4 BUITEN
Het nieuwe vertrekpunt voor de
natuurexcursies op Neeltje Jans biedt een
prima parkeergelegenheid. Daardoor wordt de
afstand naar de vogelobservatiehut flink
bekort, al is het nog steeds ruim een kilometer
lopen. Maar dat bleek afgelopen donderdag
ruimschoots de moeite waard. Op de
stortstenen rand van het vogeleiland
voor de hut zat een groep van een
stuk of vijftien scholeksters. Op
het water ervoor zwom een
donkerbruine, opvallend fors gebouwde
meeuw. Niet zomaar een meeuw, maar een
roofmeeuw, die in het vogelboekje bekend
staat als de grote jager. Nou, dat liet-ie zien!
doorChiel Jacobusse
HETZEEUWSE LANDSCHAP
Op een gegeven moment
vloog de grote jager op en
stortte zich onverhoeds op
één van de scholeksters op
de rand van het eiland. De
veren stoven in het rond,
maar de scholeksters leken
niet al te zeer onder de indruk. Dat verander
de snel, want bij een volgende uitval werd er
een scholekster doodgepikt. De jager vrat een
paar stukken op en ging opnieuw op de wie
ken. Nu was een rondvliegende scholekster
de klos. Die werd meegenomen naar het wa
teroppervlak en daar verdronken....
Helaas.... Het bovenstaande is een waarne
ming uit de tweede hand. Het was mijn zoon
Wilco die deze bijzondere waarneming deed
vanuit de vogelobservatiehut op Neeltje Jans.
Hij belde mij over het spektakel. Ik zat op dat
moment op de Hogeschool van Rotterdam te
luisteren naar de presentatie van de afstu
deerscriptie van mijn schoonzoon. Iets inge
wikkelds met computerbeveiliging, maar ik
had het natuurlijk nooit willen missen. Maar
de volgende dag stond ik te popelen om het
bijzondere tafereel te zien en zo mogelijk op
de foto vast te leggen. In mijn opwinding
maakte ik twee kapitale fouten. Fouten die ei
genlijk alleen een prille beginner op het ge
bied van vogelfotografie zou mogen maken.
Om te beginnen vertrok ik op de verkeerde
tijd. In de Oosterschelde wordt alles bepaald
door het ritme van de getijden, dus had ik
een klein uurtje later moeten gaan dan de
waarneming van de dag ervoor. In plaats daar
van was ik twee uur vroeger en dat betekende
dat het tijdstip van hoog water nog uren zou
duren! Foute boel dus. En toch kreeg ik de
grote jager in het oog. Weliswaar met een ac
tie die veel minder spectaculair was. De vogel
was bezig met het achtervolgen van een zil
vermeeuw met een prooi, waarschijnlijk een
zeester. Dat is zo'n beetje wat je de core-busi-
ness van de grote jager en zijn familieleden
zou kunnen noemen. Het zijn voedselparasie
ten die andere vogels hun prooi afpakken om
die vervolgens zelf op te eten. Dat kan heel
ver gaan. Door langdurige en hardnekkige ach
tervolging worden slachtoffers soms gedwon
gen om hun prooi op te braken, waarna die in
de maag van de jager verdwijnt. Smakelijk
eten. Overigens is ook het doden van andere
vogels bepaald geen uitzondering. Op het
Noorse vogeleiland Runde zagen we hoe de
grote jagers zaten te wachten op de papegaai
duikers, als die na een lange vistocht op zee
terugkeerden naar hun nesten.
Zo'n jager die bezig is met de achtervolging
van een meeuw die hij beroven wil, is natuur
lijk nog steeds de moeite waard om op de ge
voelige plaat vast te leggen. Dus richtte ik
mijn telelens richting jager en gejaagde. Maar
de automatische scherpstelling weigerde. Een
verkeerde instelling? Nee, het was erger; veel
erger. Ik was niet alleen op het verkeerde tijd
stip vertrokken, maar ook nog eens met een
vrijwel lege batterij. En de koude wind met
een temperatuur rond het vriespunt deden
de rest. De camera liet het volledig afweten.
Nou ja, daarom maar niet al te lang getreurd.
Het prachtige zonlicht zorgde voor een fraai
uitzicht op de vogels. Wulpen, scholeksters
en een zilverplevier lieten zich prachtig bekij
ken.
Op het water van de havenbekkens waren on
der meer eidereenden, futen en middelste
zaagbekken te zien. Op de terugweg richting
parkeerplaats vloog een flinke groep leeuweri
ken op uit de berm en in de struiken zaten re
gelmatig koperwieken. Beslist de moeite
waard om de hut binnenkort nog eens te be
zoeken. En stiekem blijf je dan natuurlijk al
tijd hopen op weer zo'n grote jager-
Roofmoord op Neeltje Jans
De grote jagers zijn
voedselparasieten die andere
vogels hun prooi afpakken om
die vervolgens zelf op te eten.
STICHTING
Jaap Verherbrugge (links) en Ruud
Muusze waren een jaar of vijf gele
den actief bij de Werkgroep Groe-
de Waterdunen. Als leden van de
Stichting Duurzaam Groede kijken
ze nog steeds mee bij de aanleg
van het gebied, foto Camile
Schelstraete
