helicrash in Pakistan
"vj
Burgermoed
BINNENLAND 7
Viggo Schalkwijk
(2) Breda
Lotte Dekker (8) Kampen
WIERINCA
Wie lid is van
de interna
tionale
schrijvers
vereniging
PEN (Poets Essayists Novelists)
betaalt 32,50 euro contributie
per jaar en heeft er verder geen
omkijken naar. De meeste le
den zijn slapende leden, in die
zin dat ze niks substantieels bij
dragen aan het verenigingsle
ven en er eigenlijk nooit iets
mee te maken hebben. Dezer
dagen echter wordt het
PEN-lid uit zijn slaap gehou
den door brandende kwesties.
Wat bijvoorbeeld te denken
van het besluit van PEN-Neder-
land om uit het Festival van
het Vrije Woord te stappen na
dat ook cartoonist Kurt Wes-
tergaard was uitgenodigd, zij
het door een andere deelne
mende organisatie?
Voorzitter Manon Uphoff nuan
ceerde het beeld van een laffe
club door te wijzen op mogelij
ke veiligheidsrisico's voor au
teurs uit repressieve staten die
door PEN-Nederland waren uit
genodigd. Uphoff zei: „Je kan
niet een auteur uit Bahrein
zomaar koppelen aan een pro
gramma waarin Westergaard
ook optreedt. En doe je dat
wel, dan moet je kunnen
garanderen dat die auteur in
zijn thuisland geen last krijgt."
Thuis werd ze de
mond gesnoerd
door generaals
met donkere
Ray-Bans en
koningen die
meer van
autoraces
hielden dan van
mensenrechten
Dat was mooi van PEN Neder
land, dat ze wilde instaan voor
haar gasten, maar ik vroeg me
vooral af wat die buitenlandse
auteurs er zelf van dachten.
Thuis werd ze de mond ge
snoerd door generaals met don
kere Ray-Bans en koningen die
meer van autoraces hielden
dan van mensenrechten,
maar kwamen ze dan eens
naar het vrije westen, mochten
ze weer niks zeggen. En wat
waren hun gedachten over
PEN, een prettige club zolang
er niks aan de hand was maar
die deserteerde zodra het erom
ging? Misschien dachten ze
even aan de woorden van Bis
marck: „U zult zien hoe vaak
het achtenswaardige lieden
mankeert aan
Zivilcourage." (Zie voor een uit
gebreide analyse van burger
moed de gratis toegankelijke
Cleveringalezing van Ian Buru-
ma op NRC.nl.)
De PEN oogstte met haar terug
trekking niets dan hoon en
Hans Teeuwen stelde voor om
een boek van Manon Uphoff te
verbranden. Toch kan ik begrip
opbrengen voor haar stand
punt. De vereniging steunt
schrijvers die worden vervolgd
vanwege hun werk, zoals eens
Isaak Babel werd vervolgd on
der Stalin en vlak voor zijn exe
cutie de hartverscheurende
woorden sprak: „Ik vraag maar
één ding, of ik mijn werk mag
afmaken."
Het pleit voor PEN-Nederland
dat ze geen pseudo-burger-
moed heeft getoond over de
rug van monddode auteurs,
burgermoed voor de ander als
het ware, waarmee ze die
schrijvers mogelijk in gevaar
had gebracht. Ze ging daarmee
tegen de heersende opvatting
in, wetende dat zoiets lelijke re
putatieschade zou opleveren.
En juist dat kan, in een bepaald
licht bezien, een daad van bur
germoed worden genoemd:
dat ze het monster van de pu
blieke opinie weerstond omdat
ze geen goede sier met het
vrije woord wenste te maken
ten koste van vervolgde schrij
vers.
„Wacht even." Lotte wil onder
geen beding dat haar moeder
kan meeluisteren. Over moeder
dagcadeaus moet men niet te
lichtzinnig denken. Moeder
Esther heeft per toeval de plek
waar het presentje verstopt ligt
- in een vuilniszak vol kleren -
ontdekt, dat is al erg genoeg.
Wat precies in het papiertje zit,
moet absoluut geheim blijven.
„Ik heb een potje wit geschil
derd en beplakt met klavers,
bloemen en vlinders. Er kan een
kaarsje in", vertelt Lotte als haar
moeder op veilige afstand is.
Er zit ook een gedicht bij dat het
meisje morgen aan de bedrand
zal voordragen. „Het begint met:
'ik vind jou lief." Als dat geen
succes wordt...
Onmogelijk dat Viggo een Moe
derdag vergeet; drie jaar geleden
kwam hij uitgerekend op deze
dag ter wereld. „Ik zal het nooit
vergeten", mijmert moeder Loui
se. „Ik kreeg het mooiste cadeau
tje dat er is." Ho, ho, het present
je dat Viggo dit jaar voor zijn
moeder in petto heeft, is ook
niet mis. „Grote", meer kan de
dreumes er eigenlijk niet over
vertellen. Zijn moeder vertaalt:
„Vorig jaar kreeg ik een sleutel
hanger van hem, die was een
stuk kleiner. Dit is een vrij groot
cadeau." Op het kinderdagver
blijf is Viggo in de weer geweest
met de schilderskwast. Het resul
taat is een snoer van beschilder
de kralen waar een houder voor
een kaarsje onder hangt. Hij
geeft het pas morgenmiddag,
want 's ochtends geeft mama
groepslessen in de sportschool.
getuige stelt dat het toestel bij de
landing probeerde om te draaien
en daarbij neerstortte.
Minister Bert Koenders van Bui
tenlandse Zaken sprak gisteren te
lefonisch kort met De Vink. „We
willen hem zo snel mogelijk naar
huis brengen." De ambassadeur
was 'goed aanspreekbaar'. „Zijn
verwondingen worden nog in
kaart gebracht."
Collega's en vrienden zeiden gis
teren 'in angstige spanning over
de ernst van de verwondingen
van Marcel te zijn'. De ongehuw
de De Vink is sinds 2013 de
Nederlandse ambassadeur in Paki
stan.
De carrièrediplomaat was daar
voor hoofd van de politieke afde
ling op de ambassade in Washing
ton. Komende zomer keert hij te
rug naar Nederland om directeur
westelijk halfrond op het
ministerie van Buitenlandse Za
ken in Den Haag te worden. De
Vink staat bekend als een
vernieuwer, die er liever op uit
trekt dan op de ambassade te blij
ven.
Collega's omschreven hem giste
ren als 'dapper en superloyaal'. „Ie
mand bij wie je in de oorlog zou
willen onderduiken."
-V-l
DAGAANBIEDING 9 EN 10 MEI
Traagschuim hoofdkussen
van SleepMed
Slechts
14,95
Vf cur SB """S1 achteraf betalen)
TOMMY
ZATERDAG 9 MEI 2015
foto's Marco de Swart en Vincent jannink
7
Bij de helikoptercrash
kwamen zeven
mensen om het
leven onder wie
twee ambassadeurs
rr 17
v Optimale drukverlaging; ontlast nek, rug
en schouders
Uitgerust wakker worden
v Geschikt voor rug-, buik- en zijslapers
Past in iedere gangbare kussensloop
Adviesprijs 59,95
Korting 75%
U bespaart 45,00
BESTELLEN
v J
DOE JE VEILIG SNEL VIA WWW.KOOPJEDEAL.NL
Met gemak veilig shoppen