Heimat
18 REIZEN
m
ALTIJD ONDERWEG
Derk Bolt
Ik ben voor een kwart Duits.
Daar sta ik zelden of nooit
bij stil, maar het is wel waar.
Dat komt door oma Jansen,
de moeder van mijn moe
der. Geboren en getogen in Wat
tenscheid en dus volbloed Duit
se. Daardoor werd mijn moeder
voor de helft Duits. En het bloed
dat door de aderen van mama's
kinderen stroomt, waaronder het
mijne, is dus voor een kwart van
Duitse origine.
Deze dagen herinneren we ons
collectief hoe de verhoudingen
met onze Duitse buren mindere
tijden hebben meegemaakt. Van
vriendschap was 75 jaar geleden
zeker geen sprake. En dat bleef
heel lang een gevoelig punt.
Want hoe veel Duits er ook in
mijn familie zat, ook ik had in
mijn onbezonnen kindertijd iets
tegen de 'mof uit 'Mofrika'. Geen
idee waarom, ik denk omdat ie
dereen dat soort dingen zei. Voor
al bij voetbalinterlands. Het sloeg
nergens op, want alles in ons le
ven was eigenlijk Duits. De televi
sie waarnaar we keken, de brom
mers waar-
op we reden
en de vakan
ties die we
beleefden.
Hoe ouder
ik werd, hoe
meer ik me
dat realiseer
de. Daarom
zal ik wel
een voorlief
de hebben ontwikkeld voor
Frankrijk en Spanje. Uit jeugdig
verzet, bedoel ik. Want op vakan
tie kozen mijn ouders meestal de
Autobahn. Dan gingen we welis
waar naar Italië, maar bleven zo
lang mogelijk op Duits(talig)
grondgebied. Fahr'n, fahr'n,
fahr'n, steeds verder naar het zui
den. Over de hobbelige betonpla
ten die Adolf H. nog niet zo lang
daarvoor overal in Duitsland had
laten leggen. Raststatten reden
we vrolijk voorbij. We waren self
supporting, proviand aan boord,
die ochtend nog door moeder ge
prepareerd.
Waren we voorbij Ulm, dan was
het tijd voor de warme hap. Daar
voor kozen we een mooie par
keerplaats. Gasbrander aan, blik
bonen met ballen erop en na een
paar minuten opwarmen, was
het genieten geblazen. Want hoe
eenvoudig ook, als ik aan lekker
eten denk, sta ik weer op zo'n
Duitse parkeerplaats, terwijl de
onbestemde inhoud van een blik
eten begint te pruttelen. Heerlijk.
Mijn beste jeugdherinnering aan
de Heimat.
Want dat was het voor ons toch
ook wel een beetje: thuis. Zou dat
iets te maken hebben gehad met
het Duitse in onze familie? Mis
schien, maar ik vermoed eerder
dat het gewoon in ons zat. En in
wel meer Nederlanders. We wa
ren veel Duitser dan we ooit zou
den toegeven. Maar, zoals gezegd,
toen ik zelf een auto had, koos ik
voor het land van Marianne en
dat van Don Quichot. Ik ging de
grens bij Lobith niet meer over.
Op hoge toon vertelde ik regelma
tig over mijn afkeer voor dat volk
ten oosten van ons. Saai, humor
loos, geobsedeerd door Ordnung.
Nee, niks voor mij.
Nou ja, ik mocht wel eens iets in
spreken in een studio te Keulen.
Herr Doctor-weiss ich viel voer
de daar het bewind. En hij betaal
de goed. Dat waardeerde ik dan
weer wel.
Door omstandigheden ging ik la
ter vaker de oostgrens over. En
langzaam begon het te verande
ren. Mijn houding. Stukje bij beet
je ontdekte ik de andere kant van
Duitsland. De beleefdheid van de
mensen, de eeuwig ruisende bos
sen, de sma
kelijke soor
ten worst
met mos
terd.
Het duurde
lang, maar
uiteindelijk
ben ook ik
me er op
mijn gemak
gaan voelen.
Tussen die saaie correcte Leute
en het bier, gebrouwen volgens
Reinheitsgebot. Ik heb de Duitser
in mij inmiddels volledig geaccep
teerd. Met plezier bezoek ik prach
tige steden als Berlijn, München,
Heidelberg.
Ik rij vanuit het prachtige stadje
Celle richting het noorden, naar
Bergen, waar ik iemand moet
spreken. Het is rustig op de weg.
Ineens zie ik aan de linkerkant
een serieuze entree, midden in
de dichte bossen. Nieuwsgierig
sla ik af en rij nietsvermoedend
het terrein van concentratiekamp
Bergen Belsen op. Dat 'niets ver
moeden' duurt maar kort.
Even later, wandelend over het
schuldige land dat inmiddels is te-
rugveroverd door de natuur, valt
me op hoe indrukwekkend stil
het er eigenlijk is. Ik breng er met
plezier de middag door. Bekijk de
monumenten, lees de teksten en
word me steeds meer bewust
van de waanzin die de mens
nietsvermoedend in zich heeft.
