UIT 11
Liesbeth Labeur visualiseert in
De Vleeshal vooral de onmoge
lijkheid elkaar met taal te berei
ken. De groepstentoonstelling
in de Kabinetten vertelt over
ondoorgrondelijkheid van taal.
Liesbeth Labeur (1975) woont in
Middelburg en groeide op in een
streng gereformeerd milieu. Hoe
wel zij zich daaruit losmaakte, is
de cultuur van haar jeugd nog
steeds haar inspiratiebron. Zij
weet knap het specifiek religieuze thema's
te verbreden tot een universele thematiek.
In de Vleeshal doet ze dat door met een sys
teemplafond de ruimte te scheiden in een
licht (onder) en een donker (boven) deel.
Door het plafond is de akoestiek sterk ver
beterd: je kunt nu prima met elkaar praten.
Daar gebruik je taal voor en woorden. Die
zijn voor gelovigen essentieel om tot ken
nis van waarheid en leven te komen. Daar
in verschilt de gereformeerde cultuur niet
van die van anderen. Taal en denken zijn
immers altijd met elkaar verbonden. De
'Tale Kanaans' kent echter een heel speci
fiek vocabulaire, waarin alles draait om de
'Heere'. De titel van de tentoonstelling,
Nachthutje in de Komkommerhof, sluit daar
bij aan. Hij is ontleend aan een tekst van
de profeet Jesaja en verwijst naar een encla
ve in een wereld van kwaad, een plek los
van rumoer om te bidden. Breder gedacht
kan het een plek zijn waar je in stilte tot je
zelf kunt komen. Een derde invalshoek is
die van de binnenkamer. De plek in je
hoofd waar je denkt, zoekt, formuleert. Die
'binnenkamer' plaatste Labeur boven het
systeemplafond, los van het rumoer en de
verwarring van beneden. Ladders voeren je
door openingen in het plafond waarop La
beur zwart-wittekeningen en knipsels leg
de. Ik herken af en toe een woord, zoals 'ge
beuren' maar daar blijft het bij. Eén van de
ladders biedt toegang tot een platform met
een bankje waarop ik in alle rust een tijdje
zit te kijken en te denken.
Ik krijg het idee dat Labeur het vooral
heeft over de onmogelijkheid elkaar met
taal te bereiken. Vandaar dat de teksten en
tekeningen niet te lezen zijn. Ook dat idee
kun je verbreden. Als bezoekers van de
ruimte, beklimmen we de ladders. Zo doen
we moeite om Labeur en haar denkbeel
den te bereiken. Maar uiteindelijk blijven
we alleen met onze eigen gedachten. Maar
is dat erg? De fysieke binnenkamer die La
beur creëert, zet mij aan tot het verkennen
van mijn eigen mentale binnenkamer. Ik
word verleid na te denken over licht en
donker, goed en kwaad, tijdelijkheid en
eeuwigheid. Daarbij kan ik alles gebruiken
wat in taal en op andere wijze tot mij
komt.
Daarmee is een relatie gelegd met de paral
leltentoonstelling in de Kabinetten. De pre
tentieuze titel: The Promise of Literature,
Soothsaying and Speaking in Tongues ver
wijst naar vier tentoonstellingen, waarvan
de Middelburgse het laatste hoofdstuk is.
Beeld vertelt hier over de ondoorgrondelijk
heid van taal, de geschiedenis ervan en van
de dragers waarin wij taal delen: van
woord tot boek tot digitaal. Ik zie twee boe
ken op de tentoonstelling. Een pocket van
notenhout en glas met in de kaft een klein
rond gaatje, waarachter net als bij Labeur
alleen maar duister schuil gaat. Alsof alle
woorden die ooit zijn geschreven en ge
drukt zich tot een ondoorgrondelijke duis
tere massa hebben verdicht. Maar mis
schien valt er via dat zwarte gat toch nog
een andere dimensie te betreden? Het
tweede boek is een in rode inkt gedompeld
woordenboek dat na droging zijn strakke
vorm verloor en mij doet denken aan een
homp bebloed vlees. Daarmee raakt de ten
toonstelling aan een kant van woord en
taal die juist vandaag de dag zich schrij
nend manifesteert. Taal en denken als in
strumenten om haat en vernietiging van le
ven te legitimeren.
