In het raam heeft Beukelsz het hoofd van Jezus
Ondernemers en gemeente willen Smokkelprins vertelt
zwembad in zee bij Cadzand-Bad op VRT1 over vroeger
ZEEUWS-VLAANDEREN 31
Jaarlijks koeienfeest
zondag op de rol
De koeien van Het Melkhuis
aan de Rietstraat bij Terhole
mogen zondag, moederdag,
rond 11.30 uur de wei weer
in. Dat het voor de koeien
feest is als ze na een lange
winter naar buiten mogen,
is elk jaar goed te zien aan
de uitbundige sprongen die
ze maken. De familie Van
Esch, eigenaar van Het Melk
huis, maakt er van 11.00 tot
15.00 uur een feestje van
voor alle belangstellenden.
Bloemenmarkt bij
Vliegende Hollander
Moeder wordt zaterdag al
verwend aan het Tuinpad.
Bloemenhuis Abrahamse
houdt daags voor moeder
dag van 12.00 tot 17.00 uur
een bloemenmarkt op het
pleintje bij De Vliegende
Hollander. Het (eet)café
speelt er op in met een moe-
derdaglunch. Wie zijn of
haar (schoon)moeder mee
laat eten - gekochte planten
even wegmoffelen - betaalt
voor haar maar de helft.
Bierkenner praat
over abdijbieren
De Terneuzense bierkenner
en -publicist Ariël Meeusen
houdt vanmiddag, tijdens
het ïste Middelburgse Abdij
Bier Festival in Middelburg
een lezing over het brou
wen van bier in de abdijen
in Noord-West-Europa. Hij
begint zijn lezing om 17.00
uur in de Kloostergangen
van de Abdij. Meeusen staat
ook stil bij de positie van de
Zeeuwse kloosterbrouwers.
De ramen in de hervormde kerk
waren altijd al een welkom onder
werp tijdens de rondleidingen die
de stichting door het stadje ver
zorgt. Daar is nu een dimensie bij
gekomen. In het naastgelegen
Trefpunt hangen kleine replica's
van negen ramen van Van Bar
laer. Met plexiglas ervoor en ver
lichting erachter. Wat zeker in
het donker - of met de gordijnen
dicht - mooie plaatjes oplevert.
Ramen van Van Barlaer hingen
eind zeventiende eeuw in kerken
in tal van Zeeuwse plaatsen. De
meeste verdwenen na verloop van
tijd - al dan niet doelbewust. De
ramen die nog wél bestaan, zijn
nu in het klein in Biervliet te
zien. Voor zes ervan volstond het
om een foto te maken, want in
Biervliet (drie), de Oostkerk in
Middelburg (twee) en de kerk in
Burgh bevinden zich nog ramen
van Van Barlaer. Voor de andere
ramen was een grotere inspan
ning nodig, vertelt Rinus Willem
sen van de Stichting Behoud Mo
numenten Biervliet. „Het exem-
paar uit de hervormde kerk in
IJzendijke, die in de oorlog kapot
geschoten werd, was bekend van
een miniatuur. En het raam dat
ooit in de kerk in Schoondijke zat,
lag in stukjes op een zolder. Een
jaar of veertig geleden heeft Ada
van der Poel met die scherven
een reconstructie gemaakt. Met
behulp van de computer heb ik
dat verder verfijnd."
Voor bezoekers blijft het niet bij
kijken. Willemsen weet heel veel
over de ramen, zeker over het trio
in de Biervlietse kerk. Ze zitten
vol met verwijzingen naar verha
len, gebeurtenissen en anekdotes.
Neem nou het raam dat de stad
Biervliet schonk bij de bouw van
de kerk. „Die man onderaan, dat
is Willem Beukelsz, die het ha
ringkaken hier introduceerde",
wijst Willemsen. „Alleen: toen
Van Barlaer dit raam maakte, was
Beukelsz al drie eeuwen dood.
Van Barlaer had geen idee hoe
CORNELIS VAN BARLAER
Beukelsz eruit had gezien. Toen
heeft hij maar een afbeelding van
Christus gebruikt." Dat is nog
niet alles. „Zie je dat er in kleine
letters 1397 als sterfjaar bij Beu
kelsz staat? Dat klopt helemaal
niet. Hij is al in 1347 gestorven.
Maar toen Van Barlaer hier in de
kerk was, zag hij de grafsteen van
Beukelsz. Daar zat een grote
scheur in. Daardoor las hij het
sterfjaar verkeerd." Naast Beu
kelsz staan twee griffioenen, wijst
Willemsen. „Die lachen hem uit,
zie je wel? Die griffioenen staan
voor de landen aan de Oostzee.
Daar kenden ze het haringkaken
al lang toen Beukelsz het hier in
troduceerde. Daar dreef Van Bar
laer dus de spot mee."
En zo schudt Willemsen de ene
na de andere wetenswaardigheid
uit zijn mouw. Bijvoorbeeld over
het feit dat Van Barlaer vaak engel
tjes gebruikte in zijn ontwerpen.
„Natuurlijk moest hij zich schik
ken naar de opdrachten die hij
kreeg. Maar je herkent in de ra
men toch ook echt zijn hand. Die
engeltjes, maar ook het kleurge
bruik." Het beschilderen van de
ramen was een echt ambacht, ver
klaart Willemsen. „Natuurlijk
moest de maker goed kunnen te
kenen. Maar hij moest ook reke
ning houden met de lichtinval,
om zo de schaduwwerking in het
raam te bepalen." Het produceren
van de ramen zelf was ook geen si
necure. „De oven moest opge
stookt worden tot 1200 graden.
