Duizend-en-
een-nacht
SPECTRUM 17
standplaats Argentinië
Remy Lehmann
Iedere avond zitten ze er klaar voor. Ruim
twee miljoen inwoners in Buenos Aires
stemmen dagelijks af op hét kijkcijferka
non van het moment, de soapserie 'Dui-
zend-en-een-nacht'. Op zich niets
vreemds, want de Argentijnen zijn dol op te-
lenovelas, zoals ze soaps hier noemen. Maar deze
serie is maar liefst negen jaar oud en komt uit Tur
kije!
De serie toont de mooie, alleenstaande moeder
Sherezade die zorgt voor haar doodzieke zoontje.
Alleen een peperdure operatie kan zijn leven red
den. De rijke Onur wil haar wel helpen, mits ze de
nacht met hem doorbrengt. Is Sherezade bereid
om haar waardigheid op te geven voor het leven
van haar kind?
De soap is allesbehalve Argentijns: de afleverin
gen zijn traag, de acteurs laten elkaar uitpraten en
bloot is taboe. Ook het subtiele acteerwerk en het
bijna poëtische taalgebruik (Onur: „Sherezade is
mijn zuurstof...") staan haaks op de Argentijnse
cultuur. Het helpt ook niet dat de serie in het
Spaans is nagesynchroniseerd: het neutrale Spaan
se accent klinkt de Argentijnen vreemd in de
oren.
Maar tot ieders verbazing is de romance tussen
Onur en Sherezade verreweg het
meest populaire tv-programma. 'Dui-
zend-en-een-nacht' werd intussen
van de late avond verschoven naar
primetime. Er moest zelfs een dure
serie met Argentijnse topacteurs
voor wijken.
De Argentijnen smullen van de beel
den uit het exotische Istanbul. Aan
de gekte rond de soap is niet te ontko
men: de roddelbladen staan vol met
verhalen over de acteurs en de
nieuwszenders praten je bij over de
nieuwste ontwikkelingen in de serie.
Ook de ouders van mijn vriendin zijn grote fans.
Het avondeten moet dan ook snel naar binnen
worden gewerkt, want ze willen geen minuut van
de gebeurtenissen missen. Vooral moeder Elena
geniet van de serie, omdat er geen geweld, grof
taalgebruik of seks in voorkomt.
Nu is er toch een klein relletje ontstaan. De Ar
meense gemeenschap is niet blij met de serie. De
soap schetst volgens woordvoerders een te idyl
lisch beeld van de Turkse republiek. Dat ligt dit
jaar extra gevoelig, omdat honderd jaar geleden de
Armeense genocide begon.
De hoofdrolspelers van de serie werden in het
echt, tijdens de opnames, verliefd op elkaar. Ze
zijn met elkaar getrouwd en hebben een kind.
Ook bij mijn vriendin thuis beginnen onderhand
feit en fictie door elkaar te lopen. Moeder Elena is
zo fanatiek dat ze een van haar zwerfkatten Onur
heeft genoemd. En hoewel we er vorige week ach
ter zijn gekomen dat de kater een poes blijkt te
zijn, blijft de naam ongewijzigd.
Want net als in de soap geldt: een mooi sprookje
is belangrijker dan de werkelijkheid.
enkele rol speelt", verzekert Isabel Ro
mero, voorzitter van de nationale Isla
mitische Raad. De grijze krullen van
de tot de islam bekeerde Spaanse wor
den niet verborgen door een hoofd
doek. „Extreem rechts is vrijwel on
zichtbaar in Spanje, zeker als je het
vergelijkt met andere Europese lan
den, zoals Duitsland en Nederland.
Dat komt doordat moslims hier onder
deel uitmaken van de samenleving, ze
zijn sinds eeuwen geïntegreerd."
Als Cordobesa houdt Romero van
haar Mezquita-kathedraal. Maar toch:
„Iedere moslim die de Mezquita be
treedt, wordt treurig. Het was ooit de
grootste moskee ter wereld en nog
steeds is het gebouw doordrongen
met ons geloof." Toch is het praktise
ren van dat geloof in de kathedraal
streng verboden. In 2010 greep de be
veiliging van de Mezquita-kathedraal
hardhandig in, toen Oostenrijkse mos
lims hardop begonnen te bidden. Een
gevecht brak uit, de politie werd erbij
gehaald en de moslims verdwenen in
de cel. Een rechter sprak de mannen
vrij, omdat de Mezquita-kathedraal
'niet specifiek gewijd is aan enkel de
katholieke eredienst'.
