Hoe is het
om een serie
moordenaar
in huis te
hebben? Jan
en Sanne
Terlouw
weten het.
Hans van
Zon kwam
jaren bij hen
over de vloer.
Vader en
dochter
schreven er
een boek over
dat donder
dag ver
schijnt.
66 Het gaat erom
hoe het voelt
wanneer je iemand
als Van Zon
in je omgeving hebt
66 Hij was behulpzaam.
Als je met de
kinderwagen
het trapje af moest,
hielp Hans meteen
10 VERDIEPING
BOEK OVER HANS VAN ZON
In huis met
een serie
moordenaar
Lil
Jan Terlouw
Sanne Terlouw
Al bij de eerste handdruk
kreeg Jan Terlouw het ge
voel dat er iets niet klopte
aan Hans van Zon. „Zijn
ogen stonden niet helemaal
goed. Hij keek een beetje
langs me heen", vertelt de
oud-vicepremier voor D66. „Van het begin af
aan wilden we absoluut niet dat hij alleen
was met onze kinderen."
Jan en Alexandra Terlouw woonden in de ja
ren '60 met hun vier kinderen aan de Tol
steegsingel in Utrecht. Zo kort na de oorlog
was de woningnood hoog en van de gemeen
te moest de familie een deel van haar huis
verhuren. Maria - zo noemen Jan en Sanne
Terlouw haar in het boek dat ze over Van
Zon schreven - kreeg het souterrain toebe
deeld. Haar nieuwe vriend was Hans van
Zon, de man die jaren later zou worden ont
maskerd als een seriemoordenaar, een 'beest
mens' zoals kranten hem destijds noemden.
Het boek begint met de eerste ontmoeting
die de vader (Jan Terlouws alter ego Thijs)
heeft met Maria's vriend. Direct zijn er twij
fels. „Kun je na een handdruk al een com
pleet oordeel over iemand hebben?", staat op
de eerste bladzijde.
De ontmoeting is deels fictie. Jan Terlouw
(83) kan zich de eerste handdruk niet precies
herinneren. Wel weet hij nog dat er meteen
iets ontstond van wantrouwen. Zo'n erva
ring met eerste indrukken had hij in zijn late
re leven vaker. „Als commissaris van de ko
ningin heb ik veel sollicitanten voor burge
meestersposten op gesprek gehad. Als ze dan
binnenkwamen en een hand gaven, betrapte
ik me erop dat ik dacht: 'Ik weet het al'. In
het gesprek probeerde ik dat gevoel onderuit
te halen, maar meestal klopte het."
Zo ging het ook met seriemoordenaar Hans
van Zon, in het boek Frans van Manen ge
noemd. Jan Terlouw worstelde ermee hoe hij
met Van Zon moest omgaan. Enerzijds wan
trouwde hij hem, anderzijds wilde hij hem
een eerlijke kans geven. Het was tenslotte de
vriend van Maria met wie de familie een
vriendschappelijke relatie had. Dus was
Hans welkom op verjaardagen en dronken ze
regelmatig een glaasje. Het was een beetje
de zoete inval in die tijd, herinnert oudste
dochter Sanne (55) zich. „Al die politieke
vrienden, er was altijd wat te doen."
Maar in dat huis in Utrecht en in die tuin
liep dus ook drie jaar lang een seriemoorde
naar rond, alleen wist niemand dat. „Hans
van Zon had ook heel leuke kanten", stelt
Jan Terlouw. „Hij was spontaan, charmant
en behulpzaam. Als je met de kinderwagen
het trapje af moest, hielp hij meteen." Toch
bleef de achterdocht, gevoed door kleinere
en grotere voorvallen.
De schrijvers bouwen de spanning op in het
boek. De gebeurtenissen zijn vaak waar ge
beurd. Zo was Maria erg vaag over het werk
van haar vriend. Later bleek dat hij pornogra
fische foto's verkocht. De familie ontdekte
dat Van Zon een rijverbod had, maar toch in
een auto reed. En hij kwam met de meest
fantastische verhalen. Hij zou in de bij Har-
melen verongelukte trein hebben gezeten en
mensen hebben gered. Hij schermde met
contacten met de CIA.
