Vonkie
breekt
door de
stilte
66 ik vind datje
eigenlijk overal
over kunt schrijven.
Geen onderwerp
is te moeilijk voor
jonge mensen
26 DIZZIE
interview Na elf waan
zinnige boeken voor
young adults richt Ke
vin Brooks zich op
een jonger publiek.
Ook in de Delaney de
tectives sluipt de hele
wereld binnen.
Dizzieni
Dizzie.nl verbindt
enthousiaste lezers
Week van het
Luisterhoek
Hendrik Groen
over de grens
Van Simon van der Geest mag je
alles verwachten. Drie boeken wa
ren er al, waarvan zowel Dissus
(2011) als Spinder (2013) werden be
kroond met de Gouden Griffel.
En dan schrijft hij ook nog het
Kinderboekenweekgeschenk van
dit jaar. Een nieuw kinderboek
van deze schrijver op het hoogste
niveau is dan ook een belofte.
Simon van der Geest nam de tijd.
Hij sprak met zijn ooms en tantes
en die verhalen van vroeger zijn
de rode draad in Spijkerzwijgen.
Vooral zijn vader, die model
stond voor opa Spijker, inspireer
de. Er zit dan ook veel ouderwets
kattekwaad in Spijkerzwijgen.
De liefde tussen haar ouders wan
kelt, dus moet Vonkie een weekje
uit de weg. Haar moeder racet
haar in vliegende vaart naar het
platteland, naar opa Spijker, hup
het verleden in. 'Saai',
vindt Vonkie. Dus ver
leidt ze opa Spijker tot
het vertellen van verha
len van vroeger, toen
hij met zes broers op
groeide op de boerde
rij.
De verhalen van Spij
ker en zijn 'bloedbroe
der' Buts zijn zo warm,
dat Vonkie hoe dan
ook wil uitvissen waar
om opa en zijn lieve
lingsbroer elkaar nooit
meer willen zien.
Zo stuit ze op het verle
den, waarin iets is ge
beurd dat zo vreselijk
is dat het voor altijd
verzwegen moet worden
Spijkerzwijgen komt wat traag op
gang, als een ouderwets avontu
renboek zonder pretenties. Maar
als de toon is gezet, ontvouwt
zich een ontroerend verhaal, waar
in liefde, verlies en familiebanden
centraal staan. Prachtig ook hoe
treffend eenvoudig Van der Geest
de wereld van volwassenen naast
de kindergeest zet.
'Alle grote mensen zijn hetzelf
de', bedenkt Vonkie ergens. 'Ze
zeggen niks, en als ze wel wat zeg
gen, zeggen ze nog steeds niks.'
Dat inzicht.
Vonkie heeft de koppigheid van
haar opa, maar breekt met diezelf
de eigenschap door knoeperds
van stiltes heen.
Nee. Hij moet er niet aan
denken om weer jong te
zijn. In deze tijd, met
rondvliegende hormo
nen, op een school tus
sen meisjes die bijna
niets aan hebben. „In
mijn tijd droeg iedereen een uniform." Hij
wijst naar een plek ergens ver onder zijn
knie. „De meiden hadden rokken tot daar!"
Wel zo rustig voor een jongenshoofd waar
in alles explodeert.
Het is een mooi contrast. Eerder nog had
Kevin Brooks (56) verteld dat hij vroeger
punker was. In een punkband speelde in
een tijd die hij „zeer gevaarlijk" noemt.
Het leverde hem stof op voor Naked, een
van zijn beste boeken, waarin hij het kort
stondige punktijdperk prachtig verbindt
aan de IRA in een boek met thrillerelemen
ten. En het leerde hem dat de wereld een
beangstigende plek kan zijn, vol mensen
die elkaar ongefundeerd haten en het ge
weld en gevaar bewust opzoeken. „Het leer
de mij veel over hoe mensen écht zijn."
Die schaduwkant domineert in zijn mees
te boeken.
Brooks is schrijver van waanzinnige ro
mans voor young adults. Zijn laatste, Bun
kerdagboek, deed stevige discussies op
laaien. Hij kreeg er de Carnegie Medal
voor, de belangrijkste prijs voor het beste
boek voor jong volwassenen in Engeland.
Dat uitgerekend deze inktzwarte roman
het stempel buitengewoon kreeg, was te
veel voor het behoudende deel van de lite
raire critici.
