Leestips
CADEAUTIP VOOR VADERDAGI
Zeeuwsche
schande
Interviews met Zeeuwse landverhuizers
X—
ZEELAND GEBOEKT 13
PROEF EN BELEEF DE STREEK
Net een wereldreis! In
gesprek met Zeeuwen,
die Zeeland achter zich
lieten en elders op de
wereld opnieuw zijn
begonnen.
Ie bestellen op webwinkel.lekkerinnederland.nl
of te koop bij de bekende Zeeuwse boekhandels
DAVID
VUUR
Martien
Beversluis
In het boek Wereldzeeuwen van Ra
chel van Westen komen negentien
Zeeuwse emigranten aan het woord.
We kiezen er vier, als voorbeeld.
Bij Jeanette Pleijte uit Oost-Sou
burg ontstond de liefde voor Nieuw-
Zeeland per toeval tijdens een reis. De
eerste jaren had ze het er moeilijk,
kon geen passend werk vinden in het
onderwijs. Tot ze het advies van een
local op waarde schatte: je bent toch
niet naar de andere kant van de we
reld gekomen om precies hetzelfde te
doen als waar je vandaan kwam? Toen
is ze gaan schilderen en als vrijwilli
ger gaan werken bij het Citizens Advi
ce Bureau. Sindsdien voelt ze zich ge
vestigd. Ze ziet orka's voor de kust
zwemmen, zit op vijftig kilometer af
stand van een actieve vulkaan, er is af
en toe een tsunami-alarm.
Melissa Costa uit Zierikzee keek als
kind naar Japanse tekenfilms en raak
te in de ban van het land. Ze studeer
de Japanse taal en cultuur in Leiden.
Sinds 2014 woont en werkt ze in Ja
pan. Pagina 71: „Ik ben veel van Japan
gaan houden. Niet alleen van de taal,
de omgeving en de mensen, maar ook
van al die kleine dingen die het leven
hier bijzonder maken, zoals de Japan
se service en klantvriendelijkheid."
Lenneke Tange uit Middelburg
ging in 2010 voor liefde en werk naar
Kameroen. Ze vertelt (pag. 37-38) dat
het in haar nieuwe land altijd om
18.30 uur donker is: „Dat vind ik wel
jammer. Vooral ook omdat het na het
donker niet aan te raden is om alleen
over straat te gaan. Je moet altijd zor
gen dat je rond dat tijdstip thuis of sa
men met anderen bent."
In Canada moet je wennen aan het
'kliksysteem'. Renske Kruijk woont
met haar man Peter al dertien jaar in
Canada. Pagina 15-16: „Ook wordt het
aangemoedigd om verkeersovertredin
gen aan een centraal punt door te ge
ven. Dit is Peter een paar keer over
komen toen hij een auto passeerde en
daarbij over een doorgetrokken gele
lijn reed. Tien kilometer verderop
werd hij van de weg geplukt. De auto
die hij passeerde had de politie inge
licht."
Wereldzeeuwen
Wereldzeeuwen
De 25 Leestips
van de landelij
ke Jonge Jury
zijn afgeiopen
week bekend gemaakt.
Het betreft een iijst met ti-
tels, waarop scholieren
tussen 12 en 16 jaar kun
nen stemmen. De win
naar wordt volgend jaar
april bekendgemaakt. De
volgende Zeeuwse schrij
vers worden getipt: Ellen
de Vriend met Crush,
Floortje Zwigtman met
Vlam, Anneriek van Heug-
ten met Aan de rand van
de stilte, Marco Kunst met
Kroonsz.
in samenwerking met lekker Twente
Zeeuwscher (met sch na
tuurlijk) kan het niet.
Een dichtbundel De
Zeeuwsche Lier, vol
Zeeuwsche gedichten, vanaf regel
één: 'Land, tusschen duinen en
stroomen/ dijken en toornende
boomen'. Toch had de auteur zich
nog maar pas in Zeeland geves
tigd, maar het was iemand die
even vlot van overtuiging wissel
de als wij van onderbroek. Het
gaat om Martien Beversluis, eerst
fel antinazi, vervolgens fel pro,
wat hem het burgemeesterschap
van Veere en Vrouwenpolder ople
verde. De Zeeuwsche Lier verscheen
in de zomer van 1940 ten bate van
het goede doel, namelijk het Pro
vinciaal Zeeuwsch Comité voor
hulp en herstel. Hulp en herstel in
de eerste plaats voor Middelburg
en de Middelburgers. Beversluis
zingt ook over de getroffen stad:
'haar poorten en abdije,/ 't juweel
van de contrije/ staat radeloos in
brand'. Wat is er gebeurd in mei
1940? Wie heeft het gedaan? Voor
Lou de Jong, de officiële geschied-
(1894-1966)
schrijver van de oorlog, lag het
eenvoudig: een terreurbombarde-
ment, net als een paar dagen eer
der op Rotterdam, het klonk lo
gisch, bijna geruststellend. Maar
De Jongs verhaaJ klopt niet. Een
theorie wil zelfs dat Franse troe
pen verantwoordelijk waren. Een
ongemakkelijke theorie, want de
Fransen waren te hulp gesnelde
vrienden en de Duitsers de agres
sieve invallers.
Maar ook in sommige kran
tenberichten verwees men des
tijds naar de terugtrekkende Fran
sen. Wie heeft het gedaan? Maken
misschien Beversluis en zijn De
Zeeuwsche Lier ons iets wijzer? De
voorzitter van het hulpcomité
houdt zich in een voorwoord
plechtig op de vlakte: 'ernstig ge
troffen in de branding der tijden'.
De dichter is iets duidelijker, hij
heeft het over 'geschut' dat 'aan
Uwe wallen dreunde' en 'granaat-
vuur'.
Geen vliegtuigen en bommen
dus, maar ook geen uitsluitsel
over de afzender van de granaten.
In plaats daarvan tientallen blad
zijden vaag en braaf gerijmel over
Zeeuwsche meeuwen. Een paar
jaar later ontwikkelde Beversluis
zich tot de schande van Zeeland.
Hij dichtte vóór de SS: 'één in wil
en streven'. En hij dichtte tegen
de Joden: 'De ratten! Wij moeten
ze vatten!'
VRIJDAG 19 JUNI 2015
Zeeuwse emigranten in het boek Wereldzeeuwen - linksboven: Melissa Costa (links) in Japan; rechtsboven: Jeanette Pleijte met gezin in Nieuw-Zeeland;
linksonder: Renske Kruijk en haar man Peter in Canada; rechtsonder: Lenneke Tange in Kameroen.
Zeeuwen op drift
door Jan van Damme
Rachel van Westen
Uitgeverij Het Paard
van Troje
hardcover
98 pagina's
19,95 euro
De interviews
verschenen eerder
in de weekbladen
De Bevelander, Ons
Eiland en De Faam
SPEELT MET
RECEPTEN en tips
VOOR de BARBECUE a grill
door Mario Molegraaf
De Zeeuwsche
Lier - Een bundel
verzen (1940)
