66 Cliënten van
Arduin beleven
nog steeds dat ze
anders zijn en er
niet bijhoren
66 We hebben ermee
te dealen dat op
een aantal
terreinen minder
geld beschikbaar is
28 ZEELAND
ARDUIN
Het is inmiddels normaal dat verstandelijk
gehandicapten in de wijk wonen. Waarom
pakken ze dan ook niet de bus? Peter van
Wijk van Arduin gooit het roer om.
Verstandelijk gehandicapten van
Arduin wonen al jaren tussen de
'gewone mensen'. Nu is het tijd
voor de volgende stap, vindt inte
rim-directeur Peter van Wijk.
„Arduin heeft veel goede dingen gedaan, maar
ze heeft onvoldoende oog gehad voor wat er
buiten aan de hand is. Mijn opdracht is om Ar
duin toekomstproof te maken."
Hardop zegt Peter van Wijk het niet. Maar uit
alles spreekt dat hij sinds zijn aantreden in
september van de ene verbazing in de andere
is gevallen. Van Wijk, die Patty van Belle op
volgde, heeft ervaring met het op orde breng
en van (zorg)organisaties in Rotterdam,
Utrecht en Amsterdam. „Niet alleen de wet
en regelgeving verandert, maar ook de maat
schappij. De nadruk ligt steeds meer op eigen
regie en verantwoordelijkheid, participatie en
beleidsvrijheid van gemeenten. Daarop moet
Arduin een antwoord formuleren."
Doet Arduin het slecht
„Nee. Arduin is begin jaren negentig ontstaan
als een klassieke gehandicapteninstelling, Vij
vervreugd. Een groot terrein, paviljoens,
warm, gezellig, overzichtelijk. Met de beste be
doelingen van de wereld. Toen kwam wijlen
Piet van de Beemt. Hij zei: mensen met een
beperking hebben evenveel rechten en plich
ten als mensen zonder een beperking. De gro
te instelling achter de hekken verdween en Ar
duin kocht huizen voor gehandicapten. In die
eerste stap was Arduin een voorloper. Nu is
een volgende stap nodig."
Waarom
„Betekent 'gewoon wonen' ook niet dat je
meer probeert ingebed te raken in de wijk
waarin je woont? Betekent 'gewoon doen' dan
ook niet dat je leert de gewone bus te nemen
in plaats van met een speciaal busje te worden
vervoerd? En betekent dat ook niet dat je bij
een 'normaal' bedrijf werkt in plaats van op
een bijzondere dagbestedingslocatie?"
Arduin heeft mensen teveel in de watten gelegd
„Laat ik het vervoer als voorbeeld nemen. Wij
hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in een
zeer fijnmazig netwerk van specialistisch ver
voer. Daarmee werden cliënten wanneer het
hen uitkwam van deur tot deur vervoerd. Dat
is niet meer betaalbaar. We geven er veel
meer geld aan uit dan we ervoor krijgen en
dat houd je niet lang vol. We zijn vergeten om
soms na te denken of cliënten - met de juiste
ondersteuning - niet het openbaar vervoer
kunnen gebruiken. Als je dat pamperen
noemt, hebben we soms teveel gepamperd."
Hoe gaat u Arduin toekomstproof maken?
„Het plan, Arduin de wijk in 2.0, bestaat uit:
het meer in contact brengen van cliënten en
de wijk waarin ze wonen, het personeel beter
toerusten voor de toekomst en het huishoud
boekje op orde brengen. Door wonen, werken,
leren en recreëren dichter bij elkaar brengen,
voorkomen we onnodige vervoersbewegin-
gen, krijgen we een efficiëntere personeelsbe
zetting en kunnen we het contact met de
buurt verbeteren. Een voorbeeld: dagelijks
brengt een apart busje een cliënt van
Zeeuws-Vlaanderen naar de dagbesteding in
Middelburg. Dat kost tienduizenden euro's
per jaar die niet worden vergoed. Voortaan
moet de werkgever ook een bijdrage leveren.
En tegen een collega van Gors zeg ik wel eens:
jouw busjes gaan die kant op, de onze die
kant en we zwaaien naar elkaar op de A58.
Dat kan écht slimmer."
Arduin zoekt samenwerking met instellingen?
„Arduin heeft zich erg bijzonder gevoeld. Me
dewerkers hebben het idee gekregen van 'wij
zijn anders en beter'. Dat is natuurlijk flauwe
kul. Arduin is één van de weinige instellingen
in het hele land die een methodiek hanteert
die wetenschappelijk onderbouwd is en ook
permanent wetenschappelijk wordt gevoed.
Maar uiteindelijk gaat het om simpele dingen:
cliënten moeten wonen, werken, recreëren en
een menswaardig bestaan leiden. Er is geen re
den waarom dat binnen Arduin anders zou
moeten dan binnen Gors."
Zitten wijkbewoners op uw aanpak te wachten?
„Ik spreek medewerkers, cliënten en wijkbe
woners aan op hun verantwoordelijkheid. Een
samenleving werkt beter als we die verant
woordelijkheid naar elkaar nemen. Voor een
wijkbewoner betekent het dat er in zijn buurt
een huis is met vier mensen van Arduin."
Dat is toch al zo?
„Ja, maar nu leven we vaak volstrekt langs el
kaar heen."
Is dat erg?
„Ja. Cliënten beleven nog steeds dat ze anders
zijn en er niet bij horen. Wij moeten contact
zoeken met de buurt. Dat gebeurt nu niet of
nauwelijks. Dus daar rusten we het personeel
verder toe uit. Van de buurvrouw verwacht ik
dat ze hetzelfde doet voor mensen met een
vlekje als voor haar andere buren: een oogje in
het zeil houden of de groene vuilnisbak terug
zetten als die is geleegd."
Wij hebben soms
Peter van Wijk
door Jeffrey Kutterink
Peter van Wijk
Peter van Wijk in
lunchroom en
kadowinkel Dustoch
in Middelburg,
onderdeel van
Arduin.
foto Ruben Oreel