Bureaucratie
SPECTRUM 13
standplaats Rusland
loost Bosman
kaar kletst. Hij heeft erger meege
maakt, zegt hij. „Mensen zijn niet
goed opgeleid. Er wordt geïnvesteerd
in beton en decoratie, maar niet in
het personeel."
Aan de lange tafel in Chengdu stoot
Chrissy Yan (24) per ongeluk tegen
een mes. Nu moet de boel opnieuw
uitgemeten worden. Met een houten
meetlat worden de millimeters geteld
tussen soeplepel, salademes, vismes
en vleesmes. Ook de wijnglazen staan
op precies dezelfde afstand van elkaar.
Net als de borden. De tafel staat vol
met servies, bestek en glazen. „Waar
moet het bloemstuk nou staan?",
vraagt Chrissy. „Daar is geen ruimte
meer voor." Thomas Kaufmann, die
in Chengdu de scepter zwaait, ant
woordt: „Ten eerste moet je weten
wat voor soort diner het is. Bij een za-
kendiner hoeft geen bloemstuk. Bij
een romantisch diner kun je ook wat
rozenblaadjes strooien of de tafel met
kristal of herfstblad versieren."
De Zwitser Kaufmann woont in een
villa in Chengdu en laat zich bedie
nen door de studenten. Hij toont het
lege, pas gerenoveerde zwembad. In
het voorjaar wordt het gevuld en toe
gankelijk gemaakt voor de buurtbewo
ners. Niets zo fijn als échte gasten
waar de studenten hun nieuwe vaar
digheden op kunnen oefenen.
De studenten leren meer dan het net
jes dekken van en tafel. Ze krijgen les
in etiquette, protocol en communica
tie. „Ze leren hoe je met je lichaams
taal iets kunt vertellen", legt Kauf
mann uit. „In een zakelijk gesprek
kun je aantonen hoe belangrijk je
baas is door bijvoorbeeld alleen hém
te bedienen. Dat maakt mij een onbe
schofte ober, maar verstevigt zijn posi
tie." De studenten maken lange da
gen, van wel 14 uur. Ze klagen er
graag over. Kaufmann grijnst erbij.
„Wij doen niets de easy way. Je kunt
ook gewoon de tafel dekken, maar als
je het goed wil doen, dan moet je er
een paar uur voor uittrekken."
Net even dat extra stapje zetten: servi
ce met een glimlach. De leerlingen
van de butlerschool in Chengdu krij
gen een voorbeeldfunctie. Over een
tijdje moeten de vijf sterrenhotels in
China een sticker op de deur hebben
waarop staat dat de Butler Academy
het personeel getraind heeft. „Het ho
tel ernaast moet dan hetzelfde wil
len", zegt Wennekes. „Ik wil een
steen in het water gooien en rimpels
veroorzaken."
Dat Rusland een bureaucratische
nachtmerrie is, is een cliché. Maar
het is wel waar, zeker als je er
voor langere tijd gaat wonen.
Voor je visum, je woonregistratie,
je werkvergunning, eigenlijk voor alles sjouw je
verschillende kantoren in Moskou af om je papier
werk in orde te maken.
In het gemiddelde politiebureau, paspoortenkan
toor of bij de migratiedienst is het bloedheet en
druk. Je moet lang wachten en als je eenmaal aan
de beurt bent, tref je in het beste geval een slome
duikelaar aan de andere kant van het loket. Ie
mand die je ongeïnteresseerd te woord staat en je
bij elk vakje dat je niet goed of naar haar of zijn
zin te slordig hebt ingevuld, onverbiddelijk terug
stuurt met een nieuw formulier. Bij pech tref je
een ambtenaar uit de hel. Uitleg overbodig.
Ja, in Rusland zijn ze gek op dingen vastleggen
voor het nageslacht. Tot in het absurde toe. Nooit
begreep ik de zogeheten migratiekaart, een formu
liertje dat je invult bij binnenkomst in het land en
dat je alle tijd die je daar doorbrengt bij je draagt
en bij vertrek weer inlevert.
Onlangs wandelde ik in mijn straat een winkel
binnen, met als naam Prodoekty. De
wakkere lezer begrijpt dat het hier
om producten gaat. Het woord prijkt
op de gevel van alle uit de kluiten ge
wassen kruideniers in Rusland. Ik
was dus blij verrast zelfs een soort
moderne supermarkt aan te treffen
en ging op zoek naar melk, dat in zak
jes van een liter wordt verkocht.
Toen ik thuiskwam, bleek de melk
zuur te zijn en bij controle van het
zakje (had ik in de winkel natuurlijk
al moeten doen) zag ik dat die al een
week over de datum was. Dus ging ik
terug.
De jongedame achter de kassa was kennelijk niet
bevoegd tot een beslissing en haalde een collega
erbij. Die verwees mij door naar een dame van
middelbare leeftijd, Vera geheten, die zo te zien
meer te zeggen had. „Een ogenblikje", zei Vera. Ze
liep weg en kwam terug met een formulier. Of ik
nog wist welke caissière mij had geholpen, voor
hoeveel geld ik aan boodschappen had ingeslagen
en of ik dat allemaal maar wilde invullen. „Kan ik
uw paspoortnummer noteren?", vroeg Vera. „Mijn
paspoortnummer?", stamelde ik deels verbijsterd,
deels geamuseerd. „Ik wil alleen maar twee zakjes
melk ruilen." Maar zo waren nu eenmaal de re
gels, zei Vera streng.
Na de afhandeling gaf ze me een telefoonnummer.
„Bel over een paar dagen, dan kunt u nieuwe melk
komen halen." Ik heb het niet gedaan. Die zakjes
kostten r euro en tijd is geld: voor je het weet, sta
je weer een uur lang papieren te ondertekenen.
Voor een paar roebels die alleen maar minder
waard worden.
ZATERDAG 28 FEBRUARI 2015
asdda
reageren?
spectrum@depersdienst.nl