DONDERDAG 19 FEBRUARI 2015
Niet-denken als basis voor
mening
Een deel van politiek en samenleving
doet uitspraken over cultuur zonder
zich te verdiepen in het onderwerp.
Zij baden zich in een poel van voor
oordelen en laten daarin anderen
graag delen. Dat dreef George Scha
de tot composities waarin hij deze
ontwikkeling subtiel verbeeldt. Hij
heeft daarvoor niet meer nodig dan
golfkarton, kranten en tijdschriften.
T/m 22/2. Mon Capitaine, Kinderdijk
56, Middelburg. Zo. 14 -17 uur.
20/2 t/m 6/4. Gemeentehuis Zierik-
zee, Laan van St. Hilaire 2. Ma/ t/m vr.
8.30 - 15.30 uur, do. tot 20 uur.
23/2 t/m 6/4. Passerelle, Stadhuis
plein 1, Terneuzen, Ma. t/m do. 8.30 -
16.30 uur, vr. tot 20.00 uur.
T/m 1/3 2015. Gemeentemuseum,
Stadhouderslaan 41 Den Haag. Di.
t/m zo. 10.00 - 17.00 uur.
Wout Koole verbeeldt kracht en
schoonheid van paarden
Voor Wout Koole is het paard sym
bool van kracht en schoonheid. Hij
geeft de edele viervoeters gedetail
leerd weer in grote schilderijen. Door
zijn minutieuze tekenachtige stijl en
het weglaten van de omgeving oogt
het werk zeer geconcentreerd en krij
gen de dieren iets onstoffelijks, alsof
ze niet van deze wereld zijn.
Karwinski maakt tijdloze reis
door het universum
Marcin Karwinski maakt geraffineer
de objecten waarin hij glas soms com
bineert met andere materialen. In het
glas doemen kleuren en vormen op
die je kunt associëren met het ont
staan van het universum. Aan de
aquarellen van Mia Koeneman liggen
vaak waarnemingen ten grondslag.
Toch ogen ze abstract.
Laatste week voor overzicht
Rothko in Den Haag
Wie voor een schilderij van Mark
Rothko (1903-1970) staat, wordt zijn
wereld ingezogen. De kleurvelden,
opgebouwd uit zinderende verflagen,
zijn van ongekende intensiteit. Roth
ko was vaak ontgoocheld en depres
sief, zette zijn verlangen naar een be
tere wereld om in schilderijen die ver
wonderen, troosten en ontroeren.
T/m 22/3 Galerie de Ouverture. Boule
vard de Wielingen 64, Cadzand Bad.
Do. t/m zo. 13.00 - 17.00 uur.
Elf kunstenaars tonen werk geïnspi
reerd op architectuur. Zie de leegte
van ruimte en sporen van tijd op ge
vels. Je kunt je verwonderen over
non-architectuur van Indiase slums
met meer vitaliteit dan menig ont
worpen gebouw. Of afvragen hoe de
hang naar identiteit zich verhoudt tot
wonen in anonieme hoogbouw.
Kunstenaars verbeelden
architectuur
Kunst over taal en denken
Een pocket van notenhout en glas met gaatje in de kaft Ladders voeren bezoekers door openingen in het plafond. Een in rode inkt gedompeld woordenboek
T/m 29/3. De Vleeshal, Markt en De Kabinetten,
Zusterstraat 7, Middelburg. Di. t/m zo. 13.00 -
17.00 uur. In de Vleeshal is op 7/3 een avond
met refonoise, ambient, orgelmuziek en refo-
pop. Toegang is gratis. Aanvang 19.30 uur.
N/co Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
