Chinezen vinden
dienstverlening
steeds belangrij
ker. Maar wat
betekent service?
De Nederlandse
Butler Academy
leert hen hoe je
eten serveert met
een glimlach.
ft
12 SPECTRUM
buitenland
Robert Wennekes
ging ooit eten in
een van de beste
restaurants in Pe
king. Het eten was
erg goed. Maar de
service was belab
berd. „Terwijl, als ik naar een restau
rant ga, het om de hele ervaring
draait. Niet alleen om het eten. Ook
de glimlach van de gerant, de kelner
en een schoon en verzorgd toilet zijn
deel van die ervaring", legt hij uit.
In de lobby van een vijfsterrenhotel
trekt hij aan zijn sigaret. Met een
hand wuift hij de rook weg van zijn
niet-rokende gezelschap. „Dat je bord
niet neergekwakt wordt, zo van: hier
heb je je vreten." Wennekes weet
waarover hij spreekt. Hij werkte jaren
lang als butler bij de rijkste families
ter wereld. In Valkenburg richtte hij
de eerste Butler Academy op en ont
dekte toen dat in China een grote
markt te winnen was.
Restaurants zijn er in China in over
vloed, van groot en pretentieus tot
piepkleine familiezaakjes met twee ta
feltjes of alleen een paar krukken. Je
kunt er lekker eten, maar verwacht
niet dat de ober vraagt of alles naar
wens is. Of dat er een toilet is. Of dat
je een glimlach van de serveerster
krijgt. En wees erop voorbereid dat
stinkende vuilniszakken halverwege
de maaltijd langs de etende gasten
naar buiten worden gesleept.
Afgelopen zomer opende Wennekes
de Chinese vestiging van zijn Butler
Academy. In het midden van het land,
op een half uur rijden van Chengdu,
leren studenten hoe ze een tafel moe
ten dekken, de was moeten doen of
ontbijt op bed brengen. Hoewel ze
hetzelfde leren als hun collega's in Val
kenburg, zijn deze studenten van een
ander slag. Sommigen zijn gestuurd
door vastgoedbedrijven die hun rijk
ste huurders een butlerservice aanbie
den, maar de meesten zijn werkne
mers van grote restaurants of hotels.
Tijdens een van de lessen laat Alvin
Hou Zhi (29) langzaam en met een
hand achter zijn rug, het kleine, platte
bord op het grote onderbord zakken.
De blokken Duplo en de pingpongbal
len mogen niet verschuiven. Zijn wit
te handschoenen laten geen vetvlek
ken achter op het servies of de glazen,
maar maken de klus er niet gemakke
lijker op. Zijn collega's doen hetzelf
de, op exact hetzelfde moment. Ze kij
ken elkaar aan en met knikjes bepalen
Je bord mag
niet worden
neergekwakt
zo van: hier
heb je je
vreten
ze het moment waarop ze het bord
loslaten. „Dat is te hard!", oordeelt
hun docent. Opnieuw. Bij de volgen
de poging rolt een balletje van het
bord af. Alvin probeert het opnieuw
en opnieuw. Dan is het te lawaaiig,
dan weer te snel of te langzaam, of
strijkt zijn arm per ongeluk langs de
schouder van de leraar die als fictieve
gast aan tafel zit. Nooit is het goed,
maar Alvin gaat blijmoedig door.
Hoe anders was de carrière van zijn
ouders. Ze hadden een eigen printer-
onderhoud- en reparatiezaak in het al
tijd koude noordoosten van het land.
Alvin koos voor een baan als butler in
een resort in het zuidelijke, warme
Macau. Zijn gezicht licht op als hij
over zijn familie praat. „Mijn ouders
hebben altijd voor me gezorgd, dertig
jaar lang hebben ze gewerkt. Nu zijn
ze met pensioen. Ze hebben net een
huis gekocht in Zhuhai, vlak naast Ma
cau. Ik wil dat ze het rustig aan kun
nen doen en kunnen genieten." Al-
vins opleiding tot wereldklasse butler
moet daarbij helpen. Strak in het pak,
met rechte rug en immer glimla
chend, ziet hij eruit als een geboren
butler. Toen hij hoorde dat deze Aca
demie werd geopend, zegde hij zijn
baan op. Hij schreef zich in en haalde
zijn spaarrekening leeg om het school
geld te betalen.
Alvin is een uitzondering, want voor
de meeste studenten betaalt de werk
gever een deel van de som. Anders
dan in Nederland is de opleiding in
Chengdu vooral gericht op de horeca.
„We proberen onze leerlingen techni
sche vaardigheden, mensenkennis en
lichaamstaal bij te brengen", zegt
Wennekes. Hij is in China om te over
leggen met een universiteit die zijn
hulp zoekt bij de hotelopleiding.
„Men vindt dat deze vierjarige oplei
ding niet zonder ons kan. Frappant",
zegt Wennekes.
Service wordt in China belangrijker,
maar goed zijn de Chinezen er niet in.
Voor alle niveaus in de samenleving
is dat hetzelfde: de straatverkoper die
rochelt en zijn fluim in de goot
spuugt, de taxichauffeur die rookt
met de raampjes dicht, de ober die de
andere kant op kijkt terwijl hij de be
stelling opneemt. Geen manieren. Of
hebben ze hier gewoon niet de manie
ren die wij in het westen gewend
zijn? Wennekes is ervan overtuigd dat
iederéén het prettig vindt als een ser
veerster glimlacht bij haar werk. Ook
Chinese klanten.
Hij kijkt om zich heen in de hotellob
by. Zijn ogen blijven hangen bij het
personeel, dat achter de bar met el-
door Eefje Rammeloo
foto's Hollandse Hoogte
Robert Wennekes
Chinezen
leren