In Bunkerdagboek wordt een jongen ont
voerd en naar een ondergrondse ruimte ge
bracht, waar hij en vijf anderen niet meer
uit zullen komen. Welke donkere geest
hier achter zit en waarom hij dit zieke expe
riment doet? De lezer komt het nooit te we
ten. Nog steeds moet Brooks bestrijden dat
Bunkerdagboek een boek zonder hoop is.
Ook hier, vandaag in Amsterdam, gaat het
er wéér over. „Ik weet dat het geen vrolijk
boek is; maar het is ook een verontrustend
onderwerp. Dus." Hij haalt zijn schouders
op. Het gedoe, hij snapt het niet. Waarom
zou ieder verhaal een happy end moeten
hebben? Zo zit het leven toch ook niet in el
kaar?
Het was wel de reden, zegt Brooks, dat zijn
uitgever Bunkerdagboek twaalf jaar lang
weigerde. „Hij vond dat er op z'n minst
een klein beetje hoop in moest zitten. Hij
zag geen enkele hoop." Brooks bleef vol
houden. „Zeuren en zeuren en overhalen."
Hij wisselde van uitgever. De volgende wil
de het wel publiceren, als hij het einde zou
veranderen. Brooks weigerde. „Dan zou het
een totaal ander verhaal zijn geworden.
Toen ik het idee kreeg voor Bunkerdagboek,
wist ik onmiddellijk dat dit nooit goed kon
aflopen. Ik verzin geen verhaal, het verhaal
is er. Ik pak het alleen maar op en zet het
op papier." Als je schrijft over moeilijke,
verontrustende, tragische gebeurtenissen,
zegt hij, en je zegt aan het einde dat alles
weer is goed gekomen... „Dat is niet realis
tisch, het zou een minder boek zijn gewor
den."
Is hij altijd zo volhardend? Brooks knikt.
Vreemd wel, vindt hij zelf. „Van nature
ben ik niet iemand die erg voor zichzelf op
komt. Ik vermijd conflicten. Als ik bijvoor
beeld in een restaurant een maaltijd krijg
die ik niet heb besteld, eet ik die gewoon
op. Het heeft even geduurd, maar als het
om mijn boeken gaat, heb ik geleerd 'nee'
te zeggen."
Compromissen sluiten doet hij niet. „Ik
vind dat je eigenlijk overal over kunt schrij
ven. Geen onderwerp is te moeilijk voor
jonge mensen. Uitgevers hebben een ande
re verantwoordelijkheid. Ik begrijp hun ge
zichtspunt." Maar hij gaat er niet in mee.
Hij veert op. „Van de mensen die proble
men hebben met mijn boeken, is 99 pro
cent volwassen. Ik krijg nooit slechte reac
ties van jonge mensen. Zij kunnen heel
goed overweg met lastige zaken. Jongeren
zijn prima in staat om na te denken en
voor zichzelf te beslissen."
Dat het zo lang duurde voor Bunkerdagboek
werd gepubliceerd, maakte dat hij eraan
kon blijven werken. „Ik kon blijven polijs
ten en schaven. Daardoor is het beter ge
worden dan het was."
Jonge mensen houden van donkere boe
ken, heeft hij gemerkt. „Het mag over za
ken van leven en dood gaan. Wanneer je
Dizzie is het online boekenplatform
van deze krant. Nieuws, recensies, in
terviews en informatie wisselen el
kaar af met recensies van lezers,
blogs en tips over interessante titels.
Dizzie verbindt enthousiaste lezers.
Ga naar Dizzie.nl
NIEUWS
In de Week van het Luisterhoek,
die vandaag begint, is er het gratis
Luistergeschenk van Hugo Borst
(foto), de Storytel award voor het
best voorgelezen luisterhoek en
veel activiteiten. Ga naar Dizzie.nl
Pogingen iets van
het leven te maken
Hr« geheime dagboek van
NIEUWS
Na een heuse Hendrik Groen-manie
in Nederland en een verfilming van
zijn boek in de planning, gaat
Pogingen iets van het leven te maken de
grens over. De rechten zijn verkocht
aan zestien landen. Zie ook Dizzie.nl
KINDERBOEK
door Marjon Kok
VROEGER
VERHALEN
SPl)«RZ
Spijkerzwijgen
Simon van der
Geest
257 blz.
Querido
14,99 euro
VERZWIJGEN
door Marjon Kok
Donkere
wereld
met
sprankje
hoop
In actie!
Delaney detec
tives (deel 1
Kevin Brooks
332 blz.
De Harmonie
14,50 euro