Vijftig tinten op herhaling met 'Grey'
Franciscus pleit voor soberheid om het milieu te sparen
NIEUWS 11
De paus richt zich in een gelekt
document op het milieu. De mens is
verantwoordelijk voor
klimaatverandering en moet actie
ondernemen, stelt Franciscus.
pleit voor veranderingen van energiever
bruik en levensstijl.
Franciscus veroordeelt (uiteraard) abor
tus als methode om de natuur te bescher
men en keert zich tegen 'degenen die ge
boortebeperking bepleiten als oplossing
voor de problemen van de armen'. De paus
ziet in de consumptiemaatschappij, 'die na
tuurlijke rijkdommen opgebruikt en ver
spilt', de bron van het kwaad. Als oplossing
bepleit Franciscus een 'holistische aanpak'
met daarin centraal 'armoedebestrijding,
zorg voor de natuur en bescherming van de
menselijke waardigheid'.
Dit besef moet doordringen door de dia
loog aan te gaan met politici op alle niveaus
maar ook met wetenschappers, economen
en religieus leiders. Franciscus bepleit een
'ecologische opvoeding' die duidelijk maakt
'Soberheid
werkt
bevrijdend'
dat je met minder plastic en energie maar
ook met minder water en voedsel toe kan.
De paus, die zeifin Buenos Aires altijd de
metro nam, wil dat openbaar vervoer wordt
bevorderd. Hij hekelt het toenemende ge
bruik van energieverslindende apparaten
en de rol daarin van het bedrijfsleven, 'dat
snelle winst zoekt en de vraag stimuleert'.
De kerkvorst weet dat hij veel bedrijven,
politici, voorstanders van het vrijemarkt-
denken en olieproducenten tegen de sche
nen schopt, maar dat lijkt hem niet te de
ren. Hij gelooft in een andere levensstijl.
De ecologische crisis is voor hem een op
roep tot innerlijke bekering. „Soberheid, in
dien daarvoor bewust en in vrijheid wordt
gekozen, werkt bevrijdend", aldus de paus.
Het betekent volgens hem niet minder le
ven of minder intensiteit. „Integendeel: je
kunt weinig nodig hebben en veel leven."
Met deze boodschap, die de paus zelf al
volop in de praktijk brengt, trekt Francis
cus de wereld in. De komende maanden
gaat hij door Zuid-Amerika reizen en in
New York de Verenigde Naties toespreken.
In de Verenigde Staten zal de ontvangst
koel zijn, maar Franciscus heeft in het land
waar oliebarons de politiek ingaan en con
sumeren heilig is, ook een paar vrienden.
Er zou sprake zijn van dief
stal van de eerste exem
plaren. Al sprak heel de
wereld van een opzichti
ge publiciteitsstunt. Boeken
depots werden tot vandaag met
militaire precizie bewaakt. En me
dia - inclusief deze krant - moes
ten de meest uitzinnige embargo
formulieren ondertekenen zodat
ze de nieuwe geheimen niet voor
tijdig prijs zouden geven.
Maar waarom? Zit er iemand,
na 1.600 pagina's van de Vijftig tin-
ten-trilogie én een film, te wach
ten op nog meer erotische escapa
des en gezwoeg in de slaapkamer
van het sm-koppel Anastasia
Steele en Christian Grey?
Volgens E.L. James - moeder
van de 'mamaporno' en bedenk
ster van de succesdelen Grijs, Don
kerder en Vrij- absoluut. Het verza
digingspunt, om maar eens in
haar jargon te blijven, is nog lang
niet bereikt. De Britse pende nog
eens een telefoonboek (550 pagi
na's) vol met pijnlijke ontmoetin
gen enkel en alleen omdat haar
fans bedelden en smeekten om
meer, laat zij in het voorwoord
van het kersverse Grey weten.
Hoewel, vers? Deze laatste ex-
cercitie blijkt geen vervolg, maar
een andere kijk op eerder gepubli-
'Grey' is nog harder
en ondubbelzinniger
dan het voorgaande
werk van E.L. James
ceerde avonturen van de onerva
ren studente Steele en de domi
nante miljonair Grey. Nu verteld
vanuit zijn perspectief in plaats
van het hare, waardoor het com
plete verhaal wel erg bekend voor
komt en riekt naar het betere recy
cle- en uitmelkwerk.
