66 Het was niet makkelijk
maar we kunnen Chiel nu
loslaten. We waren gek
op hem, dus moesten we
hem laten gaan
ZEELAND 39
Hoewel niet helemaal
onverwacht, was en is
het gemis groot
in liefdevolle herinnering
In deze rubriek
praten mensen
over verlies,
rouw en hoe
het leven
verdergaat.
TToen de dokter op 9 oktober
1992 's nachts rond drieën op de
stoep stond om te vertellen dat
hun zoon Michiel (24) was ver
ongelukt, stortte de wereld van
Huib en Ineke Marsman uit Renesse in.
Wel beseften ze meteen dat dit realiteit
was: ze moesten hiermee zien te leven. De
boodschap kwam ook niet helemaal uit de
lucht vallen; Chiel had al zo vaak dingen in
die richting gezegd.
Michiel was een rustige jongen, intelligent
en vol humor. Hij had nooit moeilijkheden
en had veel vrienden en vriendinnen.
„Wel had Chiel grote problemen met het
woord 'moeten'. 'Ik moet niets', was een ge
vleugelde uitspraak van hem. Hij vond het
ook niet nodig om te presteren, wilde geen
carrière maken of rijk worden. Het enige
wat voor hem van belang was: prettige din
gen doen, op zijn manier." Dat leidde tot
heftige botsingen met zijn vader en het
duurde een tijd voordat Huib zich realiseer
de dat er iets moest gebeuren. Er kwam
een verzoeningsproces op gang en het
tweetal werd dikke vrienden. „Gelukkig
maar", zegt Huib nu. „Stel je voor dat we
als kemphanen uit elkaar waren gegaan.
Daar moet je niet aan denken. Tegen vrien
den heeft hij gezegd: 'die ouwe van mij is
een goede vent'. Dat gaf me een blij gevoel.
Later besefte ik ook dat ik tijdens dat pro
ces veel van hem heb geleerd en overgeno
men." Er was nog iets met Chiel. Op de
een of andere manier wist hij dat hij niet
oud zou worden. Hij sprak daar al vroeg
heel makkelijk over. Zijn ouders besteed
den er niet veel aandacht aan. „Maar ook
toen hij iets ouder was, waren er tekenen
dat hij wist dat hij niet lang zou leven." Na
het behalen van het VWO ging Michiel
wiskunde studeren. Hij stopte, vervulde
zijn dienstplicht en maakte plannen om
iets met architectuur te gaan doen. Tot die
tijd ging hij aan het werk bij bar De Stulp.
Daar leefde hij zich helemaal uit, was er
happy. Ineke: „Het was hard werken en als
wij zeiden dat dat niet meer zo leuk zou
zijn als hij ouder werd, was zijn reactie:
'Ach ma, maak je geen zorgen. Ik word niet
oud..." Hun laatste avond samen keken ze
met z'n drietjes naar Herman Finkers.
Toen Michiel daarna op stap ging en de
straat uitliep, keek Huib zijn zoon na tot
hij om de bocht was verdwenen. Iets wat
hij nog nooit had gedaan. Enkele uren later
was Chiel er niet meer. Huib: „Het moet
een 'onbewust weten' zijn geweest." Ineke:
„Voor mij is het altijd een weten geweest.
Vaak werd ik 's nachts pas rustig als ik hem
thuis hoorde komen. Dan realiseerde ik me
dat het al drie uur was geweest en kon ik
eindelijk slapen. Het ongeluk gebeurde ook
inderdaad om een uur of drie." Michiel trof
die avond in Scharendijke een dorpsgenoot
die aanbood hem thuis te brengen. Vlakbij
huis gebeurde het ongeluk. Michiel was op
slag dood. De andere jongen lag weken in
coma. „We weten niet wat er is gebeurd,
maar dat maakt niet uit. En nee, we heb
ben dat die jongen nooit verweten. Hem
treft geen blaam. Het gebeurde midden in
de nacht op een stil weggetje. Er was geen
ander verkeer en geen alcohol in het spel.
Het leek wel of het zo moest zijn." Een ge
voel dat versterkt werd toen ze hun kind in
het mortuarium terugzagen. „We wisten
gelijk toen we hem zagen: dit is goed zo.
Hij zag er heel rustig en gelukkig uit." Niet
dat dat besef het verlies minder maakte.
Ineke: „Je hebt heel veel pijn, zielenpijn.
Niet alleen geestelijk maar ook lichamelijk,
op je borst. Dat is heel frappant." Wat hielp
was dat Huib en Ineke heel goed wisten
hoe Michiel in het leven stond. En hij had
op zijn manier daar alles uit gehaald wat er
in zat. „Dat is een gevoel dat overheerst."
Na het overlijden van hun zoon vonden
Huib en Ineke veel troost bij elkaar. „Onze
liefde voor elkaar is altijd ons anker ge
weest", zegt Ineke. Huib: „Dat geluk heb
ben we en dat is nooit een inspanning ge
weest." Blij waren ze ook met de vrienden
van Michiel die regelmatig langskwamen.
Ineke: „En veel mensen uit het dorp heb
ben ons gesteund. Die hebben ons met
veel genegenheid geholpen en aandacht ge
geven; het werd niet doodgezwegen. Vanaf
het begin spraken we allemaal heel open
over Michiel. Maar ik kon pas na tien jaar
huilen. Waarom weet ik eigenlijk niet pre
cies, maar toen werd ik op zijn geboorte
dag opeens huilend wakker." Huib ging na
Michiels overlijden schilderen. Hij schilder
de muren vol esoterisch werk, dat allemaal
op de een of andere manier met zijn zoon
had te maken. Tot drie jaar na diens dood
hun oudste kleindochter Sanne werd gebo
ren. Op het doek dat Huib toen schilderde,
komt ze uit het licht met uitgestrekte arm
pjes aan rennen. „Haar geboorte verander
de alles", herinnert Ineke zich. „Ze kwam
tevoorschijn uit het licht waarin Chiel ver
dwenen was. Ik weet niet precies wat dat
is, maar alsof je op dat moment nieuw le
ven begroet." Veranderd zijn Huib en Ine
ke, zonder meer. „We hebben geestelijk
een zet in de rug gekregen, hebben geleerd
meer te relativeren. We beseffen nu ook
steeds meer wat écht liefhebben is, name
lijk: loslaten. Het was niet makkelijk maar
we kunnen Chiel nu loslaten. We waren
gek op hem, dus moesten we hem laten
gaan."
ZATERDAG 18 APRIL 2015
Chiel
Michiel (Chiel) Marsman:
17-09-1968-9-10-1992
door Esme Soesman
„Het was niet makkelijk maar we kunnen Chiel nu loslaten. We waren gek op hem, dus moesten we hem laten gaan."
Huib en Ineke Marsman
Hebt u ook mooie herinneringen aan een dier
bare, die is overleden?
We willen uw verhaal graag delen in onze ru
briek 'In liefdevolle herinnering'.
U kunt contact opnemen met Ab van der Sluis:
0118 434003, chefnieuws@pzc.nl
loslaten uit liefde
