Niet de Italiaanse raspaardjes, maar
fietsenbouwers uit Amerika en
Taiwan beheersen de wielersport.
Nieuwe namen nemen de macht over.
6 SPECTRUM
actueel
Schokschouderend reed
Bauke Mollema op de
laatste zaterdag van de
Tour de France zijn on
dergang tegemoet. In de
tijdrit tussen Bergerac
en Perigueux kon hij
slechts ternauwernood voorkomen
dat hij uit de top-io viel. Naar de boos
doener hoefde niet lang gezocht te
worden. Die was achteloos tegen een
hek gesmeten. De nieuwste tijdrit-
fiets van Bianchi was het pijnlijke en
ontluisterende bewijs dat de Italianen
de slag gemist hebben in wielerland.
De ooit zo fraai glinsterende, Italiaan
se racefietsen, waarbij iedere wieier-
liefhebber zijn vingers aflikte, zijn in
vliegende vaart voorbijgestoken door
de Taiwanezen, Amerikanen en Duit
sers. Giant, Specialized, Trek, BMC,
Canyon en Focus zijn de nieuwe
raspaardjes in het peloton. Terwijl
Bianchi de komst van de nieuwe
tijdritfiets keer op keer moest uitstel
len, laten vooral de Amerikanen en
Taiwanezen zien hoe groot hun inno
vatie- en slagkracht is.
„Ik wil nooit meer op een andere fiets
rijden", stelt tijdritfenomeen Tony
Martin over zijn Amerikaanse Speciali
zed. Voormalig Rabo-teambaas Erik
Breukink zegt: „Het feit dat Giant een
betere tijdritfiets had, was voor ons
destijds de reden niet langer door te
gaan met Colnago."
Voor Breukink is het duidelijk dat de
traditionele merken achterlopen op
de nieuwkomers. Hij denkt te weten
waar de breuklijn in de geschiedenis
ligt: „Bij het kunnen fabriceren van
carbon frames."
Tot in de jaren negentig werden koers -
fietsen vooral gemaakt van staal en
aluminium. Kleinere fabrieken lever
den de topfietsen. De stoere, degelijke
fietsen kwamen uit Engeland, België,
Frankrijk en Nederland, de schoon
heid kwam uit Italië. Dat veranderde
allemaal toen Lance Armstrong zijn
intrede deed in het peloton en vervol
gens het Taiwanese Giant composiet
materialen als carbon ging gebruiken.
Met Armstrong deed het Amerikaan
se Trek zijn intrede op de fietsen-
markt. De Texaan reed op een stan
daard consumentenframe, dat geheel
naar zijn wensen was afgemonteerd.
De marketingboodschap: je kunt de
fiets van Armstrong voor een normale
prijs kopen in de winkel.
Carbon maakte het vervolgens moge
lijk nog stijvere en sterkere frames te
maken. Ze worden in één stuk gego
ten, maar de productie is simpeler ge
zegd dan gedaan. Taiwan beheerst mo
menteel bijna de hele markt van gego
ten carbon. Zelfs de Amerikanen laten
er hun zelf geconstrueerde frames gie
ten, omdat het maken van de mallen
ontzettend specialistisch en duur is.
Het in eigen hand hebben van de com
plete productielijn is de grote kracht
van Giant, weet marketingmanager
Tom Davies. De Welshman was er in
1998 bij toen Giant zijn opwachting
maakte in het peloton. Hij herinnert
zich het conservatisme waarmee de
wielerwereld naar de nieuwe TCR-
bike keek. Iedereen vond een fiets
met een schuin aflopende buis maar
niks. Enkele jaren later schreef Jan
Raas na de overwinning van Stefan
Wesemann in de Ronde van Vlaande
ren in zijn AD-column venijnig: 'Een
mooie winnaar, alleen jammer van
die damesfiets'.
Davies kan er nu er smakelijk om la
chen. Destijds was hij blij één man ge
vonden te hebben die het aandurfde
met de nieuwe Giant te gaan koersen:
Manoio Saiz van Once. „Je kunt veel
zeggen over Manoio (hij was de eerste
die tegen de lamp liep in het grote
Spaanse dopingschandaal rond dokter
Fuentes, red.), maar hij durfde wel te
innoveren." Al snel bleek dat ontwer
per Mike Burrows iets geniaals had be
dacht. De fiets was sterk, snel en hoef
de slechts in drie maten gemaakt te
worden. Door de aflopende buis ving
de zadelpen alle tussenmaten op.
Giant is vandaag de dag een wereld
speler met een omzet van bijna 2 mil
jard euro. Het bedrijf is sinds vorig
jaar hoofdsponsor van een 'eigen'
team: het Duits-Nederlandse Giant
Alpecin. „Eigenlijk is het een wonder
dat ik nog niet ben ontslagen", grapt
Davies terugkijkend op zijn weg naar
de top. Als marketingmanager koos
hij drie keer op rij voor een team dat
ten onder ging aan dopingproblemen:
Once (Liberty Seguros), T-Mobile en
Rabobank. „Alleen als hoofdsponsor
heb je zo veel controle over de ploeg,
dat je de tijd krijgt iets op te bouwen
met je producten", zegt hij.
Ook Trek, Cannondale en BMC zijn
naamgevende hoofdsponsors gewor
den. Specialized heeft toppers als Con-
tador en Cavendish onder contract.
Fietsenfabrikanten als hoofdsponsor
van een ploeg is een tweede opmerke
lijke ontwikkeling in de wielersport.
In het verleden was het voor de klei
ne Italiaanse fabrieken niet mogelijk
een wielerploeg financieel te dragen,
daarvoor was hun markt te klein. Het
was ook de tijd dat de wielersport
werd bepaald door conservatief inge
stelde landen als België, Frankrijk, Ita
lië en Spanje. Dikbuikige, oudere man
nen stapten er op de fiets om op zon
dag een 'toerke' te maken. Voor de
rest moest men het hebben van de
mannen die wedstrijden reden.
De wereld ziet er sinds enkele jaren
echter totaal anders uit. Lance Arm
strong kreeg miljoenen Amerikanen
aan het fietsen. „Een omafiets zie je
daar niet veel en nog altijd pakken ze
niet de fiets om naar de bakker te
gaan. Maar ondertussen is riding your
bike er wel een lifestyle geworden",
zegt Koos de Boer van Specialized. Hij
heeft al een racefiets in de aanbieding
voor 699 euro. Het duurste model
kost bijna 10.000 euro.
Het lijkt erop dat het rijden op een ra
cefiets wereldwijd een lifestyle aan
het worden is. Niet voor niets wissel
de Giant van vlag. De Duitse markt is
immers veel groter en interessanter
dan de Nederlandse. Fietsenbouwers
als Giant, Trek en Specialized waren
er als de kippen bij om in de nieuwe
lifestylemarkt te duiken. Trek heeft
haar wielerploeg Trek Factory Team
geformeerd rond het idee van een
'community', waar een sponsor ge-
De slag oi
door Ad Pertijs
Bauke Mollema/Bianchi.
Tony Martin/Specialized.
Lance Armstrong/Trek, foto's HH