De strijd tegen luchtvervuiling kost
veel Chinezen hun baan. De overheid
dwingt fabrieken tot lagere productie,
met als gevolg bedrijfssluitingen en
ontslagen.
14 SPECTRUM
buitenland
Steenkool
snippers
dwarrelen
niet meer
over straat
en cement-
stof is ver
minderd
steden Greenpeace. Over de IJzeren-
staalweg en de gelijknamige brug rij
den vrachtwagens vol met kolen af en
aan. De zon is nauwelijks zichtbaar
door een sluier van fijne stofdeeltjes.
Alleen een vrouw met paarse moffen,
gele jas en gifgroene scooter valt op in
het grauwe landschap. Iets verderop
veegt een vrouw het stof aan de kant.
Achter haar dwarrelt het weer neer.
Het zware verkeer heeft kuilen en
scheuren achtergelaten in de brede
weg. Aan de ene liggen appartemen
tencomplexen, aan de andere staat
een kolencentrale. Hoewel de indus
triële revolutie hier in al haar donker
grijze glorie in de lucht hangt, wordt
het toch heus beter, zegt Zhang
Zhongmin, leider van de Green
Friends Association, een lokale milieu
beweging. Hij vertelt dat de nieuwe re
gels echt iets opleveren: „In Shijia-
zhuang dwarrelen de koolsnippers
niet meer over straat en ook het stof
van de cementfabrieken is minder ge
worden." Veel fabrieken zijn ver
plaatst naar buiten de stad. Overheids
instellingen zoals scholen en universi
teiten mogen bovendien alleen nog
maar op gas koken. Zulke regels gel
den ook in het veel kleinere Xingtai.
Schoorstenen moeten hoger, kolen-
voorraden moeten nat gehouden wor
den en het malen van stenen is verbo
den. Maatregelen die hebben geleid
ste industrie en Xingtai is daardoor de
stad met de smerigste lucht van heel
China. Volgens Greenpeace staan in
de top tien van meest vervuilde ste
den zeven steden in de provincie He
bei, niet ver van de hoofdstad Beijing.
Driekwart van de staalproductie van
China komt hier vandaan en al die
staalovens worden op kolen gestookt.
Onder druk van klagende burgers wil
president Xi Jinping de regio nu scho
ner maken. Zo is de ijzer- en staalpro
ductie verlaagd met 80 miljoen ton,
cement met 60 miljoen ton en steen
kool met 40 miljoen ton. Dat komt
mooi uit, want door een lagere vraag
naar nieuwe appartementen wordt
minder gebouwd.
Begin januari werden de eerste resul
taten van het nieuwe beleid bekend
en bleek dat in 2014 minder dagen
met zware luchtvervuiling waren dan
in 2013. Het ziet er dus positief uit
voor de gezondheid van de inwoners
van Hebei. Ze moeten er echter flink
voor inleveren want met de economie
gaat het minder goed: het bruto natio
naal product van de provincie is 1,5
procentpunt gedaald.
In en om Xingtai draait alles om ko
len en ijzererts. De stad staat nummer
twee op de lijst van meest vervuilde
tot de sluiting van fabrieken.
Het is de vraag of de lokale overheid
net zo fanatiek is als de regering in Be
ijing. In 2013 zou de regio rond Shijia-
zhuang 3 miljoen ton minder kolen
verbruiken, maar de consumptie
steeg met 1 miljoen ton. Ook landelijk
nam de productie: van 2,2 miljard ton
naar 3,68 miljard ton in 2013. De ver
wachting is dat in 2015 3,9 miljard ton
wordt geproduceerd.
Milieuactivist Ma Jun
noemt de nieuwe re
gels vooral admini
stratief in plaats van
gebaseerd op markte
conomie. „Op dit moment is het zo
dat bedrijven die groeien, zullen over
leven. Maar het het zou zo moeten
zijn dat bedrijven die zich niet aan de
regels houden, gestraft worden." De
vraag is echter wie zulke bedrijven
gaat straffen.
Het land bij Xingtai is onregelmatig
door de vele afgravingen en om de ha
verklap steekt het bovengrondse deel
van een mijnschacht boven de lage be
bouwing uit. Veelal zijn het mijnen
van kleine ondernemers. Zelfs mid
denin een dorp torent het boven
grondse deel van een mijnschacht bo
ven de daken uit. De weg die er naar
toe loopt, ligt een halve meter hoger
dan de berm. Verzakkingen hebben
eneer Wei
steekt een siga
retje op. Op
zijn hurken zit
hij tussen de
omgewoelde,
bevroren aarde.
Hij heeft een pikhouweel nodig om
de stenen eruit te halen. Met de siga
ret tussen zijn stoffige vingers wijst
hij naar het hoopje dat hij in de afgelo
pen twee uur uit de grond haalde. Er
is nog een paar honderd vierkante me
ter te gaan voor zijn lapje grond vrij is
van stenen en hij maïs kan zaaien.
In de lucht hangt een penetrante
brandlucht. Het is mistig.
Tot voor kort deed meneer Wei klus
jes in de kolenfabriek, maar daar heb
ben ze hem niet meer nodig. Toch
maakt hij zich niet veel zorgen over
zijn toekomst. Hij lacht zijn enige
twee bloot. „Mijn zoon werkt in de fa
briek waar ze maalstenen maken van
ijzererts." Als aanvulling op zijn inko
men verbouwt hij maïs op de grond
die ze van de overheid in bruikleen
hebben. Wei is een van de vele men
sen die zijn baan kwijtraakte. In de
provincie Hebei staat China's zwaar-
Milieuactivist
Zhang Zhongmin
Ie
je
baan of
gezondheid
bUUt* -1
door Eefje Rammelo