Gloeiend
zandsteen
Canyon
de Chelly
Monument
Valley
REIZEN 19
schijnlijk om het apenvolk te lokken. Er is
in geen velden of wegen een dier te zien,
dus ontspan ik enigszins. Na vijf minuten
stel ik voor de expeditie op te breken en
zelf de bananen te nuttigen. Jammer, geen
apen.
Maar verdomd: ineens ritselen de blade
ren onheilspellend. Uit de dichtbegroeide
jungle komen ze onze kant op. Hordes wil
de apen. Het lijkt wel een scène uit 'Planet
of the apes'. Die apen hebben natuurlijk al
lerlei ziektes waar ze ons mensen zo dade
lijk eens lekker mee gaan besmetten. Iets
vreselijks waarvoor nog geen geneesmid
delen zijn. Helaas zit ik voor in de boot,
dus vermoedelijk ben ik het eerste slacht
offer.
Na korte tijd zitten ze overal. Lieve aapjes
die ik voor geen cent vertrouw. Ze doen
zich te goed aan de meegebrachte bananen
die door mijn reisgenoten naar hen wor
den toegeworpen. Mijn angstige argwaan
is inmiddels voor iedereen duidelijk zicht-
Hordes wilde apen
komen uit de jungle
onze kant op. Het
lijkt een scène uit
'Planet of the apes'
baar. Ik word uitgelachen! Om me een hou
ding te geven, film ik onze ontmoeting
met het dierenrijk met mijn iPhone. Het
toestel stevig vastgeklemd, want elk mo
ment kan zo'n wilde onverlaat hem uit
mijn handen rukken. En terwijl ik op mijn
telefoonschermpje kijk, kom ik langzaam
tot rust. Het voelt alsof ik aan het werk
ben. Daarbij past geen paniek, maar juist
een zelfverzekerde, vaste hand. De apen
zijn razendsnel en slecht in beeld te breng
en. Zat er maar eens een stil voor een
mooie portretopname, denk ik bij mezelf.
Geheel zonder angst pak ik een halve ba
naan en houd die in de lucht. Een van de
zwaarste jongens meldt zich meteen. Hij
hangt ondersteboven aan de rand van de
overkapping en kijkt me aan. Ja hoor, hij is
mooi in beeld. Met hervonden moed buig
ik iets dichter naar hem toe, de banaan is
nu een paar centimeter bij hem vandaan.
Ik verwacht dat hij het ding met een snel
le actie uit mijn vingers zal grissen om er
rap mee vandoor te gaan.
Maar dat gebeurt niet. Heel voorzichtig
pakt King Kong de etenswaar uit mijn
hand. Rustig pelt hij de schil eraf, kijkt mij
vriendelijk in de ogen en begint tevreden
te kauwen. Hij glimlacht, zo lijkt het wel.
Gerustgesteld film ik het tafereel en mijn
bootgenoten kijken vertederd toe. Aaaah,
zo lief. Maar dan heeft Jaap Aap er genoeg
van. Met een handige beweging graait het
beest de pet van mijn hoofd en zet het op
een lopen. Ik schrik me een ongeluk en be
gin schaapachtig te lachen. Wat moet je an
ders? Rotbeest.
Teleurgesteld in het dierenrijk tuffen we
terug. Ik wist het wel: je kunt tegenwoor
dig ook geen aap meer vertrouwen.
In het noorden
van Arizona,
naast de Grand
Canyon, liggen
in het Navajo
reservaat vijf
gebieden die in
reisgidsen vaak
vergeten worden.
Ten onrechte.
3 Bij het stadje Page in het
uiterste noorden van Ari
zona wil ik Lower Ante
lope Canyon zien. Vandaag is
het er rustig, maar 's zomers
fungeert de drukbezochte ca
nyon als een echte melkkoe
voor de Navajo Nation.
In tegenstelling tot de Upper is
de Lower Antelope Canyon te
voet vanaf de parkeerplaats te
bereiken. Ik meld me aan bij
de kiosk en betaal 28 dollar om
'naar binnen' te mogen. Waar
na ik ingedeeld word in een
groep, die onder begeleiding
van een Navajo in de kloof af
daalt.
