De Bergsediepsluis in de Oesterdam bij Tholen
zou aanvankelijk een grote liftsluis worden,
maar toen het puntje bij paaltje kwam, koos het
Rijk voor een kleine, veel goedkopere sluis.
Tholen en Bergen op Zoom ijveren tot op de
dag van vandaag voor een groter exemplaar,
maar Rijkswaterstaat geeft geen krimp. „We
gaan de A58 toch ook niet verbreden, omdat
er op warme dagen wel eens een file staat?"
24 ZEELAND
BERGSEDIEPSLUIS
TUSSEN DROOM EN DAAD
e opening van de Bergsediep
sluis, in oktober 1986, was
meteen al een fiasco. Een di
rectievaartuig en een vlet van
Rijkswaterstaat zouden als
openingshandeling worden
geschut, maar de schutkolk bleek één meter te
klein. Eén van de vaartuigen moest onverrich
ter zake achteruit de sluis uit varen. Daarmee
werd bevestigd wat veel critici al enige tijd rie
pen: de sluis, met een afmeting van slechts 34
bij 6,5 meter, is veel te klein.
En dat terwijl toenmalig minister van Verkeer
en Waterstaat Daniël Tuynman in 1979 nog
plannen had gepresenteerd voor een zogehe
ten liftsluis van ongeveer twaalf bij negentig
meter. Door een ingenieus zoet/zout-schei-
dingssysteem, met een dubbele sluisbak,
moest worden voorkomen dat het zoute water
uit de Oosterschelde en het zoete water uit
het Zoommeer zich te veel met elkaar zouden
vermengen.
Met name in Bergen op Zoom waren ze in
hun nopjes met de komst van de grote sluis.
Die stad had grootse plannen op industrieel-
nautisch gebied en de beoogde sluis zou zelfs
kustvaarders kunnen schutten. De boosheid
was dan ook groot toen minister Neelie Kroes
- die toen nog met de achternaam Smit-Kroes
door het leven ging - enkele jaren later een
streep zette door de liftsluis.
Omdat de kosten voor de pijlerdam in de mon
ding van de Oosterschelde de pan uit rezen,
moest de hand op de knip worden gehouden.
Door bij Tholen een kleinere sluis met een be
scheiden zoet/zout-scheidingssysteem aan te
leggen, kon een slordige vijftig miljoen gul
den worden bespaard. De minister kwam niet
meer terug op haar besluit, alle Thoolse en
West-Brabantse protesten ten spijt. In 1984 be
gon de bouw van de sluis, die 'slechts' groot
genoeg was om pleziervaartuigen en kleine
beroepsvaartuigen te laten passeren.
Het Rijk betaalde overigens nog wel enkele
miljoenen guldens aan bedrijven in Bergen op
Zoom ter compensatie voor de duurdere aan-
en afvoer van goederen, omdat de schepen om
moesten gaan varen.
Onder andere het Zeeuwse Tweede Kamerlid
Huib Eversdijk maakte zich daar hard voor.
De inmiddels overleden CDA'er vond dat de
bereikbaarheid van de stad over water ernstig
werd bemoeilijkt door het schrappen van de
liftsluis.
Wat is er terechtgekomen van de
Grote Plannen die het Zeeuwse
landschap zouden herscheppen?
Vandaag: de Bergsediepsluis.
Wat een grote liftsluis had moeten
worden, werd een 'minisluis' met
een zeer beperkte capaciteit.
De beperkte capaciteit van de sluis is veel booteigenaren een doorn in het oog. In de zomer loopt de wachttijd soms flink op. foto Chris van Klinke
Kritiek op 'te kleine'
door Rob Paardekam
D
