Overbruggen: dialoog over geloofsverschillen
In liefdevolle herinnering
ZEELAND 15
Het verlies van haar dochter Thamar
doet Marianne nog altijd intens verdriet.
„Alles krijste van binnen."
Dnnikenwerk
Twee foto's van Thamar
Zougari. Op de één staat
ze in elkaar gedoken met
een donkere blik in haar
ogen in afwachting van
haar eerste paardrijles.
Op de tweede zit ze fier rechtop op
paard Texas. Open gezichtje, blije
blik. De li-jarige Thamar was gek op
paarden, ze hielpen haar een moeilij
ke periode in haar leven te boven te
komen. Maar haar grote liefde werd
haar op 23 oktober 1996 ook fataal.
Thamar mocht tijdens de herfstva
kantie komen helpen en blijven sla
pen bij een paardenkamp op de ma
nege. „Dat was feest natuurlijk. Ik zie
haar nog gaan. Ze had net een grote
mensenfiets gekregen. Ik dacht nog:
wat is ze toch een grote meid", blikt
moeder Marianne Druppers uit Ou-
werkerk op die zwarte dag terug.
Tijdens een buitenrit sloeg een
paard op hol. Thamar ging er achter
aan en probeerde het geschrokken
dier te pakken te krijgen, maar ook
haar paard kreeg het op zijn heupen.
„Ze is er voorover afgevallen en met
haar hoofd op de grond beland."
Bij die val raakte de hersenstam
van haar dochter beschadigd waar
door ze twee dagen later kwam te
overlijden. „Dan gaat er een soort
van knop om. Je kunt het niet bevat
ten, hoewel ik het op de één of ande
re manier toch voelde aankomen. Ik
heb ook tegen haar gezegd: 'Ga maar
meisje, alsjeblieft'. Ze had een kas
plantje geworden en dat had ze zelf
nooit gewild."
Marianne en haar dochters Tha
mar en Nawal hadden moeilijke tij
den achter de rug. Op de vlucht voor
haar agressieve ex-man verruilde Ma
rianne met haar dochters Utrecht
voor Dreischor. „Thamar was best
een beschadigd kind, in zichzelf ge
keerd en altijd een donkere blik.
Maar door haar liefde voor paardrij
den en haar liefde voor paarden knap
te ze helemaal op. Ze groeide ervan.
Ze was een sterke meid, een heel so
ciaal kind ook. Kinderen van school
hadden een gedicht voor haar ge
schreven en dat werd op haar begrafe
nis door de schooldirecteur voorgele
zen. Daarin stond dat ze het altijd
voor iedereen opnam. Thamar was
een strijdster voor mensen die het no
dig hadden. Ze was niet meer dat klei
ne beschadigde meisje. Het is raar
misschien om te zeggen: maar ze lag
opgebaard in onze huiskamer en ze
lag er zo mooi en vooral zo sterk bij
dat ik bijna de mensen die ons kwa
men condoleren de kamer introk.
Kijk eens! Kijk eens hoe sterk ze er
bij ligt! Zo trots was ik op haar."
Marianne probeerde er na het ver
lies van Thamar voor haar jongste
dochter Nawal te zijn. „Maar alles
krijste van binnen. En ik was als de
dood dat dat er een keer uit zou ko
men met mijn dochter erbij." Ze klop
te aan voor hulp en kwam uiteinde
lijk voor een periode van drie maan
den terecht in herstellingsoord Duin
huis in Oostvoorne. Aansluitend
ging ze anderhalfjaar lang twee keer
in de week naar de dagbehandeling
van Emergis in Goes.
„Intensief, maar het hielp wel.
Voor dat moment zeker. Mensen zeg
gen weieens dat ze het een plaatsje
geven. Dat is ook zo. Je geeft het een
plaatsje, maar alleen voor dat mo
ment. Het volgende moment kan
weer heel anders zijn, heb ik ervaren.
En dan ben je dat plaatsje ook zo
weer kwijt."
Want het verlies van haar dochter
Thamar valt Marianne van tijd tot
tijd nog steeds heel erg zwaar. „Haar
nooit meer zien. Haar niet te zien op
groeien. Haar mijlpalen te missen. Ik
weet zeker dat er een hiernamaals is.
Ik zou het niet te verteren vinden als
dit het geweest is voor haar. Dat je le
ven ophoudt op je elfde. Dan had ik
het toch moeten zijn?"
Diep verdrietig is Marianne soms.
Omdat mensen niet met haar over
haar dochter praten. „Ze zijn bang
dat ik ga huilen of dat ze me verdriet
doen. Maar dat huilen doe ik toch
wel en verdriet heb ik toch wel. Ik
vind het juist heel fijn om over haar
te praten, altijd. Laatst las ik een post
op Facebook van de Vereniging
Ouders van een Overleden Kind
(VOOK): 'Als je over haar praat, zal ik
misschien gaan huilen. Maar als je
niet over haar praat, dan breek je
mijn hart'. Precies zo ervaar ik het
ook."
