66 Bedrijven die actief
zijn in de nieuwe,
groene industrie
hebben interesse
voor dit terrein
66 Veiligheid, ook
voor de omgeving,
staat voorop,
ledereen werkt
er keihard aan
32 ZEELAND
EERSTE STAP VOOR SANERING VOORMALIGE FOSFORFABRIEK
Eind deze maand begint de daadwerkelijke
schoonmaak van de fabriekinstallaties van
de voormalige fosforfabriek van
Thermphos. Daarna is de weg grotendeels
vrij voor de komst van nieuwe bedrijven.
Er is nu al belangstelling.
ktober 2014. Na
maanden soebatten
sluiten de curatoren
van Thermphos een
akkoord met grond
eigenaar Zeeland Seaports (ZSP)
en de provincie over de over
dracht en sanering van het 57 hec
tare grote terrein. Ruggengraat
van die papieren handdruk: Zee
land Seaports neemt de lasten die
rusten op het terrein over en
krijgt als bruidschat 35 miljoen eu
ro mee uit de boedelopbrengst
van Thermphos. Daarnaast draagt
de provincie 3,5 miljoen euro bij
om de projectorganisatie mogelijk
te maken en op te starten.
Met dat geld kunnen fabriek, op
slagtanks en leidingen fosforvrij
worden gemaakt en ontdaan wor
den van laagradioactieve stoffen.
De gezuiverde leidingen kunnen
blijven liggen en ook de bodem
blijft onaangeroerd. Mei 2016
moet die klus zijn geklaard. Dan
kan het verscherpt (milieutoe
zicht vervallen en zullen de be-
heerkosten worden gereduceerd
tot een tiende van de huidige kos
ten (nu 400.000 euro per maand).
Nu moet de saneringsvennoot
schap nog een ploeg van 40 men
sen op de been houden, de vol
waardige bedrijfsbrandweer van
12 profs en vijf vrijwilligers in de
fabrieksploegen meegerekend.
Straks kan het met een handvol
medewerkers, dus zonder bedrijfs
brandweer en wachtploeg.
Gezien de torenhoge beheerkos-
ten is van meet af aan alles uit de
kast getrokken om de kosten te
verminderen. Zo is de koeling van
de installatie met vele duizenden
liters zeewater en een navenant
hoog stroomverbruik overboord
gezet. „Dat kostte goud. We heb
ben per onderdeel bekeken hoe
we de fabriek zo efficiënt moge
lijk kunnen verwarmen. Daarmee
hebben we de energiekosten flink
kunnen verlagen", zegt Dick En
gelhardt, bestuurder van Van Cit
ters Beheer BV, de vennootschap
die havenbedrijf Zeeland
Seaports oprichtte voor de sane
ring van het Thermphos-terrein.
Van Citters Beheer, dat de leiding
heeft over het proces, verricht de
werkzaamheden uit onder de
naam Plan 9890. Het project is te
volgen via Twitter en Facebook.
Voor de daadwerkelijke uitvoe
ring is Decontamination Services
in de arm genomen, een samen
werkingsverband van Sagro en
Mourik Services. De provincie die
ook nog voor 4,5 miljoen euro
borg staat, kijkt over de schouder
mee. Ze is bovendien het bevoegd
gezag als het gaat handhaving van
de milieuvergunning.
De eerste stap die Van Citters Be
heer zette, was het samenstellen
van een zo sterk mogelijk te sane
ringsteam. Van de 40 medewer
kers werkte de overgrote meerder
heid vroeger bij Thermphos. Dat
personeel bezit een schat aan erva
ring en kennis. Ze hebben ook
hart voor de zaak. Mourik Servi
ces bracht tevens de knowhow in
van zijn dochteronderneming Pe-
trogas uit Gouda. „Die kennis en
ook de inbreng van Petrogas laat
het toe dat we stap voor stap zet
ten om zo tot een optimale aan
pak te komen. Stap voor stap om
dat we zorgvuldig en veilig te
werk willen gaan", onderstreept
Carl de Cock, projectleider bij
Van Citters Beheer BV.
Op het terrein bevindt zich nog
zo'n 2500 ton fosforhoudend af
val. Dat zit in fosforslik, leidingen
en opslagtanks. Ook is er lichtra-
dioactief materiaal aanwezig. Een
eerste stap wordt binnenkort ge
zet: de fosforovengasleiding
wordt schoongemaakt. Via een
speciale methode wordt het fosfor
slik 'geneutraliseerd'.
Wat betreft lichtradioactieve stof
fen maken Engelhardt en De
Cock zich weinig zorgen, omdat
vervoer en opslag aan strenge
wet- en regelgeving zijn gebon
den. „In de fabriekinstallaties be
vinden zich lichtradioactieve
meetbronnen. Die kun je er zon
der problemen uithalen en even
tueel verkopen. Ons team is uitge
rust om alle noodzakelijk hande
lingen binnen de wettelijke ka
ders uit te voeren. Er zitten drie
stralingsdeskundigen bij, en ook
de aannemer en Van Citters Be
heer zijn op dat punt geen groen
tjes. Overigens heeft de laagener-
getische radioactiviteit geen in
vloed op de eerste fase van de
schoonmaakoperatie. Er is afge
sproken dat we bereikbare meet
bronnen er in de eerste fase uitha
len. De rest komt later aan bod."
GEEN HOCUS POCUS
Het team bestudeert de beste aan
pak van de verschillende stoffen.
Daarbij gaat het bijvoorbeeld ook
om een gevaarlijk goedje als as
best, maar de belangrijkste compo
nent blijft het giftige fosfor. Om
de fosfor die nu een soort paraffi-
ne-achtige substantie is, uit de in
stallaties te halen, moeten de lei
ding andermaal worden opge
warmd, zegt De Cock. „Fosfor ver
branden is geen hocus pocus: we
gebruiken daarvoor de techniek
zoals die ook eerder toegepast
werd. Het kan dus met de bestaan
de techniek en deeltechnieken.
De installatie is nooit helemaal af
gekoeld. Bovendien is de stroom-
productie nog intact. We kunnen
dus aan de slag. We gaan overi
gens niet alles verbranden, we zul
len ook proberen een deel van het
fosfor te winnen als herbruikbare
grondstof."
Om de fosfor uit het slik te win
nen, moet het team het over een
andere boeg gooien. De fosforpro-
ductieoven is uit de race en een
heropstart is nadrukkelijk geen
doel. De Cock: „Daarom doen we
laboratoriumtesten om het fosfor
op een andere manier te scheiden
van het slik of de sludge, zo je
wilt. Dat is mogelijk met een fil
terpers. We starten daarvoor nu
een proefproject op."
Van fosfor wordt onder meer
kunstmest gemaakt. De stof is in
die zin ook belangrijk voor de
voedselproductie. VCB-bestuur-
Er zij n al klanten
voor een plek op
terrein Thermphos
Dick Engelhardt, bestuurder
door Frank Balkenende
Dick Engelhardt, bestuurder van
Van Citters Beheer BV
Dick Engelhardt, bestuurder
O
ZEEWATER