„De Mezquita doet al eeuwen dienst
als katholieke kerk, dus het zou
vreemd zijn als het nu opnieuw als
moskee zou functioneren", beseft Ro
mero. „Maar hoe er nu met moslims
wordt omgegaan, is wel heel rigide.
Vrouwen met een hoofddoek of man
nen in djellaba worden streng in de
gaten gehouden door de beveiliging.
Wanneer je als katholiek een kerk bin
nengaat, sla je een kruis. Waarom zou
den wij dan niet onze begroeting mo
gen doen als we de mezquita binnen
komen? Dat zou getuigen van toleran
tie. De Mezquita-kathedraal is het eni
ge monument ter wereld dat twee reli
gies met elkaar zou kunnen verbin
den, een ontmoetingsplek voor katho
lieken en moslims. Het zou tonen hoe
genereus religies tegenover elkaar kun
nen staan, omdat we in ons hart gelijk
zijn", denkt Romero.
Intussen gaat de strijd om het eigen
dom en beheer van de Mezquita ver
der. De verontruste burgers boekten
afgelopen maand een eerste succes.
De Spaanse ombudsman adviseerde
dat een commissie met vertegenwoor
digers van bisdom en deelstaat gaan
bespreken hoe de kathedraal het best
beheerd kan worden. Rodriguez is blij
met het advies, „want dialoog is altijd
goed." Al heeft de hoogleraar aan de
Universiteit van Cordoba, net als Isa
bel Romero namens de moslim-ge
meenschap, nog nooit tegenover bis
schop Demetrio aan tafel gezeten.
„Dat is het ergste. Door de negatieve
insteek kan de Mezquita-kathedraal
als symbool voor de vrede verdwij
nen. Andalusië is altijd een mozaïek
geweest, met mensen van alle religies,
die elkaar niet in de weg zitten. Dit is
mijn land. Zo moet het blijven. Ik ver
dedig de gezamenlijke herinnering
van Andalusië. Ons erfgoed."
thedraal. Wie een beetje oplet, kan de
bedoeling van de bisschop niet mis
sen. Op de Patio de los Naranjos is de
omschrijving 'voormalige Mezquita
(moskee)' alleen nog in kleine letters
op de informatiezuilen te vinden. Op
de borden bij de ingang en binnen
staat alleen de naam Cabildo Cate-
dral. Net als in de folders voor bezoe
kers, op toegangskaartjes en website.
Terwijl het regionale parlement van
Andalusië de naam officieel vastlegde
als Mezquita-kathedraal.
„Na het einde van Al-Andaluus, zoals
de Moorse overheersing wordt ge
noemd, mochten moslims en joden al
leen blijven als ze zich bekeerden tot
het christendom", legt Rodriguez uit.
„Ze moesten hun naam veranderen,
een andere identiteit aannemen. Daar
doet deze kwestie ook aan denken.
Het bisdom wil de naam Mezquita
verwijderen door het recht op het
merk te claimen en vervolgens ieder
een te verbieden de naam te gebrui
ken. Een pervers idee."
Al-Andaluus strekte zich vanaf de
achtste eeuw uit over een groot deel
van het Iberisch schiereiland, van Lis
sabon tot aan de huidige Costa Blan-
ca. De islam is sindsdien altijd promi
nent aanwezig gebleven in Spanje,
waar momenteel 1.850.000 moslims
wonen. Het was Osama bin Laden die
het heroveren van dat verloren Al-An-
daluus als een van de doelen van
Al-Qaeda noemde. „Dat was een inter
nationale oproep, die in Spanje geen
Door het
zich toe
eigenen van
de Mezquita
is de katho
lieke kerk
ongelooflijk
veel rijker
geworden
ZATERDAG 2 MEI 2015
Grote foto: Het voormalige Moorse gedeelte van de Mezquita.
Kleine foto: Een van de buitenmuren van de kathedraal, foto's Wikimedia Commons
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Antonio Manuel
Rodriguez
kathedraal
