6 BINNENLAND
ANDRÉ SEEBREGTS
Ook al vrezen we
de jihad, kom
niet aan de
rechtsstaat, zegt
raadsman André
Seebregts.
OM vervolgt
'dode' jihadi
Cellentekort
dreigt voor
verdachte
terroristen
ROTTERDAM - Voor het eerst in
zijn langdurige bestaan als advo
caat krijgt André Seebregts haat-
en scheldmailtjes. Hoe hij het in
zijn hoofd haalt om die jihadisten
en ronselaars te verdedigen. Maar
dan iets minder netjes geformu
leerd. Hij zal weten dat hij 'jihad-
advocaat' is. „Voor mij is dit een
heel interessante tijd. Juist nu
moeten we laten zien dat onze
rechtsstaat werkt, die is er niet al
leen voor als het makkelijk is."
Seebregts staat vanuit zijn kan
toor in Rotterdam een reeks Ne
derlandse jihad- en ronselverdach-
ten bij. Teruggekeerde jihadisten
die een advocaat willen omdat ze
de AIVD aan de deur hebben ge
had die hen pusht om 'te babbe
len'. Mohammed B., een Amster
dammer die vastzit omdat hij een
aanslag zou hebben willen plegen
op de politie. Sabir K., wiens uitle
vering wordt gevraagd door de VS
omdat hij een aanslag zou hebben
willen plegen op Amerikaanse mi
litairen in Afghanistan. En Azzedi-
ne C., alias Abou Moussa, een van
de 'grote vissen' in het Haagse
ronselproces, dat draait om een
groep mannen die leeftijdgenoten
opgestookt zouden hebben om op
jihad naar Syrië te gaan.
Seebregts rolde er toevallig in, ver
diepte zich erin en omdat „het we
reldje klein is, ben ik nu steeds de
'jihad-lul'." Azzedine C., zijn be
kendste cliënt, staat vandaag sa
men met een reeks andere ver
dachten voor de rechter in de
extra beveiligde rechtbank op
Schiphol. C. en zijn medeverdach
ten zitten inmiddels bijna zes
maanden vast op de terreurafde-
lingen van de gevangenissen in
Vught en De Schie in Rotterdam.
„Als ik hem wil bezoeken moet ik
eerst door een detectiepoortje,
dan moet ik een stel regels onder
tekenen, dat papier moet ik heel
de tijd bij me houden. Daarna
word ik naar het gebouw gebracht
waar de terreurafdeling zit. Dan
moet ik weer door een poortje.
Ten slotte moet ik mijn jas en tas
inleveren, ik mag alleen papier en
een pen meenemen in de bezoek-
ruimte." Daar praat hij met Azze
dine C., achter glas. Als C. op dat
moment uit een isoleercel komt,
heeft hij eerst al een visitatie moe
ten ondergaan: daarbij moet de ge
vangene zich helemaal uitkleden
en met zijn handen zijn billen uit
een houden voor controle. Na het
gesprek met zijn advocaat wordt
hij opnieuw gevisiteerd. „Terwijl
ik dan alleen met hem achter glas
heb gepraat."
Die visitaties zijn de reden dat C.
en twee medeverdachten naar ei
gen zeggen in het Haagse ronsel
proces vandaag niet in de recht
bank zijn. „Het Openbaar Ministe
rie stelt dat ze welkom zijn bij ie
dere zitting. Maar om te komen
moeten ze deze vernederingen on
dergaan. Uit protest blijven ze
weg." De strenge maatregelen
staan volgens de raadsman sym
bool voor de hoogspanning waar
onder de jihad-processen worden
gevoerd. De wereld is in de ban
van de terreur van IS. Politie en
geheime diensten draaien over
uren om Syriëgangers tegen te
houden. Het OM haalt alles uit de
kast om jihadisten en jihad-ronse-
laars in de cel te krijgen. Daarbij
is een veroordeling niet altijd het
uiteindelijke doel, stelde officier
van justitie Bart den Hartigh on
langs. Iemand oppakken en vast
zetten kan ook een complot 'ka
potmaken'.
Voorkomen is beter dan genezen,
lijkt het OM te willen zeggen.
Strafrechtdeskundigen stellen dat
Justitie daarmee haar eigen rol
verruimt: niet langer alleen straf
fen wat er gebeurd is, maar ook
ontregelen, tot voorheen een taak
van politie en geheime diensten.
Seebregts: „Het OM staat onder
grote politieke druk. Je ziet dat ze
er geen enkel risico willen lopen
dat er iets gebeurt in Nederland.
