'drie-drie-eên' gebleve..?
Wi is de
66 Bij mij kwamen
direct beelden
boven van een
protestzanger
zoals Bob Dylan
STREEKTAAL
CULTUUR 41
Vol huis voor
Douwe Bob
in De Spot
John Engels naar
Porgy en Bess
Theaterloods-B
speelt morgen in
Ovezande 'De Val',
geïnspireerd door
het boek VLAM van
Floortje Zwigtman.
VLISSINGEN - Kunstenaars zijn
vaak onberekenbare, eigenwijze
buitenbeentjes die nooit in het ga
reel lopen. Niet verwonderlijk dat
een dictator niet zo gecharmeerd
is van die ongrijpbare dwarslig
gers. In een dictatuur houdt de ge
heime dienst alle onderdanen dag
en nacht in de gaten.
Deze thematiek deelt het toneel
stuk 'De Val' met het boek VLAM,
eerste deel van de trilogie 'Vonk'
van de Zeeuwse schrijfster Floor
tje Zwigtman. Verder gaan beide
disciplines hun eigen weg. Het
verhaal in de voorstelling heeft
raakvlakken met het boek, maar
de personages en de ontwikkelin
gen verschillen.
„Die vrijheid moest er zijn. Daar
hadden we van het begin af aan
overeenstemming over. Een boek
van 500 pagina's kun je ook niet
in het keurslijf van een toneel
script proppen", zegt scriptschrij
ver en regisseur Rens Schot van
Theaterloods-B over het gesprek
dat hij had met Floortje Zwigt
man. Schot werd op het spoor van
haar boek gezet door de theatrale
omlijsting waar binnen deze
schrijfster haar werk graag presen
teert. Zo maakte fotografe Alice
Anna Verheij een op VLAM geïn
spireerde serie portretten. Deze fo
to's worden gebruikt bij boekpre
sentaties en events rond de Vonk
trilogie. „Zwigtman schrijft voor
jongvolwassenen. Daar ligt ook
onze doelgroep. Theaterloods-B
maakt in de eerste plaats voorstel
lingen voor middelbare scholen,
maar die stukken kunnen ook
heel goed door wat rijper publiek
worden bekeken", zegt Schot.
MIDDELBURG - Douwe Bob Posthu-
ma heeft zijn doorbraak te dan
ken aan het televisieprogramma
De beste singer-songwriter van Ne
derland. In 20t2 won de nu 22-jari
ge zanger de finale.
De Amsterdammer begon al
vroeg met muziek maken. Op zijn
zesde speelde hij piano en op zijn
veertiende begon hij met gitaar
spelen. De inspiratie voor zijn mu
ziek haalt hij uit de country, de
folk en muziek uit de jaren zestig
en zeventig. In 2023 bracht Dou
we Bob zijn debuutalbum uit,
Born In The Storm. Daarmee be
haalde hij een zevende plaats in
de Nederlandse Album Top too.
Zijn bekendste nummers zijn Mul
ticoloured Angels, You Don't Have
To Stay en Hold Me. De laatste is
een single die met Anouk is opge
nomen. Douwe Bob speelde on
der andere al op Sziget en Pink
pop. Na een succesvolle clubtour
heeft Posthuma de tijd genomen
om aan zijn nieuwe album te wer
ken. Nu is hij terug in de zalen
met shows van zijn nieuwe al
bum, Pass It On. Dit album ver
schijnt 25 mei. Douwe Bob speelt
vanavond in De Spot, in Middel
burg. Het voorprogramma wordt
verzorgd door de 19-jarige Spaan
se singer-songwriter Max Meser.
Het concert is uitverkocht.
