Een rampcampagne plaagt premier
Mark Rutte. Tijd om erbij stil te staan
heeft hij niet. Zijn politieke lot hangt af
van de verkiezingen volgende week.
VERDIEPING 13
VRIJDAG 13 MAART 2015
trek van Opstelten en Teeven is een
ernstige zaak. Maar op straat merk ik,
en dat blijkt ook uit onderzoek dat we
als partij doen, dat WD-kiezers bezig
zijn met economie, met banen, veilig
heid. Er zijn nog steeds 650.000 werk
lozen, dat cijfer moet omlaag. Mensen
zijn bezig met de vraag hoe ze aan
werk komen, of hun zoon wel een
baan krijgt, of hun kleindochter wel
werk vindt."
Een WD-medewerker verzuchtte anders
dat hij de vrijwilligers niet de straat op
kreeg in hun WD-windjack. Ze krijgen
alleen maar vragen over de relletjes.
„Kijk, ik erken onmiddellijk dat die
mediaberichten er zijn. De vraag is:
wat bepaalt bij de verkiezingen de keu
ze? Mensen weten dat we bereid zijn
geweest in heel moeilijke tijden heel
moeilijke beslissingen te nemen, die
ons veel aanhang in peilingen hebben
gekost. Mensen stonden echt niet
langs de kant met gladiolen."
Nee, met pek en veren.
„In ieder geval niet met de gladiolen.
Kiezers zien nu in toenemende mate:
de huizenmarkt trekt aan, het consu
mentenvertrouwen trekt aan, de ex
port trekt aan, het gaat beter."
De vele affaires kunnen u als WD-leider
toch niet vrolijk maken.
„Luister: we zijn de grootste partij van
het land, met 1.500 raadsleden, tig wet
houders en burgemeesters. Dan moet
je ook de standaard zetten op gebied
van integriteit. De lezers van uw krant
kunnen van een ding overtuigd zijn:
voorop staat dat als er zich gevallen
voordoen, dat we dan stevig oordelen.
Dat doen we. Mensen verwachten dat
ook van ons."
Kunt u niet eens beamen dat wat er bin
nen de WD gebeurt een horrorscenario
is voor iedere politieke campagne
„Weet je, wat ik nou belangrijk vind
is dat je moet kunnen laten zien dat
we de grootste zijn en dat willen we
blijven. Niet voor onszelf, maar omdat
we dan goede dingen kunnen doen
voor het land. Kiezers verwachten dat
er ruimte komt voor lastenverlichting
zonder extra bezuinigen, dat doen we.
Dat je IS oprolt, met liever een dode
terrorist daar dan een dode onschuldi
ge. Ze kunnen op ons rekenen."
U verloor deze week twee bewindslieden.
Heeft u Opstelten te lang de hand boven
het hoofd gehouden?
„Nee. Leiderschap is voor je mensen
staan. En als het onvermijdelijk is dat
iemand vertrekt, dan moet je als lei
der ook zeggen: je moet gaan, het is
voorbij. In dit geval was het overigens
een gezamenlijke conclusie. Ivo was
zelf ook tot dit inzicht gekomen."
U staat bekend als loyaal.
„Dat begrip irriteert me. Als leider
moet je zakelijk in de wedstrijd zitten.
Het is hier geen vriendenclub. Natuur
lijk zijn er vriendschappen, ook in de
politiek. Mensen moeten erop kunnen
rekenen dat ik ze steun, totdat het on
mogelijk is door te gaan."
Was Opsteltens vertrek campagnepa
niek?
„Nee, het ging om het dossier zelf. Op
stelten had zelf ook gezien dat er in
juni vorig jaar info naar de Tweede Ka
mer ging waarvan nu bleek dat het an
ders lag. Daarmee was het vertrek on
vermijdelijk."
Naar de inhoud dan. D66 en CDA willen
bezuinigen op overheidsuitgaven om las
ten te verlichten, u niet.
„Het is onverstandig. De overheids
financiën herstellen zo snel dat we
4,5 miljard, misschien zelfs meer,
voorlopen op schema. Extra bezuini
gen zou het economisch herstel in de
knop breken. En als je kijkt waar ze
het gaan zoeken: in de groei van de
overheidsuitgaven. Ja duh! Het klinkt
leuk, maar het is toedekken dat je
snijdt in lerarensalarissen, de politie,
zorg, sociale zekerheid. Dat is niet
pijnloos, dat is de meest lompe en
meest schadelijke bezuiniging die je
kan bedenken."
U was toch de partij van het snijden in
overheidsuitgaven?
„Wij lopen nooit weg voor bezuini
gingen als het moet. Het is nu niet no
dig. We moeten deze zomer natuur
lijk bepalen wat we doen met de gas
winning. Zou de gaswinning verder
teruggaan, dan kost dat geld. Dat
moet je accepteren."
Dijsselbloem zei op Prinsjesdag: elke
meevaller gaat naar lastenverlichting.
„Toen speelde het gas niet. Dit is an
ders. De veiligheid rond gaswinning
is fundamenteel. Als de winning te
rug moet, dan gaat het terug. Wat er
ook gebeurt. Dat vangen we op. En
dan is er ook nog zat geld over om de
lasten te verlichten."
Wilt u wel tot 2017 vasthouden aan het
nivelleren nu het economisch beter gaat?
„Je maakt afspraken in een coalitie
dus daar sta je voor. De ene afspraak
bevalt je meer dan de ander. Dit jaar
stijgt de koopkracht voor iedereen
even veel. Dat is het grappige in Ne
derland: je kunt afspreken te nivelle
ren, in de praktijk pakt het dan toch
niet zo uit."
Over het herstel: de werkloosheid is nog
altijd hoog.
„Ik ben pas trots als die werkloos
heid gaat dalen. Maar het laatste
kwartaal zijn er wel ruim 40.000 ba
nen bijgekomen. De werkloosheid
daalt nog niet omdat veel mensen
zich weer melden op de arbeids
markt."
Wat is eigenlijk het probleem als u geen
meerderheid houdt in de Eerste Kamer?
Uw kabinet valt toch niet, voorspelt u.
„Nee, maar als we geen meerderheid
houden in de Eerste Kamer gaat het
allemaal veel trager, moeizamer, dan
moeten we meer onderhandelen. Dat
is niet goed voor het herstel. We zijn
een moeilijke tijd doorgegaan, we
zijn nu op de goede weg. We zitten
in de voorste wagon van Europa, we
rukken op naar het voorste stoeltje."
Die meerderheid is ver weg, gezien de
peilingen. Is ruzie maken met Pechtold
dan wel zo slim, als u hem straks kei
hard nodig heeft?
„Ruzie? Ik wijs ze op een inconsisten
tie in hun redenering. Dat is geen ru
zie maken, dat is behulpzaam zijn."
Vraag van Mark Rutte aan Alexander Pechtold
(D66) en Sybrand Ruina (CDA)
'Bent u nu werkelijk bereid om met
extra bezuinigingen het economisch
herstel in de knop te breken?'
11 maart Diederik Samsom
12 maart Emile Roemer
13 maart Mark Rutte
14 maart Alexander Pechtold en Sybrand Buma
'Het is hier
