l
Gruwelijke
ontvoering
van dertien
dagen
66
DIZZIE 19
V-iriZ
Ontdek de nieuwe titels
van deze maand
Verdriet en onmacht
bij 'Passagier 23'
Verras je moeder zondag
met een bijzonder boek
In dit boek
staan zin
nen waar ik
zestig for
muleringen
voor heb
dig om het goed te doen."
Oordelen over de jongeren die in de streek
blijven, wil hij niet. „En niet bevoogden. Ik
heb een grote fascinatie voor de vaak mys
terieuze mensen tussen wie ik ben opge
groeid. Raadselachtig zijn ze in hun menta
liteit, in hoe ze zich opstellen tegenover de
wereld. Ik prijs me gelukkig dat ik daar
met distantie en zonder sentiment over
kan schrijven. Tegelijkertijd was ik bang
dat ik een tekort aan ideeën zou krijgen,
dat de bron zou opdrogen door de enorme
beperkingen die ik vreesde. Maar het tegen
deel gebeurde. Altijd weten waar ik was,
heeft me enorm geholpen."
Een aantal jaren geleden heeft hij eens ge
probeerd een roman te schrijven die zich el
ders afspeelde. Dat lukte niet. „De energie
in het schrijven houdt verband met de om
geving. Bij een minder prominente omge
ving werkt het minder goed. Het was even
wennen toen ik daar achterkwam, maar nu
ben ik er blij mee."
Echt serieus werk maken van het lezen van
verhalen doet Colin Barrett pas sinds een
jaar of tien. Op school tekende hij
vooral en las hij strips. „Een visueel
ingestelde schrijver ben ik nog al
tijd."
Op de universiteit begon hij echt te
lezen. „Verhalen moest ik leren
waarderen. Toen ik had geleerd hoe
ze te lezen, moest ik nog leren hoe
ze te schrijven. Om erachter te ko
men dat er vrijwel niets te leren
valt." Wat nu wel sneller gaat, is
aanvoelen of een verhaal iets wor
den kan of niet. „Ik verdoe geluk
kig weinig tijd."
En dat is maar goed ook, want Barrett is
een schrijver die eindeloos schaaft en her
neemt. „Ik houd vijfduizend woorden per
drie maanden over." Niet veel. „Zeg maar
gerust dat ik langzaam ben. Ik kijk naar al
ternatieven voor elke zin. In deze verhalen
staan zinnen waar ik vijftig, zestig formule
ringen voor heb."
Als hij drie verhalen per jaar schrijft, is hij
meer dan tevreden. „Eerst polijsten voor
dat ik verder ga. En dan later nog eens.
Voor sommigen is het de hel, maar ik houd
van herschrijven."
Hoe verder hij in een verhaal komt, hoe
groter de beperkingen worden door de keu
zes die hij heeft moeten maken. „Alleen bij
de eerste zin kan het nog alle kanten op.
Meteen daarna al niet meer. Allerlei opties
vallen weg. Keuzes dicteren het spectrum
aan taal dat ik kan bestrijken."
Het kan niet alleen maar mooi zijn. „Dat is
een van de weinige lessen die ik wel heb ge
leerd", legt Barrett uit. „Soms moet ik een
betere zin offeren voor een mindere, puur
om de context van de andere zinnen. Het
is een raadselachtig proces dat ik niet hele
maal begrijp." Dan, tevreden: „Maar ik ge
niet er volop van."
Windeieren heeft het hem niet gelegd.
Voor Jonge gasten is Barrett onderscheiden
met de Frank O'Connor International
Short Story Award, een prijs die eerder
ging naar onder anderen Haruki Muraka
mi, Edna O'Brien en Jhumpa Lahiri. Ook
won hij er de Guardian First Book
Award mee.
De bundel kent een fraaie opbouw,
met het langste verhaal Rustig met
paarden in het midden. Dat heeft
de lengte van een novelle, waar
mee de opbouw doet denken aan
Legende van een zelfmoord van Da
vid Vann, ook een novelle omge
ven door korte verhalen. „Het heeft
zich bewezen als de beste manier
om het te doen. Zet je zo'n novelle,
al zie ik het zelf nog altijd als een
kort verhaal, vooraan of achteraan,
dan richt alle aandacht zich daar
op.
240 blz. Rustig met paarden is het enige ver-
De Bezige Bij haal, zegt hij, dat dóór bleef gaan.