Daar valt mijn mond open van
verbazing. De spleet is 1, soms
2 meter breed en hooguit enke
le tientallen meters hoog. De
lichtinval op de grillige wan
den creëert een onbeschrijfe
lijk spektakel. Het is alsof het
roze zandsteen gloeit. Bij elke
meter die ik beweeg, ziet het
er weer anders uit.
Dit natuurwonder is zijn prijs
meer dan waard. In anderhalf
uur maak ik 434 foto's.
4 Canyon de Chelly is lief
lijk en imposant tegelij
kertijd. De kloof ligt in
het hart van de Navajo Nation,
bij het dorpje Chinle. Vanaf de
panoramaweg daal ik langs de
White House Ruins Trail in
een uur af naar de 200 meter
dieper gelegen groene bodem.
Hier bewerken de Navajo's
hun akkers op dezelfde manier
als hun verre voorouders.
Het pad eindigt onder de der-
tiende-eeuwse White House
ruïne, die zich in een alkoof in
de rotswand bevindt. Het is
een bouwwerk van de agrari
sche Pueblo-indianen. Die leef
den hier nog voordat de rond
zwervende Navajo's de streek
rond 1700 begonnen te bevol
ken.
Ik ben op heilige grond. In
1864 dwong Kit Carson tijdens
een slotoffensief de Navajo
strijders tot overgave door ze
uit te hongeren in de canyon.
Vanwege dit drama is Canyon
de Chelly een beschermd Na
tionaal Monument geworden.
5 Op de parkeerplaats van
het Tribal Park, met het
beroemdste uitzichts-
punt van Amerika, mag het
dan wel druk zijn, maar dit is
en blijft de Far West ten top:
Monument Valley.
Voor het bezoekerscentrum rij
den pick-ups af en aan met la
dingen toeristen die voor een
stoffig rondje naar de bodem
fiks betaald hebben. Een rit die
je evengoed met je eigen huur
auto kunt rijden. Hoewel ieder
een Monument Valley denkt te
kennen vanwege de klassieke
landschappen uit de films, ont
dek je op die tour niet eens een
tiende van wat er te zien is. Ik
opteer voor Mystery Valley, he
lemaal achterin, en dan tegen
zonsondergang als de oranje
rotsen gaan gloeien.
Ik waag me aan het offroad-
avontuur met Navajo-gids
Charlene Johnson. Haar vertel
lingen over de geschiedenis, po
litiek en tradities van deze plek
mengt ze met anekdotes over
haar eigen familieverleden.
Want de Navajo-cultuur mag
dan voor ons met een aura van
mysterie omgeven zijn, hier be
sefik dat het dagelijkse leven
voor hen doodgewone, harde
werkelijkheid is.
WAAR EN WAT
ZATERDAG 4 APRIL 2015
n Lower Antilope
Canyon.
foto's Jonathan
Vandevoorde,
National Park Service
door Jonathan
Vandevoorde
Vliegen kan met een tussenstop
het best op Phoenix of Las Vegas.
Ter plaatse is een huurauto
onontbeerlijk.
Juli en augustus noemt men het
monsoon season; onweer is dan
bijna dagelijkse kost en het is er
heet en soms erg druk. De beste
reisperiodes met prachtig weer
zijn van april tot begin juni en
van half september tot begin no
vember.
Voor toegang tot de meeste tribal
parks van de Navajo Nation moet
je per voertuig betalen. Canyon
de Chelly is gratis, maar er is spra
ke van om ook hier entree te
gaan heffen. Check de tarieven op
www.navajonationparks.org.
Tip: Navajo's houden van hun tra
dities en voeren prachtige dansen
op in veelkleurige kostuums. Wil
je een festival of optreden mee
maken, check dan het prikbord bij
de lokale dienst voor toerisme of
in de supermarkt.
Inlezen? Begraaf mijn hart bij de
bocht van de rivier (Bury My Heart
at Wounded Knee) van Dee Brown
(vertaling J. Knipscheer) is de
meeslepend vertelde geschiede
nis over het trieste lot van de indi
anen in het westen.
Relevante sites:
www.visitarizona.com (officiële
toeristische site van Arizona);
www.dinehbekeyahtours.com
(Navajo-gids Charlene Johnson);
www.amerikaonly.nl
(online magazine over Amerika).