TERNEUZEN - John Engels (80) is
de muzikale slagwerker in Neder
land en ver daarbuiten. Hij heeft
met ontelbaar veel muzikanten ge
speeld en daarbij is hij wars van
voorkeuren over stijlen en scho
len. Hij is op tournee en doet ook
Porgy en Bess aan. Hij speelt met
zijn trio Barnicle Bill, bassist
Mark Haanstra, trombonist Bart
van Lier, saxofonisten Miguel Mar
tinez en Tineke Postma.
Ook het thema van inperking van
vrijheid door controles van gehei
me diensten prikkelde hem tot
het maken van een toneelstuk.
Zelf kent hij nog die benauwende
sfeer ten tijde van de Koude Oor
log, maar ook in het hier en nu
ziet hij hoe scherp de samenle
ving wordt gecontroleerd door
vergaande registratie van per
soonsgegevens.
„Het vrijheidsstreven van kunste
naars, in dit geval een popidool, is
ook een soort pleidooi voor le
venskunst. Bij mij kwamen beel-
den boven van een protestzanger
als Bob Dylan", grinnikt Schot.
In 'De Val' draait het om de rela
tie tussen de enige dochter van
een dictator met een zingende gi
taarfreak. De vader grijpt onmid
dellijk in, want die liefdesrelatie
moet koste wat het kost verijdeld
worden. In 'De Val' wordt verteld
hoe dat gebeurt.
„Dat gaat dus op een andere wijze
dan in het boek. In ons stuk heeft
bijvoorbeeld de vrouw van de dic
tator een prominente rol en
speelt de dictator zelf alleen een
rol op de achtergrond, zij het wel
een dreigende", vertelt de
tekstschrijver/regisseur. Volgens
hem dient het stuk bij voorkeur
niet in theaters te worden opge
voerd, maar in afwijkende accom
modaties. Dat heeft alles te ma
ken met de totale setting. In 'De
Val' spelen namelijk ook de toe
schouwers, zonder het echt te be
seffen, een rol in de ontwikkelin
gen. „Niet dat hier sprake is van
meespeeltheater hoor", haast
Schot zich te zeggen. Hij doelt op
het feit dat in het verhaal het dic
tatoriale echtpaar met regelmaat
vertegenwoordigers uit de samen
leving bijeen roept. De leider wil
de genodigden graag laten applau-
diseren voor het gelukzalige be
leid dat hij voor het volk uitstip
pelt. Dit keer heeft de bijeen
komst meer weg van crisisberaad.
Het Witte Kerkje in Ovezande
biedt een prima locatie voor de
voorstelling zondagmiddag, vindt
Schot. De officiële première vindt
plaats op dinsdagmiddag 5 mei
om 14.00 uur in de Nederlandse
Loodsensociëteit in Vlissingen. Ui
teraard is het gezien de thematiek
van het stuk een bewuste keus
dat dit op Bevrijdingsdag gebeurt.
De hoofdrollen worden vertolkt
door Annemarike Ruitenbeek en
Oscar Postema. Ramon de Nen
nie speelt als spion een rol op de
achtergrond. Hij tekent ook voor
de vormgeving en de techniek.
Ons zitte de leste jaeren
nóha es in de trein, wan
me ebbe bie de spoorwe-
hen zeven vrieë reisdaehen ge
kocht en die wille me benutte
ook!
In t'butenland zitte me naebie
nooit in een trein, wan op vakan
tie verplaetse me ons in een auto,
mee een vliegtuug of ter plekke
op een fiets. Uutzondering is de
boemeltrein deu de Algarve, in
het zuden van Portugal. Van oost
nè west riedt er een treintje mee
twi wagons die stopt bie naebie ie
der gehucht ,vorzie van een onbe
mand stationsgebouw in totaal
verval, 't Is vö mensen van onze
leeftied stik hoekoop en je huur-
fietsen haen gratis mee! Reden ge
noeg om te proffiteren van die an-
bieding. Me komme per slot van
rekening uut Walchere.
