Polen gruwen van Russische doortocht
VERDIEPING 11
Poolse activis
ten dreigen
met een
blokkade
van de route
van de Russi
sche motorrij
ders door hun
land.
De Poolse premier Ewa Kopacz
is duidelijk: de voorgenomen
tour van Nachtwolven is een
provocatie. Het idee dat een
Russische nationalistische
groep pronkend met Sovjetsymbolen twee
dagen over de Poolse wegen scheurt, roept
in Polen op voorhand grote weerstand op.
Poolse herinneringen aan de triomfantelij
ke opmars van het Rode Leger in 1944 en
1945 zijn sowieso beladen. Poolse verzets
lieden die tegen de nazi's hadden gevoch
ten, werden massaal toen door het Rode Le
ger gearresteerd.
„Volgens de meest conservatieve schattin
gen zijn indertijd 600.000 Polen naar Sibe
rië gestuurd", zegt Radoslaw Zurawski vel
Grajewski, hoogleraar geschiedenis aan de
Universiteit van Lodz. „Maar het kunnen
er ook 1 miljoen of zelfs 2 miljoen zijn ge
weest."
Ook andere oorlogsmisdaden, waaronder
massale verkrachtingen van Poolse vrou
wen, worden de Russen nagedragen.
Met de uitspraak dat Polen kinderen van
kampbewakers zijn, goot Alexander 'Chi
rurg' Zaldostanov onlangs olie op het vuur.
„Mijn vader vocht voor het verzet tegen de
nazi's en bood steun aan de opstand in Aus
chwitz", briest activist Marcin Rey. „Vlak
voordat zijn eenheid Warschau wilde bin
nentrekken om de opstand daar te steu
nen, werd hij gearresteerd, mishandeld en
gedwongen met het Rode Leger naar Ber
lijn te trekken."
Rey startte samen met motorrijder Jarek
Podworski een Facebookpagina uit protest
tegen de tocht van de Nachtwolven. „Het
is een criminele bende die bijvoorbeeld in
Finland al verboden is", zegt Podworski.
„Ze nemen deel aan terroristische opera
ties in Oekraïne."
Volgens de actievoerders moeten de Poolse
en Duitse regeringen de Nachtwolven te
genhouden. Daar kleven echter juridische
problemen aan.
Mochten ze met geldige Duitse visums aan
de grens met Wit-Rusland verschijnen,
kan de Poolse douane weinig beginnen. De
route loopt via Pieniezno in het noorden
van Polen, Wroclaw en het voormalige con
centratiekamp Auschwitz naar Tsjechië.
„Als de politiek niet effectief is, zullen we
alle legale middelen benutten om tegen de
rit te protesteren, van protesten tot weg
blokkades", zegt Podworski.
Wiktor Wegrzyn, een leider van een Pool
se motorclub die jaarlijks ritten naar Rus
land organiseert ter herdenking van de
moorden in Katyn, waar de Sovjets in 1941
22.000 Poolse officieren en intellectuelen
executeerden, biedt de Nachtwolven een
escorte aan. Zijn argument is dat anders de
Poolse herdenkingstochten naar Rusland
in gevaar komen. Rey wijst er echter op dat
Wegrzyn campagneleider is voor de ex
treemrechtse presidentskandidaat Grze-
gorz Braun, die onder meer meent dat in
Oekraïne een joodse staat wordt gesticht.
„Wegrzyn vertegenwoordigt een pro-Russi
sche extreemrechtse groep. En hij doet dat
over de rug van de duizenden Polen die bij
Katyn zijn vermoord."
Historicus Zurawski vel Grajewski, een
scherp Kremlincriticus, waarschuwt dat als
de tocht geweld teweegbrengt, Rusland dat
politiek zal uitbuiten. „Mogelijk zal het dat
zelfs zelf uitlokken."
Moskou
Berlijn
MAANDAG 20 APRIL 2015
Herdenkingstocht
van Moskou naar
Berlijn n.a.v. de
70ste verjaardag
van het einde van
de Tweede Wereld
oorlog
Minsk
Karlshorst
Wroclaw
München
door onze correspondent
Michiel van Blommestein
vertrek:
zondag 25 april
Vladimir
Poetin (links)
en Aleksandr
Zaldostanov
op een motor
treffen op de
Krim in de
zomer van
2010.
foto Alexey
Druzhinin/AFP
aankomst:
Torgau
Bratislava
Wenen