Van Deens voorbeeldbeleid naar terreuraanslag
66 Het is belangrijk
dat wij de waarden
beschermen waar
Denemarken
op is gebouwd
66 Ik was niet
heel bang, we
waren omgeven
door agenten met
getrokken wapens
66 IVvee onschuldige
mensen hebben
hun leven verloren
door een cynische
terreuractie
Het verbaast
mij dat dit niet
eerder is gebeurd
'Ik heb me nooit
onveilig gevoeld,
nu ook niet'
66 Dit zijn laffe
aanslagen op
de vrijheid van
meningsuiting en
een joods doelwit
IN HET NIEUWS 3
66 We proberen hun situatie
in te schatten en bekijken
wat ze nodig hebben
Aboutaleb in
Witte Huis bij
top radicalisering
„Het was net een oorlogszone",
vertelt Karin Kool Ammitsoe. Ze
woont nagenoeg om de hoek van
het café waar de eerste aanslag
werd gepleegd. „Ik was niet thuis,
maar later zag ik dat alles was af
gegrendeld. Er stond een leger-
vrachtwagen, er was brandweer
en er waren tig politieauto's. Het
was apart. Mensen deden nog
steeds gewoon hun dingen, alsof
ze niet beseften wat er net was ge
beurd. Ik voelde me niet onveilig.
Ik dacht: met al die politie hier
zal de dader er niet meer zijn.
Het verbaast mij dat zo'n aanslag
niet eerder is gebeurd, na al die
cartoons die verschenen in 2005.
We zijn niet gewend aan drei
ging. Kennelijk zijn er grenzen
verschoven, waardoor iemand
denkt dat hij wel even met zijn ge
weertje zijn standpunt kracht
kan bijzetten. Hoe haal je het in je
hoofd?"
„Ik werd vannacht wakker van po
litiesirenes. Toen begreep ik dat
de dader onze richting op zou ko
men. Ik dacht eerst: goh wat span
nend, eindelijk gebeurt er eens
wat. Een kwartier later was hij al
weer ergens anders", zegt Erik
Postelmans. „Er wordt hier vaker
geschoten, dus dat zijn we ge
wend. Maar nooit was het zoals
nu. Ik heb me hier in Kopenhagen
nooit onveilig gevoeld en nu ook
niet. Ik ga nu niet opeens wach
ten op een andere bus als er veel
allochtonen in stappen. De mees
te moslims in Denemarken zijn
heel verstandige mensen die nu
vermoedelijk erg verdrietig zijn
dat er wéér iemand is die hen
met deze daad het leven zuur
maakt. Ik geef college in de buurt
van waar de dader is neergescho
ten. Ik zal wel meer horen van
mijn allochtone studenten die
daar wonen."
O C: Dit is
verschrikkelijk.
Mijn eerste
gevoel was: ik
word heel kwaad
Teruggekeerde jihadisten krijgen
er een kopje koffie en een goed ge
sprek in plaats van een plekje op
de extra bewaakte terreurafdeling
in de gevangenis. In Aarhus, de
tweede stad van Denemarken,
vinden ze dat de beste manier om
radicale moslims weer deel uit te
laten maken van de samenleving.
Uitgerekend het land dat al maan
den wordt geroemd vanwege zijn
sociale aanpak van de teruggekeer
de jihadisten, werd zaterdag het
slachtoffer van een terreuraan
slag. Of die werd gepleegd door
een ex-jihadist is nog onduidelijk.
Journalisten uit heel de wereld
trokken de afgelopen maanden
naar Aarhus om het succesvolle
'rehab'-programma te bekijken. Te
ruggekeerde jihadisten of radica
len die plannen hebben om naar
Syrië te gaan, worden er door de
politie benaderd voor een ge
sprek. „We treden ze open en eer
lijk tegemoet, proberen hun situa
tie in te schatten en te bekijken
wat ze nodig hebben", zegt pro
jectleider en politieman Allan
Aarslev. De gemeente helpt met
gezondheidszorg en het vinden
van een studie.
Het was nodig in de stad. Uit Aar
hus vertrokken 35 Denen naar Sy
rië, vanuit heel Denemarken zo'n
100. Dat zijn er relatief veel, Dene
marken heeft 5,5 miljoen inwo
ners. Uit Nederland (bijna 17 mil
joen inwoners) vertrokken 170
strijders. Nadat Aarhus de sociale
aanpak startte, vertrok bijna nie
mand meer uit de stad naar Syrië.
Er is ook kritiek op het Deense
programma. Rechtse politieke par
tijen moeten er weinig van heb
ben. Zij pleiten voor opsluiting
van terugkeerders. Die kritiek zal
na de aanslagen van zaterdag al
leen maar sterker worden.
Streng beleid is ook wat in de
meeste Europese landen wordt ge
voerd. Ook in Nederland kunnen
terugkeerders rekenen op nauw
lettende, soms ook 'verstorende'
aandacht van politie en geheime
diensten. Enkele ex-Syriëgangers
hebben vastgezeten of zitten nog
in de cel. Één terugkeerder is tot
drie jaar cel veroordeeld.
Ook hier zouden ex-jihadisten be
naderd moeten worden door de
gemeente waar ze wonen en hulp
aangeboden krijgen. De gemeen
ten zelf stellen daar vaak te wei
nig kennis voor te hebben en plei
ten voor een (gedwongen) deradi-
caliseringsprogramma.
Donderdag staat in Den Haag een
rechtszaak tegen drie Syriëgan-
gers op de rol. Ook vier ronselaars
staan nog terecht.
ROTTERDAM - Burgemeester Ah
med Aboutaleb van Rotterdam
neemt komende week in het Wit
te Huis deel aan een internationa
le conferentie over de aanpak van
radicalisering en gewelddadig ex
tremisme. Aboutaleb en de burge
meesters van Parijs en Vilvoorde
zijn daar de enige Europese gas
ten op de vierdaagse conferentie
die morgen begint.
Ook drie Amerikaanse burgemees
ters zijn op de top aanwezig, om
dat de Verenigde Staten vinden
dat een goed geïnformeerde, veer
krachtige lokale gemeenschap
een cruciale rol speelt in de aan
pak van radicalisering en geweld
dadig extremisme.
MAANDAG 16 FEBRUARI 2015
Koningin Margrethe II
van Denemarken
Lars Vilks,
cartoonist
Helle Thorning-Schmidt,
premier Denemarken
Denen leggen bloemen bij de synagoge waar de schutter zijn tweede slachtoffer maakte, foto Rumle Skafte/HH
Karin Kool Ammitsoe
Nederlandse, getrouwd met een Deen
Erik Postelmans
woont al 36 jaar in Denemarken
Kurt Westergaard,
cartoonist
Mark Rutte,
premier
door Cyril Rosman
DEN HAAC/AARHUS - Met de softe
aanpak van jihadisme is Denemar
ken een buitenbeentje in Europa.
Hoewel het beleid succesvol is, zul
len de criticasters na de aanslagen
in Kopenhagen terrein winnen.
Allan Aarslev, politieman
