'Allahu Akbarschalt het door examenzaal
VANDAAG 5
Hopen en bidden dat examenpuber niet in zeven sloten tegelijk loopt
Ouders die hun tiener joelend zien
vertrekken naar een of ander Vet'
partyoord, blijven nagelbijtend achter.
Acht tips om zenuwen de baas te blijven.
'Cherso1
nog altijd
favoriet
'Een belletje
per dag kan je
van je puber
niet
verwachten.
Die heeft wel
iets anders aan
zijn hoofd'
-W" ongens die daas van de pillen
de branding in springen. Meis-
I jes die zo veel mogelijk jon-
I gens in bed proberen te krij-
gen. Tieners die met een deli-
rium op een brancard belan-
J den. Nee. Programma's als Oh,
Oh, Cherso zorgen niet voor een goe
de nachtrust voor al die ouders die
hun kinderen op zo'n eindexamen-
reis zien vertrekken. Dat beamen ook
Henrike Hofstede (van de site puber
pedagogen) en jeugd- en gezinscoach
Gideon de Haan. Maar, breekt Hofste
de direct in: bezorgde vaders en moe
ders moeten die beelden wel met een
korrel zout nemen. „Tv laat natuur
lijk de excessen zien." Bovendien,
vult De Haan aan, kunnen ouders
best wat doen (én laten) om te voor
komen dat zij woelend in bed liggen
terwijl zoon- of dochterlief tooo kilo
meter verderop vrolijk op de toog
danst.
IEen van de belangrijkste tips van
De Haan aan ouders: laat je fanta
sie geen loopje met je nemen. Vraag
gewoon aan je kind wat hij op vakan
tie van plan is. „Ook met pubers kun
je over van alles praten. Mits je maar
niet veroordelend bent. Vraag belang
stellend waar hij terechtkomt. Hoe
ziet het appartement eruit? Het stad
je? Je zal zien dat je je geruster voelt
naarmate je meer weet." Laat tijdens
zo'n gesprek - nu wat opvoedingsjar
gon- 'OMA' thuis. OMA staat voor
'opinie, mening en advies'. De Haan:
„Als je die kant opgaat, is het gesprek
direct klaar."
2 Het is volgens Hofstede natuur
lijk te laat om nu pas voor het
eerst over dingen als drank, drugs en
seks te beginnen. „Dat moet je je kin
deren echt al vanaf de basisschool
meegeven. Dan zijn ze nog open en
kan je ze al leren om 'nee' te zeggen.
„Ze moeten maar leren: op is op."
Heeft je kind een gat in de hand, dan
kun je wel 'rantsoeneren'. De Haan:
„De helft van het budget bijvoor
beeld pas op de helft van de vakantie
op de rekening storten."
5 Ouders hoeven, vindt Hofstede,
niet aan zo'n partyreis mee te be
talen. Beter van niet zelfs. „Het is iets
wat jongeren zelf willen, dus zij kun
nen er mooi voor sparen of voor wer
ken. Daar leren ze van. En op zelfver
diend geld zijn ze zuiniger."
6 Iets wat De Haan cruciaal vindt:
dat je kind weet dat het uiteinde
lijk altijd bij je terecht kan. „Oók als
er tijdens zo'n reis iets pijnlijks ge
beurt. Dat klinkt logisch, maar som
mige ouders vergeten het nog wel
eens te zeggen. Dat je kinderen je als
de nood aan de man is uit je bed mo
gen bellen. Als ze dat weten, zullen
ze eerlijker tegen je zijn dan als je
dreigt: 'Nou, als jij je het ziekenhuis
in zuipt, hoefje bij mij niet aan te ko
men'. Want laten we eerlijk zijn: je
wil dan wel dat ze bij je aanklop
pen."
7 Nee, vindt Hofstede. „Dat kan je
van je puber niet verwachten.
Die heeft op zo'n vakantie wel iets an
ders aan zijn hoofd, en dat is oké."
Maak liever een haalbare afspraak, bij
voorbeeld dat er bij aankomst en ver
trek gebeld wordt. En breng je kind
alleen naar de bus of vliegveld als hij
dat zelf wil. De Haan: „Respecteer
het als je kind dat niet fijn vindt.
Maar neem wel altijd afscheid."
8 Een partyvlucht naar een verre
bestemming: het lijkt inmiddels
zo normaal. Maar Hofstede vindt dat
ouders altijd het recht houden om
een kind thuis te houden. „Zoiets zal
tot veel gejammer leiden maar toch:
als je als ouder denkt dat je kind te
jong of te onverantwoordelijk is,
moet je 'nee' kunnen zeggen. Draag
dan iets anders aan. Een vakantie in
eigen land bijvoorbeeld."
De eerste vluchten met
eindexamenleerlingen zijn
gisteren al vertrokken. De
komende dagen zullen er
volgens Gerdien Elkink
van de Sundio Group nog
tientallen volgen: het is ge
bruikelijk voor scholieren
om hun koffers direct na
het examen te pakken. De
top 5-bestemmingen: Cher-
sonnisos (Kreta), Albufeira
(Portugal), Mallorca, Lloret
de Mar (Spanje) en Kos
(Griekenland). „Jongeren
gaan graag naar een plek
die ze kennen van oudere
broers of zussen. Wat wel
verandert, is dat ze vaker
een vliegtuig en apparte
ment boeken dan bus en
camping."
