Toerist zijn
18 REIZEN
ALTIJD ONDERWEG
Derk Bolt
Op reis word ik liever niet gezien
als een toerist. Welnee, ik ben
toevallig in de buurt. Die buurt
kan een sloppenwijk in Rio zijn,
maar ook het historische centrum van
Rome of de smalle steegjes van Bangkok.
Daar ben ik dan niet als toerist, maar in de
functie van wereldbewoner. Waar ik het
hoofd ook te ruste leg, daar is mijn huis.
Zoiets. Maar ja, de lokalen zien een vreem
de snuiter en denken dus gewoon: toerist.
In Athene is het nog fris, maar de stromen
bezoekers meanderen al door de stad. Ze
zijn goed herkenbaar. Met z'n allen in gan
zenpas door de straatjes rond de Akropo-
lis. Op jacht naar souvenirs in de talloze
kleine winkeltjes. Rommel uiteraard,
maar dat maakt niet uit. Aan mij raken ze
overigens niets kwijt. Ik ben, met permis
sie, geen toerist. Griek onder de Grieken.
Toch?
Vanuit het hotel loop ik de eerste avond
rustig richting de Plaka. Ik ken de stad nau
welijks en heb dan ook geen idee waar ik
precies ben. Linksboven wordt de Akropo-
lis steeds mooier zichtbaar. Wat is er eigen
lijk met dat ding aan de hand, vraag ik me
na een paar minuten af. Als een echte toe
rist sta ik naar de attractie te gapen. Ineens
zie ik het. Men heeft de Akropolis schoon
gemaakt. Nu lijkt het wel alsof hij niet
echt is. Een plastic replica.
Terwijl ik het opgepoetste bouwval nog
eens goed bekijk, hoor ik vaag geschuifel
achter me. Ineens klinkt een luide stem:
Kalispera! Verschrikt kijk ik om. Er staat
een reusachtige ober, die mij nogmaals op
luide toon 'goedemiddag' wenst. Dan
steekt hij een enorme hand uit. Christos is
de naam. Het is mij blijkbaar niet gelukt
de toeristenrol af te schudden. Ik ben op
grote afstand herkend als wandelende por
temonnee door de proppers die voor elk
restaurant hun best doen de argeloze be
zoeker naar binnen te dirigeren.
Ondanks een roerig verleden is Oeganda - bijgenaamd Parel van
Afrika - anno 2015 een fraaie en veilige bestemming. Ideaal voor
reizigers die twee van onze naaste verwanten willen ontmoeten.
Hoewel Oeganda gezegend is
met een enorme biodiversi
teit, fungeren mensapen als
de belangrijkste toeris
tische trekpleisters. Berggo-
rilla's bevolken met name
het feeërieke Bwindi Impe
netrable Forest. Chimpansees kun je in het
Oost-Afrikaanse land op meerdere plaat
sen zien.
Kibale Forest biedt de beste kansen. In dit
woud ontmoeten we onze naaste verwan
ten voor het eerst in hun natuurlijke leef
omgeving. Hoewel de mensapen zich voor
al hoog in bomen ophouden, zien we van
dichtbij hoe een moeder haar jong leert
om grote, met een harde schaal bescherm
de vruchten te openen en op te eten. Dat
chimpanseegedrag toont hoe de dieren -
net als mensen - leren door imitatiegedrag
en hun kennis zorgvuldig doorgeven aan
volgende generaties.
In Kibale en het aangrenzende Bigodi Wet
lands Sanctuary komen behalve de chim
pansee nog twaalf primatensoorten voor,
waaronder de prachtige roodstaartmeerkat
en de zeldzame Oegandese rode franjeaap.
Dankzij de vele vruchtdragende bomen is
het moeras ook een walhalla voor talloze
vogels, zoals de grijze kroonkraanvogel.
Het gebied wordt beheerd door de lokale
gemeenschap, met de revenuen die voort
vloeien uit ecotoerisme en de verkoop van
handwerk en fruit.
In Kyambura Gorge, een met junglereuzen
begroeide kloof in het vooral door savan
nes gedomineerde Queen Elizabeth Natio
nal Park, gaan we opnieuw op zoek naar
chimpansees. De kloof doet denken aan
een tafereel uit avonturenroman The lost
world en herbergt een kleine, van de bui
tenwereld afgesloten groep chimpansees.
Het riviertje dat Kyambura Gorge door
snijdt, wordt bewoond door nijlpaarden en
de Afrikaanse zeearend. Hoewel nijlpaar
den te boek staan als de gevaarlijkste die
ren van Afrika, doen de exemplaren die wij
zien hun agressieve reputatie geen eer aan.
Volgens de gids krijgen lang niet alle bezoe
kers de chimpansees in Kyambura te zien,
maar wij hebben vandaag geluk. Het geluid
van de mannetjes - potige apen die elkaar
met gekrijs en machogedrag proberen te
imponeren - brengt ons op het spoor van
de dieren. Hoewel het licht onder het dich
te bladerdek soms schaars is, blijft het een
voorrecht de natuurlijke groepsdynamiek
binnen een wilde chimpanseetroep te mo
gen aanschouwen.
De diersoort die de meeste aandacht gene
reert en bovendien de grootste bijdrage le
vert aan de Oegandese economie, is de
COLOFON
eindredactie
Jan van Mullem
vormgeving
Mariëtta de Boer, Jos Diender
en Anke Arts
advertentieverkoop
Wegener Media
Nationale Verkoop
verkoop.dagbladen@wegener.nl
reageren?
reizen@depersdienst.nl
door Frank Heinen
QUEEN ELIZABETH
NATIONAL PARK
Kyambura Gorge
AFRIKA
Kisoro
Berggorilla's van
de Kahungye in
Oeganda brengen
het grootste deel
van de dag etend
door, meestal ge
heel of deels ver
scholen in het
struikgewas,
foto Frank Heinen
