Reconstructie De Draad
in bossen van Clinge
PLUS
Tannie en Jan maakten 65 jaar bijna geen ruzie
30 ZEEUWS-VLAANDEREN
450 JAAR STADHUIS ANTWERPEN
66 Als de draad wordt
aangeraakt, gaat er
een belsignaal af
66 Over dit stadhuis valt
enorm veel te vertellen,
te veel eigenlijk
STEM LIJST 11
Ook rondgeleid
worden?
Al 450 jaar staat het Antwerpse stadhuis trots op de
Grote Markt en dat wordt gevierd. Een jaar lang is het
zestiende-eeuwse gebouw open voor bezoekers.
De reconstructie van de Doden
draad, ook wel De Draad ge
noemd, gebeurt op initiatief van
de gemeente Sint-Gillis-Waas. De
draad werd tijdens de Eerste We
reldoorlog door de Duitsers langs
de grens van België en het neutra
le Nederland gespannen. Het
moest voorkomen dat mensen Bel
gië konden ontvluchten of dat
smokkelaars hun gang konden
gaan. Er stond tweeduizend volt
op de draad, wat eraan bijdroeg
dat vele honderden mensen er de
dood vonden.
Sint-Gillis-Waas wilde juist nu
de Dodendraad reconstrueren,
omdat het honderd jaar geleden is
dat de dodelijke grensbewaking
gespannen werd. „We willen men
sen bewust maken van wat de Do
dendraad was en wat het voor het
dagelijks leven betekende", legt
Tinne de Maeyer, de cultuurbe-
leidscoördinator van de gemeen
te, uit. Vanzelfsprekend staat er
op deze draad geen tweeduizend
volt. De Maeyer: „Als de draad
wordt aangeraakt gaat een belsig-
naal af. Om te laten zien hoe
groot het risico was dat de men
sen van honderd jaar geleden lie
pen."
De draad wordt niet op de oor
spronkelijke plaats gerecon
strueerd, maar wel vlakbij de exac
te locatie. Er zijn enkele authen
tieke materialen van de draad van
1915 gebruikt. Zoals de porselei
nen koppen en enkele palen. Ver
der is de draad van nu, die op zon-
ne-energie werkt, een stuk vrien
delijker. De prikkeldraad is vervan
gen door een spandraad. De Mae
yer: „Het is helemaal veilig."
De Dodendraad zal altijd in wer
king zijn, dus niet enkel met ex
cursies. Op zaterdag 11 april is de
opening in de Clingse bossen. Dat
is al om half acht 's ochtends.
Daar is over nagedacht, legt De
Mayer uit. „Om half acht 's och
tends is er nog dauw. Het wordt
een serene plechtigheid, want
door de Dodendraad hebben veel
mensen het leven gelaten."
ANTWERPEN - Stadsgids Guy de
Schutter steekt zijn enthousiasme
over de festiviteiten rond het
450-jarig bestaan van het stad
huis niet onder stoelen of banken.
„Er valt enorm veel te vertellen,
te veel eigenlijk", zegt hij al ver
ontschuldigend op voorhand.
Want in twee uur kan niet alles
aan bod komen. Toch doet Guy
een dappere poging om zijn toe
hoorders zoveel mogelijk informa
tie te verschaffen.
Op 27 februari 1565 werd het stad
huis van Antwerpen ingehuldigd,
vier jaar nadat de eerste steen was
gelegd. De laatste tweehonderd
jaar is het een komen en gaan ge
weest van bouwmeesters en archi
tecten die allemaal hun bijdrage
hebben geleverd aan de binnen-
en buitenkant van het gebouw,
dat sinds 1999 op de werelderf-
goedlijst van Unesco staat. Ook al
worden er nu rondleidingen gege
ven, je kunt er niet zomaar bin
nen stappen. Bij binnenkomst tel
len medewerkers van het stad
huis of het aantal mensen klopt:
nieuwsgierige verstekelingen zijn
niet welkom. Dat is ook niet gek.
Het stadhuis is altijd nog het be
stuurscentrum van 't Stad en het
hangt vol kunst.
,,'t Schoon verdiep staat op de lijst
van velen om te mogen zien", ver
telt Guy nadat hij de bommenkel-
der heeft laten zien. De naam is
een letterlijke vertaling van het
Franse bel-etage zoals de hoofd
verdieping bij herenhuizen werd
genoemd. De eerste verdieping is
ook indrukwekkend: schilderijen,
beeldhouwwerken, prachtige ta
pijten en meubilair. „Bijna alles is
eind negentiende-eeuws, omdat
alles werd leeggeroofd tijdens de
Franse Revolutie", geeft Guy aan.
Ook had het stadhuis pech tij
dens de Spaanse Furie in 1576,
toen het afbrandde door toedoen
van muitende Spanjaarden. Een
plaquette herinnert hier nog aan.
„Als zenuwachtige paartjes die
gaan trouwen de trap van blauwe
hardsteen betreden, zien ze de pla
quette allemaal over het hoofd",
grapt Guy. Wie naar boven kijkt,
ziet een indrukwekkende overkoe
peling van glas- in-lood. De bin
nenplaats was van oorsprong
open en is begin jaren zeventig
verbouwd tot een gesloten trap
penhuis.
