mf
Kamersinaasappel
66 Dat grote merken
als Moroso en
Ligne Roset met
ons weglopen,
is geweldig
6 WONEN
GROENE VINGERS
Romke van de Kaa
Hoera, citroen en kamersi
naasappel staan weer
buiten. Ik weet het: in al
le handleidingen staat
dat citrusboompjes pas na IJsheili-
gen naar buiten mogen, maar dat
is wel heel voorzichtig. Een beet
je risico mag wel, vind ik. En krij
gen we nog een late nachtvorst,
dan kan ik altijd nog vliesdoek
over de boompjes gooien. Dat
houdt wel een paar graden vorst
tegen.
Nu kan ik eindelijk weer bij mijn
boekenkast, de hele winter werd
die door mijn oranjeboompjes ge
blokkeerd. Citrusboompjes zijn
onweerstaanbaar. De bloemen
verspreiden een zwoele, bedwel
mende geur en de bomen dragen
vruchten en bloemen tegelijk.
Geen wonder dus dat de impuls
koper voor een oranjeboom valt.
Maar oranjeboompjes moeten in
de winter naar binnen. Naar een
oranjerie, waar het licht, koel en
vochtig is. Wie geen kasteel
heeft, heeft meestal ook geen
oranjerie. Daar gaat het mis: de
citrusboompjes worden in een
verwarmde kamer gezet, verlie
zen blad, krijgen luis en kwijnen
weg. Als ze weer naar buiten kun
nen, zijn ze zo ver afgetakeld, dat
ze vaker in de vuilnisbak belan
den dan op het terras. Ik spreek
uit bittere ervaring.
Maar door schade en schande
wijs geworden, weet ik ook dat
er twee soorten citrusfruit zijn
die je binnenshuis kunt overhou
den. De eerste is de citroen, de
tweede is de kamersinaasappel.
Waag je niet aan sinaasappelen,
mandarijnen en grapefruits,
wees tevreden met de twee mak
kelijkste soorten.
De citroen verdraagt een paar gra
den vorst en is tamelijk makke
lijk binnenshuis over te houden.
En citroenboompjes hebben
meer voordelen. Ze hebben geen
stekels, zoals de meeste sinaasap
pelbomen. Het in goede gezond
heid houden van een citroen, is
voor beginners niet moeilijk. Zet
de plant in een pot met goede,
kleihoudende tuingrond en mest
met Culterra, een hevig stinken
de, maar effectieve meststof. Na
een paar weken is de stank ver
dwenen. Er zijn verschillende va
riëteiten; Quatre Saisons en La Va-
lette zijn bekend. Meyer is een
kruising tussen sinaasappel en ci
troen en ook deze cultivar is rela
tief makkelijk te kweken. De
vruchten zijn bijna zoet en uit de
hand te eten. Hoe lichter en koe
ler je de citroen in de winter
kunt overhouden, hoe beter. Het
luistert minder nauw dan bij de
andere citrussoorten.
Verreweg het makkelijkste oran
jeboompje is de kamersinaasap
pel of calamondin, die onder aller
lei fantasienamen wordt ver
kocht: Citrus Madura, Citrus mi-
tis, Fortunella mitis en nog een
hele reeks van andere bedenk-
Febrik zorgt met ronde breisels voor een kleine revolutie in meubelstoffering.
Merken en ontwerpers lopen weg met het Tilburgse stoffenmerk.
De stoffen waren vorige week op zeker 25 plekken in Milaan te bewonderen.
Er is geen merk dat op zo
veel plekken presentaties
heeft tijdens de wereldbe
roemde meubelbeurs Salo-
ne del Mobile in Milaan.
Tijdens deze week - met
een enorme verkoopbeurs
aan de rand van de stad en 24 uur per
dag tentoonstellingen en feestjes in
de stad - bezoeken tussen de 350.000
en 400.000 mensen Milaan. Iedereen
die ook maar iets te maken heeft met
(design)meubelindustrie laat zijn
neus zien, al zijn de vierkante meters
op de beurs en in de stad peperduur.
