66 We waren
keihard.
66 Wat denk je dat
mijn vriendin zegt
als ik zes weken
met vrouwen in de
onderzeeër zit?
6 BINNENLAND
ONDERZEEERS
reportace De onderzeeboten zijn de grote trots van de Nederlandse
marine. Maar de nieuwe generatie ziet het werk onder water niet zitten.
Dus is het tijd voor een cultuuromslag.
Man doodgestoken
na vrijgezellenfeest
Een 27-jarige Ossenaar is in
de nacht van zaterdag op
zondag overleden aan zijn
verwondingen nadat hij was
neergestoken op de Udense
Markt. Met een groep vrien
den had hij juist een vrijge
zellenfeest achter de rug.
Toen dat was afgelopen, ont
stond door onbekende re
den de fatale vechtpartij.
Bijeenkomst met
Wilders afgelast
Het schrappen van een bij
eenkomst met PW-leider
Geert Wilders heeft geleid
tot boze reacties onder zijn
Amerikaanse geestverwan
ten. „Dit is wat terroristen
laat zien dat terrorisme
werkt", klaagde activiste Pa
mela Geiler op haar site.
Wilders zou in augustus
spreken in Palm Beach.
ïmjs
Politie stuit op
hennepkwekerij
De politie heeft bij toeval
een hennepkwekerij ont
dekt in een huis in de Allard
Piersonlaan in Den Haag.
Agenten zochten daar een
verwarde persoon. Per onge
luk liepen ze het verkeerde
huis binnen omdat daar de
deur open stond. Daar trof
fen ze drie mensen en een
hennepkwekerij aan.
Schapen zorgen
voor kilometers file
Een kudde schapen heeft gis
teren voor overlast en vertra
ging gezorgd op de A12 van
Arnhem naar Utrecht. Ter
hoogte van Maarsbergen lie
pen de schapen langs de
snelweg, eentje liep zelfs op
de vluchtstrook. De rechter
rijstrook werd afgesloten.
Daardoor ontstond een file
van 6 kilometer lengte.
Aangeschoten
copiloot gepakt
Een copiloot is gistermiddag
op Schiphol aangehouden,
omdat hij met een slok op
wilde vliegen. De man heeft
een boete van 6000 euro ge
kregen.
De politie kwam de aange
schoten piloot op het spoor
na een tip. Het is niet be
kend voor welke maatschap
pij de piloot werkte.
GLASGOW - Er is paniek aan boord
van de onderzeeboot Zr. Ms. Wal
rus. Een onbekend schip is in aan
tocht, en het zou wel eens de vij
and kunnen zijn. „Priority
switch!", roept luitenant ter zee
Sjors, die de leiding heeft. „Ze mo
gen ons niet zien!"
Om hem heen in de donkere com
mandocentrale kijken mannen ge
spannen naar kleine schermen,
terwijl ze onafgebroken getallen
oplezen. Sjors (zijn achternaam
wil hij niet in de krant) luistert,
geeft dan het bevel om vaart te
maken. De boot schiet voelbaar
vooruit. Daarna wordt het minu
tenlang stil. Sjors tuurt door de
periscoop. „It's okay", zegt hij dan.
„Ze hebben ons niet gezien."
De vijand is een denkbeeldige. En
Sjors is niet de baas van de Wal
rus - nóg niet. Hij is één van de
beoogde nieuwe commandanten
van de Nederlandse onderzeebo
ten en wordt getest tijdens de
Submarine Command Course
(SMCC), een opleiding die zo
zwaar is dat bijna de helft het niet
haalt. De druk is enorm: elk fout
je kan fataal zijn. Sjors heeft al da
gen nauwelijks geslapen, moet
constant in de gaten houden waar
de vijand is en op basis van bere
keningen bepalen waar zijn boot
zich bevindt.
Achter Sjors staat bovendien zijn
examinator, de teacher, die hem tij
dens zijn vier maanden durende
examen coacht en hem voortdu
rend op de proef stelt. „Verdom
me, we hadden al moeten vertrek
ken!", schreeuwt hij dan door de
kleine commandocentrale. Of:
„Ben ik de enige die denkt dat het
hier een bende is? Organize
Het zijn spannende momenten in
de piepkleine ruimtes van de Wal
rus, waar het leven toch al niet
eenvoudig is. Ruim vijftig man
nen zitten hier wekenlang bij el
kaar. Ze slapen op stapelbedjes,
weggestopt in kleine hutjes, of
zelfs op matrasjes tussen de enor
me torpedo's in de boegbuiska-
mer. De ruimtes zijn zo klein dat
iedereen elkaar permanent in de
weg loopt. Ondanks de drukte is
VERVANGEN ONDERZEEBOTEN
het stil: elk geluid kan de aan
dacht van de vijand trekken. „Stil
te is het belangrijkste woord aan
boord", zegt John Weyne, die vier
jaar lang commandant was op één
van de vier Nederlandse onder
zeeërs. „Dat betekent: de kok die
niet al te enthousiast op z'n pan
nen moet slaan. Maar ook: je ge
reedschap stil wegleggen na een
operatie. Een videootje kijken? Pri
ma, maar op de laagste volume
stand. Alles kan leiden tot herlei
ding."
Het klinkt als een spannend jon-
Dat is niet
meer van
deze tijd
gensboek, maar veel jongens zijn
niet meer te porren voor het le
ven onder water. De jongeren van
nu zien vooral nadelen. Ze zijn
veel van huis, kunnen onder wa
ter niet internetten of appen, en
vinden het salaris te laag. 'Zolang
mijn baas net doet of ik veel ver
dien, doe ik net of ik heel hard
werk', staat op een bordje aan de
muur van de cafetaria. Veel be
manningsleden geven toe dat ze
aan een carrièreswitch denken.
„Ik vind het mooi werk, maar ik
moet steeds aan m'n vriendin uit-
UDEN
PALM BEACH
foto ANP
DEN HAAG
MAARSBERGEN
SCHIPHOL
Jongensboek ook voor
door Peter Groenendijk
Hugo Ammerlaan,
commandant Onderzeedienst
Matroos die niet blij is met
veranderend personeelsbeleid
Defensie wil nieuwe
onderzeeboten laten
bouwen, om de huidi
ge vier te vervangen.
Totale kosten: meer
dan 2 miljard euro.
Maar het is nodig,
zegt minister Hennis:
de huidige boten, ge
bouwd in de jaren
'80, zijn over tien
jaar niet meer inzet
baar.
De onderzeeboten
zijn een 'unieke kwa
liteit' van het Neder
landse leger, vindt
de Hennis. Daar is de
krijgsmacht het mee
eens.
Nederland beschikt
over expeditionaire
niet-nucleaire onder
zeeërs, die veel stil
ler zijn dan de mees
te andere en daar
door in het diepste
geheim hun
werk kun
nen doen.
Ze kunnen
afluisteren
Een van de vier Ne
derlandse onder
zeeërs. foto Evert-Jan
Daniels/ANP
en inlichtingen inwin
nen op plekken waar
verder niemand kan
komen.
Weinig is bekend
over wat die missies
precies inhouden. De
onderzeedienst heet
om meerdere rede
nen 'de stille kracht'
van Defensie: er
komt simpelweg
niets naar buiten
over wat de boten
doen en presteren.
Bekend is slechts dat
Nederlandse onder
zeeboten cruciale in
formatie afluisterden
tijdens de oorlog in
voormalig Joegosla
vië, en in de strijd te
gen piraten voor de
kust van Somalië.
