'Verstevigen huizen niet
1.450.000
570.000
6 BINNENLAND
VOEDSELPRODUCTIE
ft A A A A A A A A A
A A A A A A A A ft
achtergrond Nu boeren meer melk mogen gaan produceren, fokken zij
ook steeds meer kalveren. Kalfsvlees is spotgoedkoop aan het worden.
Mannetje delft
het onderspit
Vanaf vandaag op NPO Radio 5 Nostalgia
KALVERSECTOR VERSUS MELKVEESECTOR
1.300 kalverhouders
fff
WAAR KOMEN
ONZE KALVEREN
VANDAAN?
18.875 melkveebedrijven
melkkoeien
DEN BOSCH - Het begint te schu
ren in het gedwongen huwelijk
tussen melkkoeienboeren en
vleeskalverhouders. Terwijl die
twee takken van de veehouderij
wel tot elkaar veroordeeld zijn.
Om de melkproductie van hun
koeien op gang te houden, zorgen
melkveehouders dat hun dieren
elk jaar een kalf krijgen. De beste
vrouwelijke kalfjes houden ze om
afgeschreven koeien te vervangen
of hun veestapel uit te breiden.
De overige dieren - waaronder al
le stiertjes - worden opgekocht
door vleeskalverhouders. Als ze
na zes tot acht maanden genoeg
vlees op de botten hebben, gaan
ze naar de slachter. Vervolgens ko
men ze op het bord van de consu
ment terecht. Meestal in Zuid-Eu
ropa, waar ze dol zijn op dat mal
se kalfsvlees. Een prima construc
tie, zou je zeggen, waar kalver- én
melkveehouders van profiteren.
De consumptie van kalfsvlees
staat echter onder druk. In Euro
pa wordt de laatste jaren sowieso
minder vlees gegeten. Daar staat
tegenover dat het aanbod van
kalfsvlees juist groeit.
Decennialang lag de melkproduc
tie aan banden door de Europese
melkquota. Om melkmeren en bo
terbergen te voorkomen, worden
boeren die te veel melk leveren
beboet. Vanaf april is dat niet
meer het geval. Vooruitlopend op
de opheffing van de melkquota,
zijn boeren druk bezig hun veesta
pels uit te breiden. Vorig jaar wer
den in Nederland ruim 41.000 kal
veren meer geboren dan in 2013.
Die trend zet dit jaar door. Ook in
de buurlanden. Daarmee groeit
ook het overschot dat het vleescir
cuit in gaat. Als gevolg van dat gro
te aanbod, zijn de prijzen daar in
gestort. De afgelopen twee jaar is
de prijs die melkveehouders voor
een kalf krijgen, volgens ABN Am-
ro met 70 euro gedaald.
Vooral de lichte, zwakkere kalve
ren leveren amper nog iets op.
Dat kunnen melkveehouders niet
gebruiken. Hun inkomen staat on
der druk. De melkprijzen zijn ge
daald door het groeiende aanbod
en de Russische boycot. Kalveren
die zij zelf niet nodig hebben, zijn
een blok aan het been van de
melkveehouders. Elke dag dat ze
langer op de boerderij blijven, kos
ten ze ruimte, werk en voer. Hoe
sneller de handelaar ze ophaalt,
hoe liever. Kalveren die zo licht
zijn dat ze meer geld kosten dan
opleveren, worden regelmatig ge
dood. De afnemers van de overtol
lige kalveren, de vleeskalverhou
ders, zijn niet tevreden over de
kwaliteit van het aanbod. Ze kla
gen dat melkveehouders te veel
ongezonde kalveren afleveren. De
kalversector kampt met de gevol
gen. Net zoals peuters in de kin
deropvang snel ziek worden, lo
pen jonge dieren die bij elkaar in
een stal staan snel infecties op.
Daar balen de kalverhouders van,
omdat zij het antibioticagebruik
in hun stallen van de overheid
juist fors moeten verminderen.
Mannetjes zijn niet gewild in de
veehouderij. Ze produceren geen
melk en leggen geen eieren. Vlees
van ongecastreerde varkens ver
spreidt een penetrante geur. En
mannetjesdieren worden eerder
lastig als ze volwassen worden.
Zijn stiertjes, bokken, rammen,
haantjes en beren (varkens) in
het voedselsysteem gewenst te
maken? De Youth Food Move-
ment en Slow Food gaan daarover
morgen met onder andere boeren
en wetenschappers in debat in de
Verkadefabriek in Den Bosch.
Niet alleen vanwege het antibioti
cagebruik is de reputatie van de
kalversector toch al niet al te best.
Meer dan de helft van de kalveren
die hier worden afgemest, komt
uit het buitenland. Er is veel kri
tiek op het gesleep met die die
ren. Ook vanwege het risico dat
daarmee besmettelijke dierziektes
Nederland binnenkomen.
Het imago van melkveehouders
staat door de schaalvergroting
ook onder druk. Nederlanders
zien de koe niet graag uit de wei
in een megastal verdwijnen.
Strengere regels, of publiciteit
over kalveren die een spuitje krij
gen omdat ze te zwak zijn, kun
nen melkveehouders daarom niet
gebruiken. De melkveesector zegt
gezondere kalveren af te willen le
veren, maar wil daar wel voor wor
den beloond. De kalversector
staat daarvoor open, maar zit niet
op extra kosten en rompslomp te
wachten. Dat in die sector slechts
een paar grote bedrijven de dienst
uitmaken terwijl er maar liefst
18.875 melkveehouders zijn,
maakt de onderhandelingen over
een premie voor gezonde kalve
ren niet makkelijker. De prijzen
voor zowel kalfsvlees als melk blij
ven komende tijd naar verwach
ting laag. Ook dat maakt een goed
huwelijk er niet makkelijker op.
Dat vindt de Groningse provincie
bestuurder William Moorlag. „De
impact voor individuele huiseige
naren en dorpsgemeenschappen
van aardbevingen is enorm. Zo'n
operatie kan niet uitgevoerd wor
den onder leiding van de NAM",
zegt hij, doelend op de Nationale
Aardolie Maatschappij.
Gisteren lekte via dagblad De Tele
graaf een rapport uit waarin zou
staan dat 6,5 miljard euro nodig is
om huizen en gebouwen in Gro
ningen zo te verbouwen dat ze
aardbevingen kunnen doorstaan.
In Groningen zouden 30.000 tot
90.000 huizen verstevigd moeten
worden.
Dat aantal verbaast Moorlag niet.
„Ik ken het rapport niet, maar de
NAM heeft eerder ook het aantal
van 60.000 genoemd. Wij willen
niet dat de leefbaarheid in of het
aanzien van de dorpen wordt aan
getast. Daarom is het belangrijk
dat de versteviging niet object
voor object en pand voor pand
wordt aangepakt. Er is krachtig
overheidshandelen nodig." De
provincie is daarover al in onder
handeling met Economische Za
ken, zegt Moorlag.
ff,
kalveren
I
Kalf van de rekening
door Annemieke van Dongen
Week van
de Jaren 60
door Nadia Berkelder
Vanaf 7 t/m 13 februari
747 AM, Digital Radio+, kabel of online via www.nporadio5.nl
GRONINGEN - Minister Henk Kamp
(Economische Zaken, WD) moet
snel met een plan komen voor her
stel en versteviging van gebouwen
in Groningen. De overheid moet
daarbij de touwtjes in handen ne
men.
Nederland
Duitsland
Bel/Lux