Het Tilburgse Febrik huurt zelf geen
enkele meter en is toch zichtbaar op
veel Ai-locaties: in de beursstand van
de Italiaanse smaakmakers van Moro-
so, Casamania en Kartell, maar ook bij
'ons eigen' Arco en Moooi en bij klei
ne, startende merken als New Works
en Vera Kyte. We spreken Jos Pel-
ders een dag voor de opening van de
beurs. Hij is samen met zijn vrouw -
textielontwerpster Renee Merckx - ei
genaar en oprichter van Febrik.
Alle merken leggen nog de laatste
hand aan de presentaties en soms
zelfs nog de meubels, maar dat geldt
niet voor Pelders en medewerker Mey-
ke. Zij wandelen door de stad, drin
ken koffie op een terras en genieten
van de zon. Ze laten hun neus even
zien bij de presentatie van het Deense
merk New Works. Het jonge merk
toont fauteuil Tembo; niet voor het
eerst, wél voor het eerst in de stof Dot
van Febrik. „Dat grote merken als
Moroso en Ligne Roset met ons weg
lopen, is geweldig. Maar ik geniet ook
enorm van de samenwerking met de
ze jongens. Ze kiezen heel overtuigd
voor onze stof. Waarom? Omdat onze
stoffen rondgebreid zijn en daardoor
stretch bevatten. Ze stofferen zeer
goed om organisch gevormde meu
bels en die zijn erg in de mode op dit
moment. Ook de stoel Tembo heeft
een rugleuning met flinke, ronde
'oren'. Met onze stof Dot kun je dat
heel strak stofferen, zonder naden."
Vreemd hoe het kan lopen. Want ron
de breisels bestaan al heel lang. Ster
ker nog, het Tilburgse bedrijf Innofa,
waaruit Febrik vorig jaar ontstond,
maakt het al zeker een halve eeuw.
Maar niet voor meubels. Het werd in
al die jaren vooral gebruikt als bekle
ding voor matrassen. De Tilburgse fa
briek is grootleverancier aan grote pro
ducenten als Auping en Ikea.
Bij Innofa, ooit ontstaan uit de wollen-
stoffenfabriek van George Droge, wa
ren wel eens ideeën meer te doen met
de mogelijkheden van de matrasstof-
fen. „Maar dat kwam nooit echt van
de grond. Tot wij in gesprek kwamen
met stoffenadviseur Giulio Ridolfo.
Hij was op zoek naar stof voor een ex
perimentele stoel, de Panna Chair van
de Japanner Tokuijin Yoshioka."
Die stoel, een rond exemplaar dat
heel losjes lijkt omwikkeld met deken
achtige dubbele stoffen en de stikna-
den aan de buitenkant, was onver
koopbaar in 2008. „Er moest iets ko
men dat wel geschikt was voor thuis
gebruik. Er werd gedacht aan een ma-
trasstof. Die konden wij leveren."
Vanaf dat moment leek er iets aange
boord. Textielontwerpster Merckx ont
wikkelde bijzondere rondgebreide
stoffen, niet zelden met 3D-effecten
en steeds vaker samen met andere
ontwerpers, zoals Patricia Urquiola
(voor Moroso), Marc Thorpe (ook
Moroso), Sylvain Willenz, Edward
van Vliet en Bertjan Pot. „Moroso was
Kamersinaasappel.
Stille ster van Milaan
door Renske Schriemer
Jos Pelders van Febrik
Meubilair met stof van
Febrik (vlnr): bank Nuvola
van Paola Navone; stoel
Talma van Benjamin Hubert;
bank Ploum van Ronan en
Erwan Bouroullec; Stoel
Tembo van New Works;
Stoel X van Moroso; Stoel
met de stof Blur; poef Brook
van Tokuijn Yoshioka.
foto's DesignPress en PR