17,90 euro „Een oom en een weduwe die erin
voorkomen, verdienden meer dan
Blog over deze alleen te worden genoemd. Daar
verhalenbundel op zat meer in."
Dizzie.nl Met de novelle in het midden kon
hij de bundel fraai afsluiten met
een subtiele verwijzing naar zijn vermaar
de landgenoot James Joyce, die niet alleen
grote romans als Ulysses en Finnegans wake
heeft geschreven, maar ook een eminent
verhalenschrijver was. De inmiddels klas
sieke bundel Dubliners is daarvan het be
wijs. Het beroemdste verhaal uit Dubliners
is het laatste in die bundel: The dead. Daar
in komt de zin voor die Colin Barrett als ti
tel voor zijn laatste verhaal heeft gekozen:
Vergeet alsjeblieft dat ik besta. „Een knikje
naar de meester, uit respect."
Ken je dat? Dat je een
akelige film kijkt met
je handen voor je
ogen en dat je alleen
net tussen je vingers
door durft te kijken? Je kruipt in
elkaar van angst en toch wil je er
niks van missen.
Dat gevoel bekruipt me bij In on
getemde staat, het romandebuut
van de Amerikaanse Roxane Gay
(1974). Het verhaal gaat over Mi
reille Jameson die op Haïti wordt
ontvoerd. Dertien dagen wordt ze
vastgehouden in een kamer die ze
een kooi noemt. Omdat haar va
der weigert het losgeld voor haar
vrijlating te betalen, wordt ze ge
marteld en verkracht. Al die gru
welijkheden worden sober, maar
misselijkmakend beschreven.
Toch móét je verder lezen, al is
het alleen maar om uit die kooi te
komen.
Gelukkig is In ongetemde staat
meer dan een thriller. Eigenlijk
gaat dit verhaal over de relatie tus
sen vader en dochter. Over be
scherming, verantwoordelijkheid
nemen, loslaten. En dan is er de
laag van het sprookjesachtige hu
welijk van Mireille en haar man
Michael. Kunnen zij ooit nog inti
miteit bereiken na wat
er gebeurd is?
Gay heeft iets met
sprookjes. Het boek telt
twee delen: Nog lang en
gelukkig (deel één) en Er
was eens (deel twee).
Om te zeggen dat we
hoop moeten houden?
Roxane Gay, universitair
docent Engels en colum
nist voor The Guardian,
verwierf vorig jaar in
Amerika enige bekend
heid met haar essaybun
del Bad feminist. Dat bete
kent zoveel als dat je
best idealen kunt heb
ben én foute vriendjes,
of kunt houden van
vrouwonvriendelijke rap-
muziek. In interviews vertelt Gay
dat zij, net als Mireille in haar
boek, slachtoffer is van groepsver
krachting. Door erover te schrij
ven, kan ze iets betekenen voor
anderen, vindt ze.
Fijn dat het boek chronologisch
is. Geen geforceerde flashbacks of
andere ingewikkelde structuren.
Wel is er af en toe een kleine voor
uitwijzing. Zo is al gauw duide
lijk dat de ontvoering dertien da
gen gaat duren. Maar dat doet
niks af aan de spanning. Toch jam
mer, dat ongeloofwaardige einde.
in vNl
VRIJDAG 8 MEI 2015
BLOG
Wil je weten welke boeken er deze
maand uitkomen? Op Dizzie.nl staan
nieuwe titels die je de komende weken in
de gaten moet houden. Daaronder bloed
stollende thrillers, ontspannende chicklit
en boeiende romans.
RECENSIE
Auteur Sebastian Fitzek haalt met Passa
gier 23 gevoelens van verdriet en on
macht naar boven, blijkt uit recensies op
Dizzie.nl. Vrouw en kind van politiepsy-
choloog Martin Schwarz zijn spoorloos.
Dan duikt de teddybeer van zijn zoon op,
TIPS
Houdt jouw moeder van lezen? Verras
haar zondag met een boek! Bijvoorbeeld
Al dat andere van Marta Rojals. Daarin
moet grafisch ontwerper Anna vanwege
de crisis op zoek naar een nieuw begin in
leven en liefde. Meer tips op Dizzie.nl
DEBUUT
Jonge gasten
Colin Barrett
Vertaling Joris
Vermeulen
ROXANE
door Merel Dado
ONGETE
stAat
In ongetemde
staat
Roxane Gay
Vertaling Aleid van
Eekelen-Benders
366 blz.
Cargo
19,90 euro