'Pechtold, bemoei je niet met provinciegeld'
6 BINNENLAND
LEEGLOOP VERZORGINGSHUIZEN
Oudere liefhebbers van tofu en
meditatie vechten voor hun
verzorgingshuis voor vegetariërs.
Gebakken lucht
Het is niet alleen voeding dat de
ouderen bindt, zegt Anke Stavast.
„We zijn gelijkgestemden, al zijn
er nog zoveel stromingen. Ieder
een staat bewust en nadenkend
in het leven. Als je hier 's zomers
met een wintermuts rondloopt of
in een Afghaanse jurk, kijkt nie
mand er raar van op."
Met een bingo krijg je de ouderen
hier niet in beweging. Wel met
soefiedansen of met een concert.
Stavast: „Er wordt hier ook erg
veel aan meditatie gedaan."
Zijn ze ziek, dan proberen de
ouderen eerst met andere voe
ding of natuurlijke geneeswijzen
weer op te knappen.
Veel bewoners zijn hoogopgeleid
en alleenstaand. Dit is te zien in
de eetzaal waar mensen alleen
aan een tafel zitten te lezen of op
scheppen uit de groenten- en sala-
debar.
In ieder verzorgingshuis kunnen
ze een omelet of kaassoufflé bak
ken, zegt Stavast. Maar dat is iets
anders dan verantwoorde voe
ding. „We willen oud worden
met respect voor hoe we hebben
geleefd."
Ze draait het om: „Stel dat een
oudere die graag vlees lust, ge
dwongen is hier te wonen en
nooit meer een gehaktbal of bief
stuk te eten krijgt?"
dig die commercieel denken."
Commercie is niet de eerste asso
ciatie die opkomt bij het tehuis
waar ook ex-blootlopers en voor
malige volgelingen van Bhagwan
verblijven.
Felixoord kampt met hetzelfde
probleem als andere verzorgings
huizen. Ze stromen leeg. Dit
komt doordat het rijk alleen nog
verpleeghuiszorg vergoedt. Fe
lixoord heeft 69 kamers, waarvan
24 voor verpleging. Zestien ka
mers staan leeg.
„Nederland telt intussen 800.000
vegetariërs. De behoefte aan een
tehuis als Felixoord blijft", is de
overtuiging van Stavast.
Staatssecretaris Van Rijn (Zorg) is
om hulp gevraagd. Hij suggereert
om - net als andere verzorgings
huizen - lege kamers te verhuren.
De huurders kunnen dan hulp
krijgen van de thuiszorg.
Maar volgens Icare is er nog een
probleem. Er zou minstens 1,5 mil
joen in het gebouw moeten wor
den gestoken wil het langer mee
kunnen. Icare laat nu onafhanke
lijk onderzoek doen naar eventue
le overnamekandidaten of een an
dere organisatievorm.
De ouderen van Felixoord denken
volop mee. Maak in Felixoord ka
mers voor bed and breakfast, ver
zorg vegetarische catering voor an
dere tehuizen, presenteer Fe
lixoord als landelijk kenniscen
trum voor de wetenschap. Ideeën
zijn er genoeg, maar wie stopt er
geld in?
In het tehuis zelf, maar ook in het
woonpark eromheen, zijn de be
woners bezorgd. Het woonpark
telt krap vijftig bungalows en ap
partementen waar vegetarische
55-plussers wonen. Juridisch staat
het op zichzelf. Maar de huurders
streken er wel neer met het idee
dat ze altijd nog naar het vleeslo
ze verzorgingshuis konden over
steken.
OOSTERBEEK - Niet veel instellings
koks zullen zoveel ogen in hun
rug voelen als Maria Bouwman,
kokkin bij het enige verzorgings
huis voor vegetariërs en veganis-
ten in Nederland, Felixoord.
De een wil principieel geen brood
of koekjes waarin varkensvet of ei
is verwerkt. De ander weigert
quorn, want dat is een schimmel.
Toen er een keer geen rauwkost
op tafel stond, brak in de eetzaal
nog nét geen opstand uit.
„Dit huis is zó speciaal. Het is een
deel van mijn leven", zegt Bouw
man.