Maar een thermostaat hadden ze
niet. Dus gebruikte Van Barlaer
houten kegeltjes van een bepaal
de dikte. Als die gingen buigen,
wist hij dat de goede temperatuur
was bereikt."
Getijdenbaden komen hier en
daar al voor op buitenlandse stran
den. Het gaat om een bassin op
het strand, dat bij vloed onder
loopt, maar waarbij vaak nog wel
de randen boven water uitsteken.
Daar kan dan over gelopen wor
den, op gelegen worden of een
bootje aanleggen. Bij laag water
ontstaat een min of meer 'nor
maal' zwembad met zeewater.
De realisatie kost 1 miljoen euro.
De gemeente Sluis probeert de
helft binnen te halen via Europe
se subsidie. De gemeente draagt
zelf 214.000 euro bij, en onderne
mers drie ton. Het plan is ont
staan in het kader van de onlangs
De komst van het getijden-
bad kost 1 miljoen euro. De
helft moet van Europese
subsidie komen
door Cadzand-Bad behaalde offi
ciële badstatus. Voor de gemeente
Sluis is die badstatus een speer
punt: vandaar het voornemen fi
nancieel bij te dragen aan de reali
satie van het getijdenbad.
Eind dit jaar wordt bekend of de
Europese subsidie wordt binnen
gehaald. Lukt dat niet, dan moe
ten de plannen worden herzien.
Het plan voor het getijdenbad
sluit aan bij het idee voor een wel-
lnesspaviljoen, dat ondernemers
vorig jaar lanceerden. Dat moet in
de duinen worden gerealiseerd.
Daar moet ruimte komen voor za
ken als een sauna, een whirlpool
en activiteiten als yoga.
Het televisieprogramma besteedt
uitgebreid aandacht aan de presen
tatie van de nieuwe brochure
Boerke op Stap, waarin vier rou
tes door de grensstreek worden
gepresenteerd. Die brochure
wordt zaterdagochtend gepresen
teerd in het streekcentrum Huys-
manhoeve in Eeklo.
De vier routes zijn een initiatief
van Plattelandscentrum Meetjes
land. Eén daarvan is de Smokkel
route, die vanaf Sint-Laureins 13
kilometer door de grensstreek
leidt. In Vlaanderen Vakantieland
vertelt Hemelsoet (78) over zijn
'avonturen' als smokkelaar en
vooral zijn confrontaties met de
douaniers: „Ze komen voor dit
soort programma's steeds weer
bij mij terecht. Het is geloof ik de
achtste keer dat ik voor de camera
sta. En waarschijnlijk de laatste
keer. Het is wel goed zo."
Vlaanderen Vakantieland is zater
dag te zien vanaf 18.10 uur. Herha
lingen op zondag vanaf 13.30 uur
en maandag vanaf 13.55 uur.
VRIJDAG 8 MEI 2015
Kanaalweg 83
4401 PEVLAKE
Tel: 0113 381662
info@pekaar.com
www.pekaar.com
P^KuUl bestratingsniaterialen bv
Gebakken klinkers, natuursteen,
betonklinkers, tegels, grind split,
schelpen zand, tuinverlichting
TERHOLE
TERNEUZEN
MIDDELBURG
Rinus Willemsen (rechts) en Benny Spinnewijn hangen de afbeeldingen van de ramen op hun plek. Met brandende
ledlampjes erachter leveren die in het donker mooie plaatjes op. foto Camile Schelstraete
door Martijn de Koning
BIERVLIET - Het is maar goed dat ze
in Biervliet nogal ouderwets wa
ren, grinnikt Rinus Willemsen.
Want vooruitstrevende lui in ande
re plaatsen sloopten eind negen
tiende eeuw de 'ouderwetse'
glas-in-loodramen van Cornelis van
Barlaer uit hun kerken. In Biervliet
bleven ze zitten. En daar heeft
Stichting Behoud Monumenten
Biervliet nu nog veel plezier van.
Over het leven van Cornelis van
Barlaer zijn niet erg veel details be
kend.
Hij werd in de eerste helft van de
zeventiende eeuw geboren in Mid
delburg en stierf rond 1681.
Van Barlaer was glasblazer en kun
stenaar, en in zijn vrije tijd ook
dichter. Hij werkte zijn hele leven
in Middelburg.
De ramencollectie is morgen tussen
10 en 16 uur te zien in het Trefpunt
naast de hervormde kerk aan de Kerk
straat. Daarnaast op verzoek bij de
Stichting Monumenten Behoud Bier
vliet.
Van Barlaer werkte op bestelling.
Het Middelburgse stadsbestuur
was een voorname opdrachtgever,
maar hij maakte ook ramen voor
kerken en voor particulieren.
Op zeker vijftien plaatsen in Zee
land, waaronder Schoondijke,
IJzendijke, Biervliet, Terneuzen en
Zaamslag, hingen ooit ramen van
Van Barlaer.
door Martijn de Koning
CADZAND-BAD - Ondernemers in
Cadzand-Bad willen samen met de
gemeente Sluis een getijdenbad op
het strand realiseren. Dat is een
soort zwembad gevuld met zeewa
ter, dat met vloed onder water
loopt.
door Wout Bareman
ZANDSTRAAT - Smokkelprins Ro
man Hemelsoet uit Zandstraat is
zaterdag en zondag te zien in het
VRT-programma Vlaanderen Vakan
tieland.