In Bergen Belsen besefik me dat
het niet eenvoudig is Duitser te
zijn. En dan ben ik het nog maar
voor een kwart.
COLOFON
- 'v,
j'MraPfc
-
NEDERLAND
Heus wijnchateau
in de Lage Landen
„We zijn de duurste, de
grootste en één van de
oudste wijnhoeven van Bel
gië", grapt wijnboer Jaap
van Rennes. De oud-Lim
burger kocht omstreeks
1990 kasteel Genoels-Elde-
ren in de Belgische gemeen
te Riemst, niet ver over de
grens bij Maastricht. Hij
begon er met de productie
van Haspengouwse wijn,
die tegenwoordig een Ap
pellation Hesbaye
Contrölee heeft.
Van Rennes, die het bedrijf
van 22 hectare inmiddels
aan zijn dochter Joyce heeft
overgedragen, produceert
wijnen met chardonnay en
pinot noir. De vraag naar
zijn wijnen, onder meer
van Belgische restaurants
met Michelin-sterren, is zo
groot, dat hij soms 'nee'
moet verkopen.
Achter het enige Belgische
wijnchateau, dat in de zes
tiende eeuw in handen was
van de prins-bisschop van
Luik, ligt een prachtig gol
vende wijngaard, met een
fraai uitzicht op het kasteel
en het dorpje Genoelselde-
ren. Het wijnkasteel geniet
bekendheid in België van
wege de dramaserie Zuid
flank op VTM. Dit bracht
aardig wat belangstellenden
op de been die het wijnbe-
drijf wilden bezichtigen.
Een (betaalde) rondleiding
voert langs de kelders met
wijnfusten, de productie
ruimten met moderne appa
ratuur en de wijngaard. Het
wordt afgerond met een
proeverij. Vooral de middel
eeuwse ondergrondse kas
teelgangen, met vochtige
en beschimmelde muren,
waar de vaten met levens
water liggen, spreken tot de
verbeelding.
Het wijnkasteel zelf is niet
toegankelijk voor publiek.
Een gemarkeerde wande
ling van 16 kilometer, die
langs het kasteel voert, laat
de wandelaar kennismaken
met het heuvelachtige Has-
pengouw. Daar dicteren
fruitgaarden, landerijen,
beemden, dorpjes en kaste
len het landschap.
Onbekend Frans
wijngebied
In Frankrijk verwacht je
(bijna) overal op wijnkaste
len te stuiten. Maar hoe an
ders is het vlak over de
grens bij Schengen, in het
onbekende Franse wijnge
bied Pays des Trois Frontié-
res. In Contz-les-Bains moe
ten we lang zoeken voordat
we een wijnboer vinden.
Een oude baas doet open en
vraagt ons tien minuten ge
duld te hebben. De proeve
rij vindt plaats in een rom
melige ruimte. Zijn vrouw
schenkt met enthousiasme
witte wijn. Die verrast ons,
zowel qua prijs als smaak.
De Franse Moezelstreek is
een avontuur voor wijnlief
hebbers, die graag afwijken
van het geijkte. Zoeken is er
onderdeel van het reizen.
coördinatie en eindredactie
Jan van Mullem
vormgeving
Birgitta Hermans en Jos Diender
beeld voorpagina
PR (Hamburg) en
Jan van Mullem (Tongeren)
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
reageren?
reizen@depersdienst.nl
Artikelen in deze bijlage komen tot stand onder verantwoordelijkheid van de redactie.
Daarvoor werkt de redactie soms samen met reisorganisaties en verkeersbureaus. De redactie
behoudt volledige zeggenschap over de redactionele inhoud.
-,.i 'v - 'V' Vw.. :,f r!v- Ji
L' 'r,.7 "V - - -
*7" >•*-»
Wijnkasteel
Genoels-
Elderen.
Wie kennis wil maken met wijn-
hoeves en wijnproductie, hoeft
niet per se naar het buitenland.
In alle Nederlandse provincies
liggen wijngaarden. Zuid-Lim
burg, de Achterhoek en de om
geving van Groesbeek springen
er uit. In de Achterhoek zijn di
verse fiets- en autowijnroutes
uitgestippeld. Elk jaar in sep
tember worden in Groesbeek
de Nederlandse Wijnfeesten ge
houden. Ook in Zuid-Limburg
zijn wijnroutes en -evenemen
ten en worden rondleidingen
en proeverijen in wijnhoeves
georganiseerd.
www.fietsenwandelenachter-
hoek.nl;
www.groesbeektoerisme.nl;
www.vwzuidlimburg.nl.
Kasteel Genoels-Elderen,
Kasteelstraat 9, Riemst.
www.wijnkasteel.com.
Wandelen:
www.riemst.be/toerisme
Andere wijngebieden in België
zijn Heuvelland en Hageland,
waar geregeld wijnfeesten
worden gehouden, zoals in
het Hagelandse Wezemaal.
r
Pays de Trois Frontières:
www.moselle-tourisme.com.