Wereldkampioen
66
SPECTRUM 15
standplaats Noorwegen
Windy Kester
de huizen links en rechts doen instor
ten. De mijn mag er helemaal niet
zijn, maar is eigendom van de neef
van de lokale partijchef. Iets verderop
stijgt een stofwolk op bij een oude, ge
sloten groeve. Daar worden stenen ge
malen. Verboden, inderdaad. Maar
ook die baas heeft connecties.
Het zal niet voor niets zijn dat kolen
boer Liu (35) lid is geworden van de
Communistische Partij. Hij haalt ko
len uit de naastgelegen provincie
Shanxi en verkoopt ze aan energiecen
trales en staalbedrijven. Door de lage
re vraag naar kolen is de opbrengst ge
kelderd. „Zeker de helft van mijn con
currenten is al iets anders gaan doen."
En dan moest Liu ook nog eens al die
maatregelen nemen zodat het kolen
stof niet in de lucht terecht komt.
„Het helpt echt", zegt hij. „We zien
nu zelfs de blauwe lucht." Mochten
zijn connecties in de Partij niets ople
veren, dan denkt hij aan een nieuw be
drijf in de textielindustrie. Naar ver
luidt wil de overheid daarop inzetten
als alternatief voor zware industrie.
De lokale overheden weten nog niet
goed wat ze aan moeten met de goede
voornemens uit Beijing. „Hebei heeft
een hoge prijs betaalt", klaagde de vi-
cegouverneur in de staatskrant Global
Times. „Zo veel bedrijfssluitingen en
ontslagen zonder nieuwe projecten
en werkgelegenheid zijn geen manier
Ontslagen
zonder nieu
we werkge
legenheid
zijn geen
manier om
inkomens te
garanderen
om inkomens te garanderen. Kunnen
we de stabiliteit handhaven?"
Milieuactivist Zhang Zhongmin ver
trouwt er echter op dat de veranderin
gen niet veel problemen zullen ople
veren. „Voor werknemers van grote
staatsbedrijven is er compensatie. De
overheid zorgt voor nieuwe banen."
Hij denkt dat veel banenverlies kan
worden opgevangen door vervroegde
pensionering of verhuizing van de
werknemers. „Veel migrantarbeiders
krijgen per dag betaald. Zij kunnen el
ders iets anders gaan doen als hier fa
brieken sluiten."
Veel inwoners van Xingtai nemen de
hervormingen zoals ze komen. Als
het de hervormingen niet zijn, dan is
het wel de dalende prijs voor kolen en
staal die hun baan bedreigt. Meneer
Hao (36) woont met zijn vrouw en
twee kinderen in een nieuw apparte
ment aan de rand van het dorp. Hij
werkt in een kolenmijn. Daarmee ver
dient hij een hoog salaris van 4.000
tot soms 5.000 yuan per maand (zo'n
600-700 euro). „Als mijn fabriek ook
sluit, vind ik vast wel iets anders. In
de bouw bijvoorbeeld. Maar dat zal
minder goed betalen." Hij denkt nog
even niet aan hoe het dan moet met
de aflossing van zijn hypotheek.
Dochter van 5 staat samen met 1.000
andere kinderen ontspannen aan
de start van een langlaufwedstrijd.
Als het startschot klinkt, contro
leert ze eerst nog even of haar 3-jari-
ge zusje het ook gehoord heeft en glijdt dan lang
zaam naar voren. „Gaan!!!", schreeuwen opa en ma
ma. Maar het meisje haalt haar schouders op: „Het
heeft toch geen zin om de snelste te zijn, want ie
deréén krijgt een medaille."
Winnen staat niet in het woordenboek van de kin
derafdeling van de Noorse sportfederatie. Tot hun
12e jaar gaat het in de sport om veiligheid, vriend
schap, pret, spelen en leren. Iedereen krijgt even
veel speeltijd. Niemand komt op het podium en nie
mand verliest. Toch komt het ergens onderweg
goed met dit onderdrukte winnerin
stinct. Noren wijzen buitenlanders
er graag op waar ze allemaal wereld
kampioen in zijn: in goedkope kin
deropvang, lang ouderschapsverlof,
mensenrechten en vredesoperaties
en het belangrijkste: in het langlau
fen. Dat is meer dan sport, het is de
ziel van Noorwegen. Een land waar
de bevolking tot een eeuw geleden
op het platteland, in de bergen of het
bos woonde. Afgelegen, in de kou. Al
leen met ski's kon je elkaar opzoe
ken, handel drijven, overleven.
Een populaire Noorse sage gaat over het konings
kind Haakon Haakonsson. In het jaar 1205 kostte
een burgeroorlog het leven aan Haakons vader, de
koning. Het 2-jarige prinsje werd gered door twee
skiërs die hem over bergketens en door sneeuwstor
men heen in veiligheid brachten. De dappere lang
laufers redden het land. De kleine Haakon werd ko
ning en maakte een einde aan de oorlog.
Ter ere van deze heldendaad is er jaarlijks een ski
tocht in ongeveer hetzelfde spoor als 800 jaar gele
den. Duizenden deelnemers trekken de bergen
over, met op hun rug een 3,5 kilo zware rugzak die
het koningskind symboliseert. Historisch gezien
zijn de beste langlaufers bosbouwers en houthak
kers. De taaiste types die zich zwijgend en zonder
te klagen door wouden en over bergen ploeteren.
Zichzelf pijnigen en uitputten en nooit op de voor
grond treden.
Maar er verandert iets. De Noren hebben een nieu
we held, langlaufer Petter Northug. Deze meervou
dig olympisch en wereldkampioen staat bekend van
wege zijn borstklopperij. Tegen alle sociaal-demo
cratische idealen in zegt hij hardop de beste te zijn.
Arrogant, en bovendien veroordeeld wegens rijden
onder invloed. Na dit seizoen gaan de skischoenen
uit en de enkelband om voor vijftig dagen elektro
nisch huisarrest. Toch krijg Northug de halve man
nelijke bevolking aan het janken als hij over de eind
streep komt. Van blijdschap, maar ook van bewon
dering voor zijn extreme kracht en drang om te
winnen. Dit is zo'n plattelandsjongen die op de ski's
naar school ging en tot zijn 12e niet harder mocht
dan de rest. En hij staat daar nu toch maar mooi met
al dat goud. Misschien vergaat het mijn meiden ook
zo. Als echte (halve) Noren staan ze zondag weer
aan de start voor een race. Plezier hebben, is ook
een soort winnen.
ZATERDAG 14 MAART 2015
Vice-gouverneur
van Hebei
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
Voetgangers
voor het
Keizerlijk Pa
leis in Beijing
dragen mond
kapjes tegen
de smog. foto
AFP
