'Je moet nu in 3D print stappen,
32 ZEELAND
FABLAB ZEELAND
De Zeeuwse Bibliotheek en sociaal-cultureel
instituut Scoop openen morgen het FabLab
Zeeland. Daarin kun je kennismaken met
digitale fabricage, zoals 3D printen.
Mar jon Mutsaers: „Maar, we hebben ook onze
bibliobus Columbus uitgerust met een 3D
printer. We kunnen zo ook met het FabLab
naar scholen toe."
Voor wie is het FabLab bedoeld?
Alinda Mastenbroek: „Voor jong en oud,
school, werk of privé. Iedereen is welkom. Je
betaalt alleen de materiaalkosten. We gebrui
ken voor de printers de duurzame grondstof
PLA, maar je kunt ook je eigen materiaal mee
nemen. Het enige wat we vragen is dat je een
Fab-moment aanmaakt: een korte omschrij
ving van je product mét foto en je ontwerp."
Waarom stellen jullie die voorwaarde1
Het FabLab draait om kennisoverdracht. Het
is nadrukkelijk de bedoeling producten, ont
werpen en ervaringen te delen zodat anderen
er hun voordeel mee kunnen doen. Alle Fab-
Labs in de wereld maken immers gebruik van
dezelfde machines. Ons streven is van het Fa
bLab een 3D hub te maken, waar je terecht
kunt voor allerhande vragen over digitale fa
bricage en eventueel kunt worden doorverwe
zen naar producenten, leveranciers en kennis
instellingen. We zijn aangesloten bij FabLab
Nederland. Samen kunnen we een enorme da
tabank opbouwen. Wil je je ontwerp toch ge
heim houden, dan kun je het FabLab op af
spraak bezoeken."
Wat is een FabLab precies1
Irma Kluijfhout: „Dat is een leer-werkplaats
waar je je al spelend kunt verdiepen in nieu
we digitale fabricagemiddelen. We hebben
hier twee 3D printers staan. Dat zijn thuisprin-
ters. Je kunt er kleinere voorwerpen mee prin
ten. Verder beschikken we over een lasersnij
der, waarmee je delen van materialen kunt uit
snijden. Plexiglas bijvoorbeeld. Ook hebben
we een vinylsnijder, bedoeld om vormen te
snijden uit stickermateriaal. Uiteraard kunnen
bezoekers op computers en iPads ook gebruik
maken van 3D tekenprogramma's."
Waar is hier?
Kluijfhout: „De Zeeuwse Bibliotheek. Ope
ningstijden worden morgen bij de opening be
kendgemaakt."
Kun je zo binnenwandelen?
Vermeer: „Ja, een afspraak is niet nodig, maar
houdt er rekening mee dat wie het eerst komt,
ook het eerst maalt."
Is de toegang gratis?
Vermeer: „Ja, al moet het FabLab zich na drie
jaar wel zelf kunnen bedruipen. De opzet en
inrichting kost 60.000 euro. De Zeeuwse Bibli
otheek en Scoop hebben 35.000 euro op tafel
gelegd. Sponsors dragen het resterende bedrag
bij. Zo steunt Scalda ons met 35.000 euro over
een periode van drie jaar. Verder financieren
Stichting Zigzag en het Centre of European
Biobased Economy mee. Verder ondersteunen
de provincie, Orionis, CMG, reclamebureau
LMG in Goes, Leys uit Middelburg, ColorFab
en Protospace ons met menskracht en materia
len. Voor een gezonde exploitatie komen we
nog tekort. We missen bijvoorbeeld nog een
Het was vorige week even wereldnieuws.
In New York wisten artsen met een 3D
geprint hart het leven van een twee we
ken oude baby te redden. Het driedi-
mensonaal printen van objecten gaat
een nieuwe industriële revolutie ontketenen.
In Zeeland is het 3D-landschap echter nog vrij maagde
lijk. Voorhoedespeler is het Goese Luxexcel, uitvinder
van de printoptical technologie en producent van len
zen en optieken. Het bedrijf opende vorig jaar een 3D
printfabriek in Kruiningen en telt inmiddels zo'n 20
medewerkers. Luxexcel concentreert zich op het driedi
mensionaal en superglad printen van optieken en len
zen voor ledverlichting, lasers, nachtcamera's, kassa
scanners en mobiele telefoons.
Waar Luxexcel grote stappen maakt, staan andere be
drijfjes die zich op de 3Dprint-markt begeven nog in
de kinderschoenen. Chris Meijer (32) uit Terneuzen be
gon twee jaar terug zijn bedrijfje 3DPrintZeeland. Dat
drijft hij naast zijn werk bij een engineeringsbureau.
„Ik had altijd al interesse in 3D printen en ben me
de door mijn werk thuis in 3D tekenprogramma's.
Het is een nieuwe ontwikkeling, waarin je het
beste zo vroeg mogelijk kunt instappen."
TANDENBORSTEL
Meijer heeft twee 3D printers staan. „Instapmodel
letjes van 5000 a 6000 euro. Ik kan er vele soorten
kunststof mee printen, zoals ABS, PLA en PET.
Binnenkort waarschijnlijk ook in carbon-compo-
siet. Ik heb al aardig wat opdrachten, ook al maak
ik nauwelijks reclame. Voor mezelf heb ik plastic
houders voor elektrische tandenborstels en de op
zetborstels ontworpen en geprint. Dat vond ik
wel handig. Nou, dat is een runner geworden. Per
week krijg ik tien bestellingen."
De orders zijn divers. Een scheepsbouwer die
passtukjes nodig heeft, een machinebouwer die
een schaalmodel van een prototype wil hebben.
De grappigste opdracht kwam uit België. Of Me
et FabLab Zeeland, een afkor
ting van het Engelse fabrication
laboratory, schudt Zeeland
wakker. Het is de laatste
provincie die
zo'n educatief test
centrum krijgt
dat is toege
spitst op de
nieuwe, in
dustriële revo
lutie, waarin 3D
printen de eerste
viool speelt.
De projectleiders Alinda
Mastenbroek (informatie
specialist bij de Zeeuwse Bibli
otheek) en Marleen Vermeer (ad
viseur bij Scoop) leggen nut en
noodzaak uit. Irma Kluijfhout, inge
huurd van het Utrechts FabLab ProtoSpa-
ce, en Mar jon Mutsaers (educatiespecialist
bij de Zeeuwse Bibliotheek) vullen hun ver
haal aan.
In het FabLab kun je zelf
door Frank Balkenende
Remco Weesepoel (I) en Diego Roa-Centeno, Scalda-st
meer het FabLab Zeeland. De 3D-printers zijn de vlagg
Geprinte houders voor opzetborstels van elektrische tandenborstels. Bij
3DPrintZeeland vliegen ze de deur uit. foto 3DPrintZeeland
In de Zeeuwse Biblio
theek kun je binnen
kort allerlei voorwer
pen printen, zoals dit
kleurrijke schaakbord.