Felixoord, prachtig in het groen
gelegen in Oosterbeek, bij Arn
hem, dreigt dicht te gaan. Oude
vegetariërs uit het hele land,
die-hards van de tweede of zelfs
derde generatie, zijn bang hun
unieke plek te verliezen. Volgens
Icare, de zorgorganisatie waar Fe
lixoord onder valt, is 'de kans
klein dat het verzorgingshuis in
de huidige vorm blijft bestaan'.
De bewoners halen nu alles uit de
kast om het onheil af te wenden.
„Jarenlang was het hier een naar
binnen gekeerde oase", zegt Anke
Stavast van de cliëntenraad. „Nu
moeten we de buitenwereld bin
nenhalen. We hebben mensen no-
We willen oud
worden met
respect voor
hoe we hebben
geleefd
Noord-Holland, Noord-Brabant,
Limburg en Overijssel oordelen
dat Alexander Pechtold achter de
feiten aanloopt met zijn oproep
om miljarden te spenderen. De
D66-leider vindt het zonde dat de
provincies samen 15 miljard euro
- veelal overgehouden aan de ver
koop van energiebedrijven - heb
ben opgepot: „Laten we een deel
van dat geld zo inzetten dat ook
toekomstige generaties er profijt
van hebben." De twaalf provincia
le D66-lijsttrekkers droegen pro
jecten aan. Miljoenenimpulsen
zouden onder meer moeten gaan
naar het isoleren van schoolgebou
wen in Overijssel, duurzame ener
gie en een mkb-innovatiefonds in
Gelderland, het energieneutraal
maken van huizen in Brabant en
een getijdecentrale op de grens
van Zeeland en Zuid-Holland.
Voorzitter Johan Remkes (WD)
van het Interprovinciaal Overleg
en tevens commissaris van de Ko
ning in Noord-Holland bena
drukt dat provincies 'autonome
overheden' zijn. „Ze zijn goed in
staat zelf besluiten te nemen."
CDA-gedeputeerde in Overijssel
Eddy van Hijum nodigt Pechtold
uit om te komen kijken wat daar
al gebeurt: „We hebben niets aan
goedbedoelde adviezen. Hier
wordt al geïnvesteerd in het isole-
ren van woningen, het duurza
mer maken van sportcomplexen.
Laat Pechtold liever werken aan
regels waardoor de provincies
niet te veel belemmerd worden."
Minister Jeroen Dijsselbloem (Fi
nanciën, PvdA) vindt de beste
ding van spaartegoeden een 'pro
vinciale zaak'. De Kamerfracties
van WD en CDA vinden ook dat
D66 zich niet moet bemoeien
met het provinciale kasboek.
Pechtold wuift de kritiek weg als
'kift'. „Ik hoef geen steun van par
tijen hier, het gaat om de provin
cies. Daar komen de plannen van
daan. En als provinciebesturen
zeggen: we doen het al, dan zeg
ik: niet snel genoeg."
Het plan van D66 om de energie
miljarden van de provincies te in
vesteren, is 'gebakken lucht'. Dat
zegt Maarten Allers, hoogleraar
openbare financiën aan de Rijks
universiteit Groningen. Volgens
Allers heeft D66 enkele jaren gele
den zelf ingestemd met een wet
die het gemeenten en provincies
verbiedt om eigen vermogen ver
sneld uit te geven. „De provincies
willen hun miljarden wel uitge
ven, maar het is ze door het Rijk
vrijwel onmogelijk gemaakt."
Einde dreigt voor vleesloos
De maaltijd wordt geserveerd in Felixoord, het enige zorgcentrum voor vegetariërs, foto Luuk van der Lee/HH
door Wilma de Cort
en Suzanne Huibers
Anke Stavast,
cliëntenraadslid Felixoord
door Niels Klaassen
DEN HAAG - Het D66-plan om snel
miljarden spaargeld van de provin
cies in regionale werkgelegenheid
te investeren, valt slecht bij de pro
vincies en op het Binnenhof. Er
worden op veel plekken al miljoe
nen gepompt in infrastructuur en
innovatie. Bovendien gaan de pro
vincies daar nog altijd zelf over,
stellen critici.
D66-leider Pechtold wil
dat provincies opgepotte
miljarden investeren in
regionale werkgelegenheid
