m
'De gestorven
Christus', een
eikenhouten beeld
uit 1510, verhuist
ieder jaar in de
paasweek van het
museum naar het
klooster in Uden.
De zes zusters
birgittinessen
lijden met hem
mee. Daarna gaan
kinderen weer
flauwvallen voor
het beeld.
14 VERDIEPING
PASEN
aker dan je denken
zou, klopt een jonge
moeder op de poort
van het birgittines-
senklooster in Uden.
Ze komt een stoffen
hartje halen dat de
zusters genaaid hebben. Het zal bij
haar dreumes de pijn wegnemen van
de melktandjes die op doorbreken
staan, zo is het heilig geloof.
Groot en klein is het lijden van de
mens. Ecce homo. Zie hoe Christus er
in de gang van het Udens klooster bij
ligt, vijf eeuwen geleden gesneden uit
eikenhout. Zijn mond hangt open in
een van pijn verkrampt gelaat. In een
kroon van doornen ontspringen de
stroompjes bloed die over zijn voor
hoofd sijpelen.
Zuster Maria Bernadette knielt in een
gang van haar klooster neer voor het
lijkbleke beeld van de gestorven Chris
tus. Dit is niet The Passion van miljoe
nen thuis op de bank, maar de pure
passie van één vrouw op haar knieën.
Drie witte linten lopen er rond en
over het gesluierde hoofd van Maria
Bernadette. Ze vormen de birgittijnse
kroon. Op de knooppunten van de lin
ten staan vijf rode stippen. Dat zijn de
wonden van Christus; dezelfde stig-
Het is mede
lijden dat ik
voel. Hij
heeft zoveel
pijn voor
ons moeten
doorstaan
mata waaruit een onbekende meester
in 1510 zijn beeld liet bloeden.
Hoogstwaarschijnlijk deed hij dat ook
in opdracht van de birgittinessen, die
toen nog in Rosmalen woonden.
Diepe wonden zijn het, door spijkers
geslagen. Vier gapen er in de voeten
en in de handen van Christus. De vijf
de wond is die van de genadesteek.
Een Romeinse soldaat voltooide uit er
barmen de kruisdood door een speer
in de zij van Christus te steken, rich
ting het hart.
Deze 'gestorven Christus' is een hui
veringwekkend pronkstuk in de col
lectie van het Museum voor Religieu
ze Kunst, dat in Uden zijn dak deelt
met de Abdij Maria Réfugié van de
birgittinessen.
Conservator Wouter Prins vertelt dat
kinderen op museumbezoek er akelig
van kunnen worden: zo dood oogt Je
zus. Soms valt er zelfs eentje flauw.
Het beeld is door de zusters aan het
museum in bruikleen gegeven, onder
de voorwaarde dat het ieder jaar op
Witte Donderdag terugkeert naar het
klooster. Dat is een even sacrale als lo
gistieke ceremonie. Medewerkers
schuiven - voorzichtig - twee dolly's
onder de baar en rijden die dan op
wieltjes, door de smalle gangen, naar
het klooster, waar de zusters wachten.
Maria Bernadette ervaart het steeds
weer als een feest om Jezus na een
jaar terug te zien. Dat hij dood is,
geeft niet. Zij weet immers: dit week
end leeft hij weer. Maar voelt ze niet
ook de pijn van de kruisiging? Schrij
nen op Goede Vrijdag die vijf rode
stippen niet als ware wonden? „Het is
medelijden dat ik voel", zegt ze. „Hij
heeft zoveel pijn voor ons moeten
doorstaan."
Van de zes overgebleven zusters is Ma
ria Bernadette de jongste met 43 jaar.
Ze was 23 toen ze als bruid voor Chris
tus koos. Haar aardse vriend moest er
aan geloven, net als de Rolling Stones.
Ja, voordat Maria Bernadette in Lour-
des haar roeping hoorde, had ze Mick
Jagger hoger zitten dan Jezus Chris
tus. Haar favoriete Stones-nummer?
Paint it black, antwoordt ze. Natuur
lijk: No colors anymore, I want them to
turn black.
Haar zwarte sluier jubelt mee, als ze
met haar lach de stilte van de spreek
kamer breekt.
Het wordt Pasen. Een mens is gestor
ven. Geen reden tot treuren. Komt
goed.
Vijf wondenvijf stippen
door Tom Tacken
V
Zuster Maria
Bernadette
De bloedende
voeten van de
'gestorven
Christus'
foto Mare Bolsius