Mè onze leste tocht mee die trein
zulle me nie vlug vergete. Me ao-
de, mee nog een echtpaer, een êle
dag gefietst mee de wind mee en
de geweldige gedachte da me niet
trug oefde te fietsen wan dat zou-
we me mee de trein doe. Noe wou
het toeval, dat die dag eêl vee
"grieze koppen" uut Nederland
ook d'r fiets gratis op de trein
wouwe zette. Di was mè eên plek
ke vö de fietsen, drie bie drie me
ter, mee vier deuren in, wivan twi
uutgangen. Eigenlijk konde d'r
mè vier fietsen in, mè mee vee
moeite wiere d'r meer dan tien in
gestouwd. Bie ieder volgend sta
tion hienge d'r een paer in en uut
en ik ebbe m'n eihen opgeworpe
as elper bie het in- en uutzetten
van de twiwielers. Zodoende
kon'k hliek vö onze vier paerse
modellen zurge, wan die wouwe
Voor de gesproken rubriek zie
www.pzc.nl/streektaal
me nie kwietraeke.
Ons hienge d'r uut bie 't voorleste
station. M'n maat sproeng d'ruut
en ik gaf de fietsen an. Nie alleên
de onze, mè zeker nog vier ande
re. Toen onze vier "paerse" op 't
perron stoenge, kreeg ik het sein
"geregeld" en sproeng ik, net op
tied, ook uut de boemel.
Te laete ondekte me dat er eên
paerse fiets nie van ons was, mè
van een mevrouw die bie 't zelfde
bedrief gehuurd ao. Fiets nummer
"drie-drie-eên" ree in de trein ver
der zonder ons. Di stoenge me,
vier personen, drie fietsen en
goeie raed was diere. Ik kon de
trein echt nie mi inaele, een taxi
was in hin velden of wehen te
zien en wi een trein mè vier minu
ten over dee nè 't eindstation,
liep, sukkelde en dribbelde ik
meer dan een alf ure. vroeger
hieng dat beter....)
Di stoeng de lege trein en di wae-
re werachtig nog twi mannetjes,
die "ies" mee de trein aode. Ik
moest anden en voeten gebruke
om over ons hröte verlies te prao-
ten. Ze waere eest nie in bewe
ging te kriehen en haeve an dat er
niks gevonde was. Zwêtend over
eêl m'n lief kreeg ik ze toch zö gek
om de lege trein te haen deuzoe-
ken. Niks te zien! Ik kon wi op
"uus" an, zonder fiets. "Morge om
tien uren" was ulder advies.
Dien aeven ebbe me 't haod over
dieven, verzekeringen en "raed-
sels". Onze fietsveruurder zag 't
ook somber in de volgenden
ochen. Toch ree'n ons nè 't trein
station en me oopte op het won
der van de "drie-drie-eên". Dezelf
de mannetjes zaete d'r. Mee een
sleutelbos liep 'n nè een ruumte
nest z'n kantoortje. Di stoeng de
"drie-drie-eên", klaer om mee te
nemen. En niemand kon zeie
wirom of ik die fiets gister a nie
ao kunne kriehe. Alleên het fiets-
zaedeltje, van onseihen, was toe
vallig kwiet...! Ik dienke zelf, da'k
op drie meter van die fiets gestaen
ebbe de vorige dag, mè di was
niks te bewiezen en de mannetjes
rookte rustig ulder sigaretje!
ZATERDAG 2 MEI 2015
Angst
door Ali Pankow
door llana Noot
Porgy en Bess Terneuzen, zondag
15.00 uur.
voor vrij e geesten
Repetitiescène uit 'De Val' met Annemarike Ruitenbeek en Oscar Postema. Op de achtergrond Ramon de Nennie.
foto Ruben Oreel
Rens Schot, schrijver/regisseur
Zon. 3 mei, Witte Kerkje, Ovezande,
15.00 uur; dins. 5 mei, Ned. Loodsen
sociëteit, Vlissingen, 14.00 uur.
door Frans van der Heijde