Pas echt vervelend was de diefstal van
400 gulden aan buitenlandse valuta bij de fa
milie Terlouw. „Dat was naar", vertelt Jan
Terlouw. „Maar er stond tegenover dat hij
het huilend vertelde en zei dat hij in geld
nood had gezeten. Dus stap je eroverheen en
zijn we niet naar de politie gegaan. Het was
immers een vriend. Ik denk dat ik dat nu
ook niet zou doen. Ik voelde me ook totaal
niet bedreigd toen ik hem flink kapittelde.
Later hoor je dat hij voor een paar tientjes
een boer in Heeswijk heeft doodgeslagen."
Achteraf heeft Jan Terlouw zichzelf verwij
ten gemaakt. Wat als hij eerder naar de poli
tie was gegaan, waren dan wellicht moorden
voorkomen? „Ik heb het mezelf vergeven
hoor. Wij zijn tenslotte geen rechercheurs.
We kregen wel steeds meer wantrouwen.
Het was een vreemde makker."
Volgens Sanne Terlouw is dat gevoel het cen
trale thema van het boek. „We wilden geen
boek over Hans van Zon. schrijven. Dat is al
zo vaak gedaan. Ook is het geen spannende
whodunit. De lezer mag van ons meteen we
ten wat er is gebeurd. Het gaat erom hoe het
voelt wanneer je zo iemand in je omgeving
hebt."
Zelf kan Sanne zich niet veel herinneren van
Hans van Zon. „Wel van de jaren '60, hoe
vrij alles was en hoe idealistisch. Het touw
tje hing nog uit de brievenbus, we maakten
ritjes met de melkboer. Ik heb een heel veili
ge jeugd gehad. We wilden in het boek ook
een sfeertekening geven van de jaren '60."
De oprichting van D66 komt aan bod, even
als acties tegen plannen om de singels in
Utrecht te dempen en het idee een weg aan
te leggen dwars door het middeleeuwse Berg-
kwartier in Deventer, waar Sanne nu woont.
De gemeenschapszin was groot. „Daar fiets
te die Hans van Zon doorheen", vertelt Jan
Terlouw. De lust- en roofmoordenaar paste
totaal niet in de sfeer van de jaren '60. Zijn
arrestatie in december 1967 veroorzaakte een
enorme schok in de samenleving en zeker
bij de familie Terlouw. „Opeens stond de po
litie voor de deur bij Alexandra, ik was niet
thuis. De rechercheurs zeiden dat ze vast
wist waarvoor ze kwamen, maar ze had geen
idee. 'We komen voor Hans van Zon', vertel
den ze. Dan schrik je je te pletter als je ie
mand goed kent."
Jan en Sanne Terlouw hebben tientallen boe
ken op hun naam staan, maar pas nu, na vijf
tig jaar, komen ze met het spannende ver
haal uit hun eigen leven. Jan Terlouw: „In
het begin wilden we er niet mee te koop lo
pen omdat het griezelig was. Maar ook uit
schuldgevoel: hadden we iets kunnen voor
komen? Nu zijn bijna alle betrokkenen over
leden wat het gemakkelijker maakt erover te
schrijven."
Sommige personages en situaties zijn 'om
wille van het verhaal' verzonnen, maar de ro
man is gebaseerd op eigen ervaringen. Voor
al daarom trekken Jan en Sanne Terlouw
veel aandacht met In huis met een seriemoorde
naar. „Het is sensatie, je verzint het niet",
zegt Jan Terlouw die tegenwoordig in Twello
woont. Lezers zullen zich afVragen hoe zij
zelf in deze situatie zouden hebben gehan
deld. Of zoals vader en dochter schrijven in
hun boek: 'Iedereen hoopt van zichzelf dat
hij genoeg mensenkennis heeft om een ge
woon mens van een moordenaar te kunnen
onderscheiden'.
Seriemoordenaar
was kind aan huis
bij Jan Terlouw
door Berend van de Sande
Sanne Terlouw
Jan Terlouw
Sanne en Jan Terlouw schreven samen In huis
met een seriemoordenaar, foto Tom van Dijke
Jan Terlouw en Sanne Terlouw - In huis met een
seriemoordenaar. Uitgeverij De Kring, 16,50 euro.