SPECTRUM 13
adverteert Ali elf maal in de Middelburgsche
Courant in slechts drie maanden tijd. Zoals
gezegd, bijna één keer per week. Na Zeeland
trekt de Turkse dokter weer verder door Ne
derland en blijft adverteren. Tenminste 22 be
richten zijn in verschillende bladen terugge
vonden. Na een verblijf van zes jaar plaatst
hij in augustus 1764 zijn laatste advertentie
in een Nederlandse krant. Daarna vernemen
we niets meer van hem.
Hoe onze dokter eruit heeft gezien, weten
we niet. Zelfs beschrijvingen van hem zijn
niet bekend. Toch kost het weinig verbeel
dingskracht om aan iemand die zichzelf
Turk Ali noemt een Oosterse verschijning
toe te dichten. Per slot van rekening was de
'Turkse dracht', met tulband en baard, toen
al lang stereotiep. Ook weten we niet of hij
hulp heeft gekregen van een leerling, een
tolk of een schrijver.
Resteert de vraag of Turk Doctor Ali een
rondtrekkende kwakzalver of een reizende
meester was? Welnu, dokters en chirurgijns
behandelden hun patiënten in de 18e eeuw
doorgaans thuis of in hun winkel. Het prakti
seren in de open lucht of op de markt was
hen onwaardig. De reizende meesters waren
zich daarvan bewust, zij trachtten zich de ha
bitus van de reguliere medische beroepsbeoe
fenaars zoveel mogelijk eigen te maken en be
handelden hun patiënten in hun logement.
Bovendien kreeg dokter Ali toestemming
van zowel het stadsbestuur, als het plaatselij
ke Collegium Medicum om zijn praktijken
te beoefenen.
We kunnen dus niets anders concluderen
dan dat dokter Ali een reizende meester was,
vooral een grootmeester in de communicatie
en reclame.
Ruud Paesie is historicus in Middelburg Bezoek Prins van Oranje aan Middelburgse Kermis in 1786.
Heelmeester aan het werk.
ZATERDAG 4 APRIL 2015
