Kees Izeboud heeft zich decennialang in dienst ge
steld van wetenschap, bedrijfsleven en maatschappij.
Nu is het tijd om afstand te nemen. „Ik heb altijd een
brede blik en betrokken zijn op mensen nagestreefd."
ii
36 ZEELAND
INTERVIEW KEES IZEBOUD
De politiek zou niet moeten
frustreren maar inspireren.
Het is een boodschap die
Kees Izeboud (69), gepre
zen als markant en be
kwaam bestuurder, bij zijn
afscheid graag onder de aan
dacht brengt. Om hem uit te luiden wijden
Film by the Sea, Omroep Zeeland, Zorg-
stroom én HZ University of Applied Sciences
(de Zeeuwse organisaties waar hij de laatste ja
ren in de raad van toezicht zat) vrijdag 24
april een symposium aan zijn visie.
Het cv van 'Prof. drs. C. Izeboud RA' - een im
ponerende hoeveelheid wetenschappelijke ac
tiviteiten, bestuursfuncties, commissariaten,
adviesprojecten en publicaties - zou alleen al
een krantenpagina in beslag nemen. De agen
da van de Vlissinger is dan ook altijd vol ge
weest. Toch stolde dertien jaar geleden de tijd
even, tijdens een vakantie met echtgenote Gré
op Bali. „Ik had net gezwommen en stond op
het strand, toen ik een hartstilstand kreeg. In
eens ben je helemaal weg. Gré heeft me toen
weten te reanimeren. Later heeft ze nog een
compliment van de cardioloog gekregen dat
ze dat goed heeft gedaan."
Verandert zo'n gebeurtenis hoe je in het leven
staat?
„Het is wel indrukwekkend. De eerste tijd is
heel raar. Gré wilde me niet meer alleen weg
laten gaan en ik durfde niet meer alleen op
stap. Je beseft ineens heel goed dat je er zo
maar niet meer kunt zijn. Maar het heeft uit
eindelijk niet ons leven ingrijpend beïnvloed
of tot grote keuzes geleid. We zijn wel een
jaar later teruggegaan naar die plek op Bali."
Heb je altijd in Zeeland gewoond?
„Ik ben geboren in Koudekerke, waar mijn va
der bakker was. Al op mijn zestiende ben ik
gaan studeren in Amsterdam, waarna ik in de
Randstad ben gebleven. Toen het werk het
vijftien jaar geleden toeliet om daar weg te
gaan, zijn we in Vlissingen komen wonen.
Niet zozeer uit een groot verlangen om terug
te keren naar Zeeland, maar omdat we allebei
zeemensen zijn. Vlissingen is eigenlijk het eni
ge plekje aan de kust dat een beetje overzichte
lijk is en waar ook nog wat te doen is. We heb
ben hier een heel warm onthaal gehad. De bin
nenstad is een dorp, iedereen kent elkaar. Als
je daar niet tegen kunt, moet je hier niet gaan
wonen. Wij passen daar goed in."
Had je een mooie jeugd in Koudekerke?
„Ja, het was een warm nest, met zeven kinde
ren. Kritisch gereformeerd, maar ik heb zeker
geen religieuze trauma's gehad. Ja, op zondag
deed je dingen niet, maar dat hoorde er ge
woon bij. Daarom sprak het verhaal van Dors
vloer vol confetti van Franca Treur me wel aan,
in die zin dat het een van de eerste boeken is
waarin niet wordt gesuggereerd dat het in dat
milieu allemaal zo verschrikkelijk erg en
zwaar was. Voor onszelf was het een heel ge
wone wereld. Weliswaar een wereld met be
perkingen, maar waar zijn die niet?"
Was het niet heel vroeg om al op je zestiende be
drijfseconomie te gaan studeren?
„Ik was een goede leerling, dus ik had een
klas overgeslagen. Ik vind het van mijn ouders
wel dapper dat ze me naar Amsterdam lieten
gaan. Naar de Vrije Universiteit, dat dan weer
wel. Rotterdam was geen optie.
Maar het ging goed in Amsterdam. Ik wilde al
leen al heel vroeg trouwen en kinderen. Dat
gebeurde ook. Toen ik 21 was, kwam er een
drieling. We hadden al een dochtertje, dus in
eens hadden we vier kinderen.
Dat heeft wél voor een belangrijk deel mijn le
ven bepaald. Ik had nog geen inkomen, woon
de in een studentenhuis. Bij instanties liepen
we tegen een muur op en ineens ben je afhan
kelijk van anderen. Dat zijn ervaringen die je
nooit vergeet. Die werken nog steeds door in
de manier waarop ik naar mensen kijk die in
de problemen zitten. Als je studeert heb je
nog een luxe positie, want je weet dat het la
ter beter gaat worden. Je hebt tenminste per
spectief, terwijl heel veel mensen nu in een
uitzichtloze situatie verkeren."
Je hebt altijd uiteenlopende werkzaamheden
naast elkaar gedaan. Is dat een bewuste keuze ge
weest?
„Ja, ik heb altijd een brede blik nagestreefd. Ik
vond dat als je bedrijfseconoom bent, je niet
je hele leven alleen op de universiteit moet zit
ten, maar ook het bedrijfsleven in moet gaan.