Steele ontmoet Grey als zij
hem interviewt voor het universi
teitsblad. De anders afstandelijke
en onbenaderbare captain of indus
try valt als een blok voor haar en
niets lijkt een sprookje in de weg
te staan. Maar Grey blijkt niet die
prins op het witte paard door zijn
voorkeur voor zwepen, buttplugs,
zoemende trileieren en ander ge
reedschap.
E.L. James maakte vier jaar te
rug furore doordat zij feilloos aan
voelde dat haar lezende seksegeno
ten rijp waren voor het ruigere
werk. Haar expliciete en gedetail
leerde verhandelingen - 'ik likte
aan zijn Christian-lolly' en 'ik ge
bruikte mijn makeup-remover
om mijn tot moes geslagen kont
te kalmeren' - zorgden ervoor dat
ze instant multimiljonair werd.
Ze verkocht liefst 125 miljoen
exemplaren in meer dan veertig
landen, daarnaast leverde de film
met Dakota Johnson en Jamie Dor-
nan wereldwijd ook nog eens 570
miljoen dollar op.
Een paus die zich Franciscus
noemt, kan er eigenlijk niet
omheen. Toch is zijn 'groene
encycliek' die vandaag het
licht zal zien, een revolutionair
document. Niet eerder publi
ceerde een paus zo'n gepassioneerde liefdes
verklaring aan de natuur en werden vanuit
het Vaticaan zo nadrukkelijk oorzaken van
en oplossingen voor milieuproblemen be
noemd. Het katapulteert de Argentijn in de
voorhoede van politiek wereldleiders.
De complete Italiaanse versie van Lauda
to si ('wees geprezen') werd eerder deze
week gelekt. Tot woede van het Vaticaan,
dat stelde dat het slechts ging om een ont
werptekst. Dit is inmiddels officieus tegen
gesproken door vertrouwelingen van de
paus, dus kan de wereld er vanuit gaan dat
de Argentijn inderdaad met zijn bekende
no-nonsense stijl een van de grootste pro
blemen van de moderne tijd te lijf gaat.
De paus verwijst met zijn eerste eigen
encycliek (pauselijke brief) direct naar het
klassieke 'Zonnelied' dat Franciscus van As-
sisi op zijn sterfbed schreef en waarin de
heilige onder andere spreekt van 'moeder
aarde'. Het is de toonzetting van dit bijna
200 pagina's tellende pauselijk schrijven.
Paus Franciscus wil actie van politiek lei
ders én gewone stervelingen om het 'ge
meenschappelijk huis' te redden. Hij richt
zich met kritiek en advies niet alleen tot ka
tholieken, maar tot de gehele mensheid.
„We zijn opgegroeid denkend dat we de
eigenaren waren van de aarde met een ver
gunning haar te plunderen", schrijft de
paus. Hij wijst de mens aan als de boosdoe
ner, want die heeft 'enorme macht via het
gebruik van fossiele brandstoffen, kernener
gie, biotechnologie, informatica en kennis
van ons eigen DNA'. Franciscus stelt dat er
voldoende bewijs is dat de mens verant- foto Maurizio
woordelijk is voor klimaatverandering en Brambatti/EPA
Is het daarom gek
dat ze nog een keer op
herhaling wil? Nee,
vanuit lucratief oog
punt zeker niet en het
is evenmin slecht ge
daan. Maar ze had wel
iets meer kunnen toe
voegen aan wat al be
kend was. Toegege
ven: Grey is nog har
der en ondubbelzin
niger dan haar
voorgaande werk.
Geen verzachten
de synoniemen
meer als 'haar in
nerlijke poes spin
de' of'hij duwde
mij over de rand'
bij het bereiken
van de zoveelste
climax. Grey neemt
Steele hard, vaak en
veel en hij fantaseert
daar ook constant over.
Het irriteert wel dat James
Christian Greys
voorkeuren pro
beert te verklaren
aan de hand van zijn
dromen over zijn
moeder en daarbij
continu rept over
'mammie is boos op
mij' en 'wanneer
komt mammie thuis'.
Ook als Grey de ge
broken relatie met
Anastasia pro
beert te lij
men, komt
het onvermij
delijke Ja-
mes-jargon
weer naar boven:
'mijn iele bloesem
van hoop transfor
meert in een Japan
se bloeiende kers'.
Ieuw. Alsof een kei
harde miljonair zo denkt. Verder
zullen we niet bedelen en smeken
om Grey 2 en 3.
DONDERDAG 18 JUNI 2015
natuur
Paus Franciscus
door Annemart van Rhee
aan
door Eelco van der Linden