„De trouwzaal is de grootste
zaal", zegt Guy terwijl hij de be
zoekers door de gigantische ver
dieping loodst. Op de muren van
de trouwzaal zijn schilderingen
van huwelijkstaferelen aange
bracht door Victor Lagye. Zo is
een huwelijk bij de barbaren te
zien, evenals een Romeins huwe
lijk en christelijk huwelijk. „Zie je
dat de hoek van vertrek een beet
je bol staat?", wijst Guy. „Erachter
zit het harmonium uit 1898 in
een verborgen ruimte."
Tot 1950 werd het orgeltje nog ge
bruikt, tot de platenspeler zijn in
trede deed. Door het glas-in-lood
raam, waar één helder ruitje in
zit, kon de organist zien wanneer
het paar de trouwzaal betrad.
„De raadzaal is het democratisch
hart van de koekenstad", gaat Guy
verder. Hier hangen koperen plak
katen met de namen van de bin
nen- en buitenburgemeesters van
de stad vanaf 1409. De binnenbur-
gemeester werd door de schepe
nen ofwel wethouders gekozen
en de buitenburgemeester door
de rijke burgers. Onder invloed
van de Fransen kwam er één bur
gemeester. In de zaal zijn plafond
schilderingen van kunstschilder
Jacob de Roore uit omstreeks 1717
te zien. Het thema is de verheerlij
king van de vrijheid van Antwer
pen. „Het plafond ruikt hier ge
woon naar Versailles", vindt Guy.
„Dit is in neo-Lodewijk XIV stijl.
Maar pas op, ik wil onze burgerva
der niet met de Zonnekoning ver
gelijk hè." Het balkon dat rond
het stadhuis loopt is volgens Guy
bijzonder. „Het balustradeke is de
kers op de taart", zegt hij. Hij
krijgt gelijk, alleen het geklik van
fotocamera's klinkt nog.
Zeeland, kies voor
KOOPKRACHT
ZORG
OPENBAARVERVOER
WERKGELEGENHEID
Die zeldzame eensgezindheid
lijkt een recept voor een gelukkig
huwelijk. Want, hoewel in de leef
tijd der allersterksten, het echt
paar Van der Hoofd woont nog
zelfstandig in een huis met een
behoorlijke tuin.
Natuurlijk, een huishoudelijke
hulp springt een paar keer in de
week bij en dochter Ankie komt
elke dag even kijken. Maar Jan en
Tannie redden het samen. Tannie
kan niet meer zo lang staan, dus
staat Jan achter het fornuis. Maar
zijn vrouw heeft dan wel de pie
pers gejast en de groenten schoon
gemaakt. Jan spit de grond in de
tuin elk najaar om en heeft de hof
net weer mooi geschoffeld en aan
geharkt. Maar Tannie zit ook nog
graag op haar knieën in de tuin
om de plantjes te vertroetelen. En
samen gaan ze naar soos de Loven-
hoek bij zorgcentrum Vremdieke
om bingo te spelen of een keer
lekker uit eten te gaan.
Het boerenbedrijf is voortgezet
door de twee zoons; de jongste
woont op de ouderlijke boerderij,
die Jan en Tannie van haar ouders
overnamen. Daarvoor boerden ze
een paar jaar aan het Biervlietse
Paulinaschor, 'voordat er een
naaktstrand was'.
Het bekendste
huis van 't Stad
Gemeentewerkers van Sint-Gillis-Waas zijn bezig met de reconstructie van
de Dodendraad, die op 11 april wordt geopend, foto Camile Schelstraete
door Bob Maes
CLINGE - Het begint langzamerhand
op een heuse verzameling van mo
numenten te lijken in de Clingse
bossen. Een gedenksteen voor de
smokkelaars, het fietspad langs de
oude spoorlijn tussen Sint-Niklaas
en Hulst die in ere wordt hersteld
en nu is daar, vlak over de Bel
gische grens, de Dodendraad terug.
Tinne de Maeyer
door Sophie Stockman
Antwerpen
Guy de Schutter, stadsgids
Een rondleiding in het stadhuis vol
gen kan tot en met woensdag 24 fe
bruari 2016. Op zondag en woensdag
vinden de rondleidingen plaats. In de
voorverkoop kost een kaartje 7 euro
en aan de kassa 9 euro. Reserveren
voor individuele bezoekers en groe
pen kan via
visit@stad.antwerpen.be of telefoon
nummer 0032-32320103. Er zijn be
perkt plaatsen beschikbaar voor de
tocht, vol is vol.
De rondleiding duurt twee uur en
voert de bezoekers door bijna het ge
hele stadhuis.
pD5!
HOEK - Tannie Tollenaar (89) en Jan
van der Hoofd (90) maakten tij
dens al hun 65 huwelijksjaren
nooit echt ruzie. Tannie: „Sterker;
als hij iets oppert, zeg ik vaak 'dat
dacht ik ook al'. Of andersom; als
ik iets zeg, dacht hij het ook net."
Tannie en Jan van der Hoofd zijn al 65 jaar eensgezind, foto Peter Nicolai
