SPECTRUM 5
denken 'dat komt morgen wel aan de orde'.
Nu was het zo ver. Ik leerde dat de oorlog en
de gevolgen daarvan onherstelbaar zijn. Een
jeugd krijg je niet terug."
Ineke heeft het besluit genomen met haar
oorlogsverleden aan de slag te gaan. Ze voelt
dat ze er niet meer onderuit kan. Ze kan an
ders niet meer verder met haar leven, haar
rusteloze leven, waarin ze steeds op zoek
lijkt. Ze reist veel, verhuist veel. „Ik ben bij
het Centrum '45 in Oegstgeest terecht geko
men. Dat was in 1985. Voor het eerst zat ik
met lotgenoten aan tafel. Je hoefde niets te
zeggen. Iedereen had praktisch hetzelfde
meegemaakt. Ik kwam thuis. Ik werd in een
warm bad getrokken." Ineke is nog altijd rus
teloos. Ze heeft de hele wereld over gereisd,
ze reist nog veel. Ze is achtentwintig keer
verhuisd, maar woont inmiddels alweer acht
jaar in Cadzand-dorp, met uitzicht op de pol
der.
Geschreven heeft ze 'altijd'. „Laden, mappen
vol, over mijn leven, over mijn reizen, over
mijn verhuizingen, over mijn kinderen. 'Wat
doe ik ermee?', dacht ik een tijdje geleden.
Steek ik er de fik in, of ga ik er iets mee
doen. Ik heb tot het laatste besloten. Ik wil
dit verhaal vertellen, ook voor de buiten
wacht, het verhaal van een oorlogskind.
Toen ik uit het Jappenkamp kwam, was ik
negen jaar. Ik woog vijftien kilo. Wat we
aten? Ik was drie, vier jaar geleden op Am-
bon. Een vrouwelijke gids leidde ons rond in
een sagopalmfabriekje. Op de grond lag rood
spul, afval van sagopalm. Ik realiseerde me
toen: 'Ik sta op mijn voer'. Dat was het eten
in ons kamp, rode vezels. 'Blubber', noem
den we het. Op zo'n moment kan ik er woor
den aan geven, aan het leven in de kampen.
Maar verder heb ik er de woorden nog niet
voor gevonden. En ik vraag me af of ik die
ooit zal vinden."
In haar boek schrijft Ineke over dit gedicht
van Leo Vroman dat het door oorlog veroor
zaakte verdriet niet beter beschreven kan
worden. Zij heeft haar verhaal nu voor het
eerst verteld. Het oorlogsverleden en het ver
lies van haar geboorteland raakt ze nooit
meer kwijt. Ze moet ermee leven. Het leed is
met het verstrijken van de jaren en met de
verschijning van haar boek (en de reacties er
op) wel draaglijker geworden. „Ik heb gepro
beerd duidelijk te maken wat een oorlog met
een kind doet. Je neemt dat de rest van je le
ven met je mee. Je ziet ze nog haast dagelijks
op televisie, de oorlogskinderen in Syrië, in
Soedan, en waar ook ter wereld. Zij zijn de
kinderen van de rekening. Als je in hun ogen
kijkt, zie je een hoop wijsheid én leegte. Ik
zie het, ik kan het niet overslaan, maar ik
kan er niet goed tegen."
Ik kan er niet goed
tegen als ik oorlogs
kinderen op tv zie,
maar ik kan het ook
niet overslaan
ZATERDAG 4 APRIL 2015
TAPAMJU
PVJLAU NIAS
PUL AU"
Ineke van Geest in haar woonkamer met op de achtergrond een kaart van een deel van Sumatra, foto's en reproducties Peter Nicolai
'Kom vanavond met verhalen, Hoe de oorlog is
verdwenen, En herhaal ze duizend malen, Alle ma
len zal ik wenen'.
Leo Vroman
'In mij is zo langzamerhand het gevoel tot ont
wikkeling gekomen dat iedereen het erger heeft
gehad dan ik, dat mijn verhaal er niet toe doet'.
'Mijn hang naar ruimte en weidsheid is te relate
ren aan het Indische landschap. In mijn zoek
tocht daarnaar kom ik uit op de zee, op het wa
ter in het algemeen'.
Ineke van Geest: Migrant in het vaderland. Van Ne-
derlands-lndië via het Jappenkamp naar Holland -
Uitgeverij WalburgPers, 119 pagina's, ISBN-num-
mer 9789057305917, 19,95 euro.
Het gezin Van Geest in Medan in 1946. De eerste foto van het gezin na de kampperiode.