Ik begrijp het risico, maar door ie-
Volgens familieleden en mede
strijders is de 27-jarige Haagse ji-
hadist Soufiane Z. dood. Gesneu
veld bij Amerikaanse bombarde
menten in Syrië. Op internet
werd hem postuum eer betoond.
Opmerkelijk was het nieuws eer
der deze maand, dat het OM hem
toch voor de rechter daagt. Nog
opmerkelijker is dat Z. vandaag ge
woon wordt vertegenwoordigd
door een advocaat. „Ik ben al ja
ren zijn advocaat, ook nu ben ik
dat", zegt raadsman Bart Nooitge-
dagt. De advocaat wil niet zeggen
of hij ervan uitgaat dat zijn cliënt
overleden is. Hij wil ook niet zeg
gen wanneer hij voor het laatst
contact met hem heeft gehad.
„Mijn bijdrage donderdag zal kort
zijn." Het OM verdenkt Z. van op
ruiing en van het strijden in Syrië.
Zolang er geen bewijs is van zijn
dood, blijft Justitie vervolgen.
dereen op te pakken en direct op
de terreurafdeling te zetten, ook
wanneer er nauwelijks bewijs is,
slaan we door in veiligheidsden-
ken. Dan wordt het middel erger
dan de kwaal. Je kunt geen hon
derd procent veilige samenleving
hebben. Juist nu moeten we de
grenzen van de rechtsstaat be
schermen. Op de terreurafdeling
kun je terechtkomen zonder dat
er naar je persoon wordt gekeken.
Daarmee is de grens bereikt."
Het OM is 'zoekende', vindt de ad
vocaat, probeert de nieuwe ter
reurwetgeving op allerlei manie
ren op te rekken om tot een ver
oordeling te komen. Dat heeft tot
nu toe tot twee veroordelingen en
een reeks vrijspraken geleid. „We
gaan de komende jaren nog veel
met dit soort zaken en de hoger
beroepsprocedures te maken heb
ben. De rechters houden voorlo
pig hun rug recht."
Door de repressie van de overheid
keren zijn cliënten zich nog meer
af van de Nederlandse samenle
ving. „Ze zijn boos en gefrus
treerd en worden steeds negatie
ver over Nederland. Het betekent
niet dat ze hier een aanslag willen
plegen. Er zijn er wel bij die weg
willen als dat kan. Het OM richt
zich nu vooral op mensen die
openlijk hun sympathie voor de ji
had tonen. Terwijl de meest ge
vaarlijke de lone wolves zijn die on
der de radar blijven."
Wat Seebregts merkt aan zijn ji-
had-cliënten is dat ze eigenlijk
meer onderdeel uitmaken van de
samenleving dan ze denken. „Ze
zijn tegen democratie, maar on
dertussen maken ze wel volop ge
bruik van de rechten die die de
mocratie biedt door via allerlei ka
nalen hun mening te verkondi
gen. Daar gaat het proces tegen
Azzedine C. wat mij betreft over:
de vrijheid van meningsuiting."
De terroristenafdeling
(TA) in twee Nederland
se gevangenissen moet
waarschijnlijk gaan uit
breiden vanwege een
dreigend tekort aan spe
ciale cellen voor jihad-
verdachten.
Het ministerie van Vei
ligheid en Justitie beves
tigt dat er momenteel
met het Openbaar Minis
terie (OM) en de Natio
naal Coördinator Terro
rismebestrijding en Vei
ligheid (NCTV) wordt ge
sproken over extra plaat
sen op de TA. „Dat over
leg verkeert in een pril
stadium. We kunnen
niet zeggen of, waar en
hoeveel plaatsen erbij ko
men", aldus een woord
voerder.
Nederland kent twee
TA's - in de gevangenis
sen van Vught en Rotter
dam - waar terreurver
dachten en veroordeel
den onder een streng be
veiligingsregime apart
gedetineerd worden. De
terrorismeafdeling is al
vaak bekritiseerd. Advo
caten en wetenschap
pers claimen dat het bij
elkaar zetten van radica
len in een streng regime
juist tot verdere radicali
sering leidt. De in
stroom van terreurver
dachten is afgelopen jaar
fors gegroeid door een
reeks arrestaties van jiha
disten. Er lopen ook nog
tientallen strafrechtelij
ke onderzoeken. Het mi
nisterie wil niet kwijt
hoeveel verdachten de
TA nu telt.
Scheldkanonnades horen
erbij voor jihad-advocaat
Advocaat van de jihadisten André Seebregts: „Omdat het wereldje klein is, ben ik nu steeds de 'jihad-lul'."
foto Jan de Croen/HH
door Niki van der Naald
en Cyril Rosman
