.
Alternatieven kunnen bijvoor
beeld kleinschalig onderwijs via
een stichting zijn, maar ook de in
huur van een docent aan huis.
Deze manier van onderwijs
wordt wel aan voorwaarden ge
bonden: het personeel moet be
voegd zijn om onderwijs te geven,
de onderwijsinspectie moet er toe
zicht op houden en de stichtingen
moeten het uitgegeven geld kun
nen verantwoorden.
Als je het hoofd maar koel
door Hanneke van Houwelingen
en Heieen Boex
BOEREN
IJSSALON
OVERVERHITTE KOEIEN
Kinderen drinken wa
ter op de Amsterdamse
Albert Cuypmarkt, ijs
werkt uitstekend om af
te koelen, voor mens
en dier. foto's ANP
Trudy Hoogwegt
schooldirecteur
DIERENTUINEN
SCHOLEN
door Hanneke Keultjes
DEN HAAG. Zo'n 16.000 kinderen
die niet naar school kunnen en he
le dagen thuis zitten, moeten in de
toekomst toch onderwijs kunnen
volgen. Het geld dat bedoeld is
voor de school van de leerling
moet worden doorgesluisd naar
kleinschalige alternatieve leerpro
jecten.
