Hervorming op
z'n Chinees:
héél langzaam
Oekraïne mild voor collaborateurs toestaat dat man
BUITENLAND 13
Nederland steunt landbouw in de Gazastrook.
Dat zou Palestijnen moeten helpen producten in
de EU te verkopen, maar dat is een illusie.
vrouw opeet'
SHANGHAI - Chinezen kunnen er
best aan wennen: 7 procent econo
mische groei in plaats van 8,5 pro
cent. Maar om dat volgend jaar
niet naar 6 procent te laten zak
ken, en het jaar erop naar 5, moet
er wel wat veranderen. Aan ambi
tie ontbreekt het de Chinese staat
niet. Toen Xi Jinping president
werd, presenteerde hij een
60-punten plan. Maar hoe voer je
dat uit?
China heeft een 'monster' ge
creëerd, zegt professor Li Xi, van
de TU Hongkong in The Wall
Street Journal. Dat monster blijft
maar investeren in fabrieken, in
frastructuur en vastgoed, terwijl
de consumptie achterblijft.
Na anderhalfjaar presenteerde de
regering van Xi Jinping deze
week een routekaart met daarop
- eindelijk - een aantal concrete
maatregelen. Premier Li Keqiang
zei live op tv dat de regering 'zich
zelf moet hervormen om ruimte
te maken voor de markt'.
Maar al die jaren van planecono
mie, die laat je niet eenvoudig ach
ter je. De regering vindt het moei
lijk de teugels te laten vieren. Zo
geeft China dit jaar weer 9 pro
cent méér uit dan vorig jaar aan
onder andere defensie en
infrastructuur. De consumptie
wordt niet gestimuleerd, laat
staan de ambitie van lokale onder
nemers. En dat is typisch. Telkens
als de Communistische Partij
vreest controle kwijt te raken, zo
dat het lijntje met de burger kan
breken, dan komt ze snel terug op
het voornemen te liberaliseren.
Maar dit keer is de noodzaak om
de staat te hervormen zó pran
gend, dat de partij het niet kan
maken terug te krabbelen.
Een van de dingen die anders
moeten, is de macht die Peking
over het land heeft. Lokale en pro
vinciale overheden krijgen
voortaan meer slagkracht, en het
budget voor infrastructurele pro
jecten stijgt met 20 procent zodat
ze geen louche investeringsfond
sen hoeven aan te trekken.
Om ervoor te zorgen dat lokale
overheden hun macht niet mis
bruiken en geen bizarre prestige
projecten aangaan, worden ze in
de gaten gehouden door regionale
rechtbanken en burgers.
Burgers? Is dat niet erg democra
tisch? Inderdaad. De regering
komt er langzaam (héél lang
zaam) achter dat burgers best een
stem kunnen hebben. In 2009
werd Chinezen gevraagd naar sug
gesties voor hervorming van de
gezondheidszorg. Ook de 453.000
bijeenkomsten die in 2005 wer
den georganiseerd om burgers en
lokale bestuurders van gedachten
te laten wisselen, bleken een suc
ces. Adviezen zijn niet bindend,
maar het is een effectieve manier
mensen stoom af te laten blazen.
Peking balanceert. China-deskun-
dige David Shambaugh voorspel
de onlangs de ondergang van de
communistische partij omdat het
er niet in slaagde politieke hervor
mingen door te voeren en daar
door legitimiteit verloor. Dat is de
nachtmerrie van Xi Jinping en de
zijnen. Hervormingen zijn onaf
wendbaar, maar alleen héél traag.
Dan breekt het lijntje niet.
Om met Jarosj te beginnen: de lei
der van de Rechtse Sektor is ge
haat in Rusland en de opstandige
regio's Donetsk en Loehansk. Mos
kou heeft zelfs een opsporingsbe
vel tegen hem uitgevaardigd, we
gens terrorisme. Dat Porosjenko
uitgerekend hem tot militair raad
gever tegen de separatisten en
Rusland aanstelde, is wel logisch.
De Rechtse Sektor wilde niet het
staakt-het-vuren tekenen dat de
strijdende partijen in de Donbass
in februari overeenkwamen. Door
Jarosj nu deze hoge functie toe te
spelen, hoopt Porosjenko dat de
Rechtse Sektor en andere (ultrana-
tionalistische) vrijwilligersbatal-
jons zich aansluiten bij het Oek
raïense leger en ook naar de gene
raals in Kiev gaan luisteren.
Het feit dat de Verchovna Rada,
het Lagerhuis, deze week de strij
ders van de OOeN-OePA tot 'ver
dedigers van het vaderland' uit
riep, zal de vijanden van Kiev
minstens zo zere schenen hebben
bezorgd. OOeN-OePA was de ver
zetsbeweging van de Oekraïense
ultranationalist Stepan Bandera,
die in 2943 collaboreerde met de
Duitsers om West-Oekraïne van
het Sovjetjuk te bevrijden. Hij
zou tienduizenden (burgerdo
den op zijn geweten hebben.
Voor Europa zullen de laatste keu
zes van Kiev ongemakkelijk aan
voelen, vooral voor de Polen.
Want hoewel Warschau het buur
land door dik en dun steunt,
heeft OOeN-OePA destijds wel
duizenden Polen over de kling ge
jaagd. Het is nog altijd een gotspe
te stellen - zoals Rusland doet -
dat in Kiev opnieuw de fascisten
zijn neergestreken. Maar de
groeiende invloed van extreem
rechts kan ook voor Porosjenko
c.s. grote gevolgen hebben. Want
Jarosj heeft verklaard dat hij onte
vreden is en dat een nieuwe Mai-
dan-opstand ophanden is.
RIYAD - Een moslimman mag niet
zijn vrouw of een deel van haar
opeten in geval van een hongers
nood of om zijn eigen leven te
redden. De Saudische grootmoef
ti Sjeik Abdulaziz al-Sheikh ont
kende gisteren volgens nieuws
zender al-Arabiya berichten daar
over in internationale media, die
de afgelopen week de kop opsta
ken. Volgens die geruchten zou er
een fatwa zijn uitgevaardigd door
de grootmoefti die kannibalisme
toestond als een blijk van ultieme
onderwerping en liefde. Het zou
erop neerkomen dat een man zijn
vrouw deels of in haar geheel
mocht opeten, als daar de bittere
noodzaak toe was.
ZATERDAG 11 APRIL 2015
ANALYSE
CHINA
door onze correspondent
Eefje Rammeloo
Consumptie blijft achter
terwijl de overheid blijft
investeren in fabrieken,
infrastructuur en vastgoed
Xi Jinping foto ANP
BESCHOUWING
ULTRANATIONALISTEN
door onze correspondent
Joost Bosman
KIEV - Twee Oekraïense besluiten
in een week tijd hebben de Russen
en hun medestanders in Oekraïne
de haren te berge doen rijzen. Pre
sident Porosjenko verklaarde ultra
nationalist Dmytro Jarosj tot zijn
militair adviseur. En het Lagerhuis
rehabiliteerde een verzetsgroep
die in 1943 met de nazi's heulde.
Leider Rechtse Sektor
wordt militair adviseur en
verzetsgroep die met nazi's
heulde gerehabiliteerd
Het aardbeienveld van
- Arafat Hamouda bij de grens
gS*- met Israël, foto Thomas Schlijper