W,
Joodse goochelaar
Ruige natuur en funky jazz
27 BEN ALI LIBI
2 3 ARUBA
WAAR EN WAT
Graafmachines grommen
langs het water tijdens on
ze verkenning van de
Grebbeliniewandeltocht
met startpunt Scherpen
zeel die 23 mei plaatsvindt.
De laatste hand wordt ge
legd aan de opknapbeurt van oude wallen.
Deze verhogingen in het landschap stam
men uit de achttiende eeuw. Ze moesten
Holland beschermen tegen de vijand die
uit het oosten zou komen. Niet alleen door
daarvandaan de indringers te beschieten,
maar ook door de nu grazige weiden onder
water te zetten. Dat leverde de vijand in ie
der geval een paar dagen vertraging op.
Een verwachte aanval werd drie keer reali
teit. In 1794 vielen de Fransen ons land bin
nen. Recenter tijdens de Tweede Wereld
oorlog is hier twee keer strijd gevoerd. Die
vijandigheden zijn nu gelukkig achter de
rug. Op deze zonnige dag in het voorjaar
zijn talloze fietsers en wandelaars in touw.
Vriendelijk zeggen ze elkaar gedag. Toch is
de roerige historie wel degelijk zichtbaar.
Als we na een paar kilometer wandelen
langs de linie bij de loopgraven in de buurt
van museumboerderij Hoeve De Beek bij
Woudenberg komen, beseffen we dat de
huidige rust en vredigheid hier vroeger
soms ver te zoeken waren.
Voordat we in de loopgraven afdalen, kij
ken we omhoog. In een boom op de linie is
tussen de takken een hutje te zien. Dat is
niet door een paar jongens uit de buurt er-
Oorlog en bevrijding staan
centraal in mei. Een sportieve
manier van herdenken is de
Grebbeliniewandeltocht.
De route ervan is als een reis
door roerige tijden.
in gespijkerd. Het is een replica van een uit
kijkpost van waaruit een soldaat in 1940 de
horizon continu in de gaten hield. Ving hij
een glimp op van de vijand, dan moest hij
dat doorgeven aan zijn collega die aan de
voet van de boom post had gevat. Die ging
daarna in draf naar de commandant om
het nieuws te vertellen.
Op 13 mei 1940 meldde de vijand zich. De
Duitsers vielen Nederland binnen; kogels
vlogen over en weer.
Om een indruk te krijgen van wat de solda
ten destijds overkwam, lopen wij snel de
loopgraven in. We verdwijnen onder het
maaiveld, onzichtbaar voor iedereen. Op
de grond liggen vlonders, om de voeten
van de soldaten van toen en die van de
wandelaars van nu droog te houden. Her
en der zijn openingen die uitzicht bieden
op de vijand in het veld. Zag je het wit van
zijn ogen, dan pas kon je schieten. Zo moet
de opdracht destijds geweest zijn, denken
we nu hardop.
Schieten deden de Nederlandse soldaten in
1940 met geweren uit r895. De Duitsers wa
ren ook niet geheel up-to-date met hun ma
terieel uit 2898. Toch was Nederland bij lan
ge na niet bestand tegen deze machtige vij
and. Al snel werd Nederland stukje bij beet
je aan het Duitse rijk toegevoegd.
We lopen verder op het bochtige parcours
tussen metershoge wanden. Schaduwen
vallen, alleen de vogels in de lucht zijn te
zien. In de loopgraven is een scherfvrije
ruimte om dekking te zoeken, een piket
ruimte voor tussentijds overleg en een mi
trailleursnest. Na een paar honderd meter
komen we weer boven en kan de wande
ling 'in vredestijd' worden vervolgd, totdat
het volgende stukje historie zich aandient.
Er liggen meerdere oude forten langs de
wandelroute. Zoals Fort Daatselaar. En in
de buurt van de drukke At2 bij Veenendaal
ligt het Fort aan de Buursteeg. Dit is on
langs helemaal in de oude stijl terugge
bracht. Onderweg passeren we een aantal
bunkers. Die zijn gebouwd door de Duit
sers. Toen in 1945 D-Day achter de rug was
en de bevrijding dichterbij kwam, besloten
de bezetters weer gebruik te gaan maken
van de Grebbelinie. Ze bouwden onder de
naam Pantherstellung een flink aantal bun
kers, gericht op het westen. Helaas voor
hen kwam ook nu de vijand uit het oosten
en waren de bouwwerken niet te gebrui
ken. Zo werd deze linie voor de derde keer
ingezet voor oorlogsdoeleinden.
Wij vervolgen onze verkenningstocht door
dit gebied vol natuurpracht. Een wandelaar
zegt vriendelijk gedag, als hij het wit van
onze ogen ziet. Dat was wel eens anders,
beseffen wij nu maar al te goed.
Media
Reizen
n
Onder het maaiveld
van de Grebbelinie
tekst en foto's Max de Krijger
Volop loopgraven te zien tijdens de Grebbeli-
niewandeltocht. Maar ook bunkers, forten en
vooral natuurpracht (foto onder).
De Grebbeliniewandeltocht is op zater
dag 23 mei. Vanaf 08.00 uur kan worden
gestart bij Kulturhus De Breehoek aan de
Marktstraat 59 in Scherpenzeel.
Scherpenzeel, Woudenberg, Veenendaal
en Renswoude zijn de etappeplaatsen tij
dens de wandeling. De route is uitgestip
peld door Stichting Grebbelinie, VW Re
gio Vallei en Gebiedscoöperatie O-gen.
Vrijwilligers van Grebbeliniestichtingen
willen de herinnering aan de gebeurtenis
sen in het gebied levend houden. Dat de
Grebbelinie een rijksmonument is gewor
den, helpt daarbij.
Meer informatie op http://bit.ly/10gxlT4
(www.wandel.nl)
isterdam
Utrecht O Arnhem
:herpenzeel
Renswoude
Woudenl