Daarom ging ik bij adviesbureaus werken en
ben later mijn eigen bureau begonnen om bij
zo veel mogelijk bedrijven binnen te komen.
Zo had ik de combinatie van wetenschap - en
later het hoogleraarschap - en praktijk. Dat is
geweldig, want ik kan geen wetenschap bedrij
ven zonder dat ik door de praktijk word ge
voed. Ik deed er ook allerlei dingen naast, zo
als op het gebied van ontwikkelingssamenwer
king. De kennis van al die verschillende secto
ren - ik heb dingen ook nooit langer dan tien
jaar gedaan - heeft me enorm verrijkt. Het
voorkomt dat je bedrijfsblind wordt."
Je hebt vele toezichthoudende functies vervuld. Is
dat altijd goed gegaan?
„Ik kan me in elk geval geen grote zeperds her
inneren, al zijn er organisaties en bedrijven
die het later niet zo geweldig hebben gedaan.
Ik ben commissaris geweest bij ING Neder
land in de periode dat de financiële crisis uit
brak. Ik ben commissaris geweest bij Ballast
Nedam, dat nu op de rand van de afgrond
staat. Ik ben commissaris geweest bij Delta,
Het blijft
jammer dat
overheden
niet echt
beseffen
hoe
belangrijk
Film by the
Sea is voor
Zeeland
op het moment dat het bedrijf investeerde in
zonne-energie en biogas. Het is dus niet alle
maal succesvol geweest. Dat heb ik heel erg ge
vonden, maar hadden we het op dat moment
beter kunnen doen? Zijn we onverantwoord
bezig geweest? Ik denk het niet. Maar het
heeft wel pijn gedaan."
Na je terugkeer in Zeeland werd je hier gevraagd
voor allerlei organisaties. Wat was het leukste om
te doen?
(Lange stilte) „Dat weet ik eigenlijk niet.
Dankzij Film by the Sea heb ik wel een voor
mij nieuwe wereld leren kennen. Dat is heel
boeiend, maar 'leuk'? Dat is geen term voor
mij. Ik schep er zeker genoegen in, maar het
gaat mij er vooral om: kan ik een serieuze bij
drage leveren. Zo niet, dan ben ik weg."
Wat is er, mede onder jouw hoede, de afgelopen ja
ren in Zeeland minder goed gelukt?
„Ik blijf het jammer vinden dat overheden
niet echt beseffen hoe belangrijk Film by the
Sea is voor Zeeland en dat wat Leo Hannewijk
tot stand brengt elk jaar met zoveel gedoe
over geld gepaard moet gaan. Het zou mooi
zijn als in de politiek iemand net zo enthou
siast over het festival wordt als men over de
Tour de France is.
Bij Zorgstroom vind ik het verschrikkelijk om
te zien hoe er met klanten én personeel moet
worden omgegaan omdat er gewoon geld
wordt weggehaald. Dat gebeurt op een kille,
afstandelijke manier zonder fatsoenlijke dis
cussie over wat de consequenties zijn voor de
mensen die ervan afhankelijk zijn. En daar
hebben ze ook nog een woord voor uitgevon
den: participatiemaatschappij.
De HZ heeft ongelofelijke stappen gezet als
het gaat om de kwaliteit van het onderwijs,
maar de wijze van financiering vanuit Den
Haag is nog altijd zeer nadelig voor kleinere
hogescholen.
En bij Omroep Zeeland vond ik het jammer
dat de Timmerfabriek als huisvesting niet
doorging. Financieel gezien was het niet haal
baar, maar ik weet niet of het zo verstandig is
het gebouw leeg te laten staan. Beter iets dan
niets, lijkt mij."
Je hebt de afgelopen jaren al je activiteiten afge
bouwd. Is het genoeg geweest?
„Het was wel heel erg gepland. Ik deed heel
veel dingen, maar ik ben inmiddels ook 69. Ik
zeg niet dat ik nooit meer wat buiten de deur
doe, maar je moet er wel zelf de regie over
houden. Ik zou niet graag horen bij de catego
rie die ergens te lang blijft zitten."
Je afscheid wordt in de vorm van een symposium
of'beraad' gegoten. Welke visie wil je daarmee
naar voren brengen?
„Ik zie bij al die organisaties ontzettend veel
mensen hard werken. De organisaties worden
Als ik geen bij drage kan
leveren, ben ik weg
door Rolf Bosboom
Kees Izeboud
(Koudekerke,
1946) studeer
de bedrijfseco
nomie en ac
countancy aan
de VU in Am
sterdam.
Als organisatie
adviseur bege
leidde hij veran
deringsproces
sen in Neder
land en ontwik
kelingslanden.
Daarnaast was
hij van 1992 tot
2011 parttime
hoogleraar aan
de VU in Am
sterdam en had
bestuurlijke of
toezichthouden
de functies bij
tal van organisa
ties en bedrij
ven, zoals ING,
Novib, Hivos,
Delta, HZ, Trio-
dos, Omroep
Zeeland en
Film by the Sea.
Izeboud woont
in Vlissingen, is
vader van vijf
kinderen en is
sinds 1987 ge
trouwd met
Gré van Dort.