En het 'nee' van anderen te respecte
ren." Dat betekent volgens haar niet
dat je deze onderwerpen vóór zo'n
trip helemaal moet mijden. De Haan:
„Het is prima om het in een gesprek
je vooraf over beschaafd gedrag te
hebben. En hen er aan te herinneren
wat 'comazuipen' met de hersenen
doet." Onderzoek toont dat kinderen
van ouders die tegen drank waarschu
wen minder drinken dan ouders die
niks zeggen. De Haan: „Blijkbaar
blijft die waarschuwing toch ergens
hangen."
3 Het scheelt veel onrust, zegt De
Haan, als je weet met wie je kind
op stap gaat. „Dus, ken je ze niet:
zorg dat ze een keer langskomen. Or
ganiseer een barbecue en stel je als
ouder dan een beetje dienstbaar op,
hapje, drankje. Je zal zien dat je
behoorlijk wat te weten komt."
4 Wat als het geld sneller
op is dan de vakantie?
Dan hoefje als ouder
niet bij te springen,
vindt Hofstede:
De vmbo-examenkandidaten zijn
klaar. Ze maakten gisteren hun
laatste examens. De leerlingen bo
gen zich over vreemde talen:
Spaans, Turks, Arabisch en Fries.
Die vakken, én Russisch, staan
vandaag nog op het programma
voor de laatste havo- en vwo-kan-
didaten.
Na de examens barsten op tal van
middelbare scholen in het land
de feestjes los. De havo-leerlingen
van het Caland Lyceum in Amster
dam genoten gisteren bijvoor
beeld van een barbeque. Het is in
middels traditie op de school, om
bij te komen van de stressvolle pe
riode. Voor de andere examenkan
didaten volgt volgende week dins
dag een knalfuif. De leerlingen
van het Kalsbeek College in Woer
den kunnen vanavond al de dans
vloer op. Ook de leerlingen van
het Commanderij College in Ge-
mert lopen vanavond over de ro
de loper naar hun afsluitende gala
bal.
Toch is er zeker niet voor ieder
een reden voor feest. Sommige
examenkandidaten weten nu al
dat de uitslag er niet meer toe
doet: ze zijn zeer waarschijnlijk
gezakt. De 17-jarige Remko uit
Daarle heeft weinig hoop op een
goede afloop. „Ik stond al voor
drie vakken een vijf voordat ik de
examens inging", sombert hij. De
scholier doet havo-examen. De
toetsen die hij zelf al nakeek, voor
spellen weinig goeds. Remko ver
wacht niet hoger uit te komen
dan vieren en vijven. „Ja, ik denk
dat het jaar over moet", consta
teert hij. Maar eerst vertrekt de
examenkandidaat naar de Turkse
badplaats Marmaris om te re
laxen.
Op een Utrechtse school is een
moment van bezinning voor het
biologie-examen van dinsdag ver
stoord. Een leraar beklaagde zich
bij het LAKS dat een vmbo-exa-
menkandidaat hard Allahu Akbar
door de zaal schreeuwde. De do
cent vond het respectloos dat de
leerling vlak voor het examen op
hef veroorzaakte.
Hele heisa's door gejatte exa
mens, zoals twee jaar geleden op
de Rotterdamse school Ibn Ghal-
doun, zijn dit jaar vooralsnog uit
gebleven. Toch blijkt uit onder
zoek van Hoffmann Bedrijfsre
cherche dat scholen helemaal niet
goed bestand zijn tegen frau
deurs. Sleutels liggen op kluizen
waar de examens in liggen, verze
gelde toetsen blijven soms zo
maar ergens liggen en de deur
naar de kluis is lang niet altijd op
slot. Hoffmann Bedrijfsrecherche
bestudeerde allerlei fraudezaken
die de afgelopen jaren zijn binnen
gekomen. Hoewel scholen meer
bezig zijn om examenfraude te be
strijden, worden scholieren ook
slimmer, luidt de conclusie.
DONDERDAG 28 MEI 2015
Examen klaar, feesten maar!
Henrike Hofstede
van website
puberpedagogen
Klaar voor de
examenreis
foto Marco Okhuizen
door Eefje Oomen
BETEUGEL DE FANTASIE
EEN BEETJE BESCHAVING
WERKEN VOOR JE GELD
ONVOORWAARDELIJK
EEN BELLETJE PER DAG?
NEE IS NIET RAAR
MET WIE GAAN ZE OP PAD?
OP IS ECHT OP
door Ellen van Gaaien
Exact 206.300 scholieren ploeteren
deze weken op de eindexamens.
Dag 9.
VMBO IS KLAAR
TIJD VOOR FEEST
GEZAKT
BEZINNING VERSTOORD
EXAMENFRAUDE