Verdrietig kan ze ook worden om
zichzelf. „Het is confronterend om te
merken hoe in mezelf gekeerd ik
door de jaren heen ben geworden",
constateert ze kritisch. Toch knokt
Marianne door. Zoekt professionele
hulp. Gaat van tijd tot tijd - recent is
Thamar
Zougari
Geboren
26-11-1984
Overleden
23-10-1996
ze weer begonnen - met therapeuten
in gesprek. Alles in de hoop dat ze
het verlies van Thamar steeds beter
kan dragen en dat ze weer met wat
meer plezier in het leven kan staan.
„Verdriet is net een schaduw. Als de
zon achter je staat dan ligt dat ver
driet zo voor je. Maar je kan ook de
zon in je gezicht hebben. Dan staat
de schaduw achter je en zie je hem
niet. Dat heb ik zo eens gehoord en
ik dacht: dat is het nou precies. Zo
voel ik het ook. Het verdriet is er al
tijd, maar hoe voel je het op dit mo
ment? En dat is bij mij per dag ver
schillend."
De Zeelandbrug gaat een
paar uurtjes dicht, voor
onderhoud. Op de ker-
kendag in Goes ont
moette ik mensen uit Zierikzee
bij een workshop over het gesprek
tussen moslims en christenen. Zij
kunnen als de brug dicht is, niet
meer zomaar naar de overkant.
Op het gebied van interreligieuze
dialoog - het gesprek tussen men
sen met een verschillend geloof-
lijkt er soms nog helemaal geen
sprake van een brug. Ieder blijft
bij de eigen groep en trekt zich te
rug op het eigen eiland. Dat is het
gemakkelijkste.
Culturen verschillen en wie an
ders is, lijkt eng. Op Urk - een ei
land in de Flevopolder - trekt de
verjaarsvisite de schoenen uit,
maar de jas blijft aan. Waarom?
Geen idee. Als je daarover onwe
tend bij het gezelschap binnen
stapt, nadat je je jas hebt uitgetrok
ken en je schoenen hebt aangehou
den, voel je je in je blootje staan.
Het voelt ongemakkelijk, maar je
komt wel met een verhaal thuis,
dat je anders mist.
De workshopleider in Goes gaf
raad. „Hete hangijzers hoefje echt
niet te mijden, maar de meeste
moslims moeten niks hebben van
IS en zij vinden het niet fijn als zij
zich bij een eerste gesprek moeten
verantwoorden voor daden van ex
tremisten. Elkaar groeten in het
voorbijgaan en eens een praatje
maken is handiger in het begin.
Aan tafel
Een volgende keer wordt het mis
schien een gesprek op de drempel
en de keer daarna bij elkaar aan ta
fel. Het gaat om ontmoeting. Je
hoeft eikaars godsdienst niet over
te nemen, maar juist door erover
te praten, noodzaak je jezelf woor
den te vinden voor wat je heilig is.
Dat kan voor jezelf, maar ook over
en weer verrijkend zijn. Je mag
best voor je eigen religieuze waar
heid staan, anders lopen gesprek
ken uit op ontzielde tolerantie."
Het paar uit Zierikzee kon zich
zichtbaar vinden in wat ze hoor
den. „Onze dochter is getrouwd
met een islamitische man, onze
kleinzoons zijn besneden en reci
teren uit de Koran." Zo dichtbij
kan het komen. „Niet dat we alles
van elkaar begrijpen, maar wij
bidden en lezen de Bijbel. Wan
neer onze kleinzoons er zijn, reci
teren zij de Koran en zij bidden
ook."
Met, maar misschien ook wel
voor elkaar, wie zal het zeggen.
Dat is nog eens overbruggen en
een korte route om elkaar van
hart tot hart te bereiken.
ZATERDAG 13 JUNI 2015
Verdriet is als 'n schaduw
In deze rubriek praten mensen over verlies, rouw en hoe het leven verder gaat.
door Esme Soesman
Thamar was gek op paarden, maar die grote liefde werd haar ook fataal.
Hebt u ook mooie herinneringen aan
een dierbare, die is overleden?
We willen uw verhaal graag delen in on
ze rubriek 'In liefdevolle herinnering'. U
kunt contact opnemen met Ab van der
Sluis: 0118 - 434003, chefnieuws@pzc.nl
door José Baars
De column op Monnikenwerk is de
ze week van Leuny de Kam: 'Commu
nicatie in de Zeeuwse zorg'.
www.pzc.nl/monnikenwerk
