wj e^H een
i
v
3M
ae
Vriedags in bad
Cohclu$>\6> pe 2ozgiHieeiAHP 6&*sre2teK!
STREEKTAAL
40 MENINGEN
Cor de Jonge
SeCoMP op/H/o^
brieven
Michiel
Michiel (2)
Duur begraven
Zeeuwse Leeuw
Mouches volantes
Gelukkig Zeeland
Veiligheid
Luc Floris laat in de krant van 23
januari de historicus Luc Panhui-
sen aan het woord. Die noemt
Michiel de Ruyter een zeeheld te
gen wil en dank, een saaie, fletse
man. Ik vraag me af of Panhuisen
de biografie van Gerard Rand
heeft gelezen. Dan zou hij tot een
andere mening zijn gekomen.
Maar als Panhuisen bedoelt dat
De Ruyter niet altijd met zijn
borst vooruit liep, dan heeft hij ge
lijk. Michiel is niet te vergelijken
met Napoleon, die voor zijn eigen
eer honderdduizenden soldaten
liet sneuvelen. Michiel de Ruyter
gaf zijn leven voor het vaderland.
Michiel kwalificeren als be
schermheer van de slavenhandel
(zie de krant van 27 januari) is on
zin. Hij had de taak de koopvaar
dij te beschermen, ook de sla
venschepen. Stel, dat hij ze niet
beschermd had, dan waren sche
pen en inhoud ten prooi gevallen
aan de Engelsen, de Spanjaarden
of aan zeerovers, die er wel raad
mee wisten. Afrikaanse handel
aren en Europese reders hadden
geen compassie met slaven. Daar
kon Michiel niets aan veranderen,
zijn taak was zijn landgenoten te
beschermen. En dat deed hij.
Peter Everaers is al sinds 2002 be
zig met de duurder wordende
grafrechten in Clinge (zie de
krant van 26 januari). Begraven is
volgens hem niet meer te betalen.
Everaers mag blij zijn dat hij niet
in de gemeente Terneuzen
woont. In Terneuzen is begraven
helemaal niet meer te betalen. In
Hulst kost een graf voor twintig
jaar 1750 euro, in Terneuzen be
taal je hiervoor 5122 euro (verle
nen van rechten voor twintig
jaar/dubbel graf 3224 en begraven
op normale uren 1898). Dat is dus
bijna drie keer zoveel. Waarom is
het in Terneuzen zoveel duurder
dan in Hulst? Overigens wilde
Terneuzen de tarieven in 2015
met negen procent verhogen,
maar dat voorstel is dankzij Gerry
Loof (CU) ingetrokken. A.W. Bos
Van Middelhovenstraat 68, Axel
In de vorige eeuw was in de Vlis-
singense Glacisstraat een huis-
houdwinkel die ook laarzen en
klompen verkocht. De eigenaar
was slim. Om het klanten makke
lijk te maken had hij een grote
(gele) klomp als logo aan zijn win
kel bevestigd. Deze winkelier was
de vader van gedeputeerde Carla
Schönknecht. Zij kan dus uit ei
gen ervaring weten wat de waar
de is van het logo met de Zeeuw
se Leeuw. Gedeputeerde Staten
hebben kennelijk gedacht dat zij
het beter weten. Als er op 18
maart geen verkiezingen zouden
zijn, waren GS zeker niet op hun
schreden teruggekeerd (zie de
krant van 17 januari). Maar nu
heeft 'het volk' even invloed op
deze kwestie, die 25.000 euro
heeft gekost. En dat in een tijd
van geldgebrek. J. van Belzen
Pablo Picassoplein 68, Vlissingen
In de krant van 27 januari staat
een artikel over het loslaten van
het netvlies. Ik mis in dit verhaal
een verschijnsel dat ik persoonlijk
heb ervaren en dat in de volks
mond mouches volantes (vliegen
de muggen) wordt genoemd. Dit
heeft veelal te maken met ouder
dom, komt zeer vaak voor en is
bijna altijd onschuldig. Ook bij de
ze aandoening komen vlekken,
het zien van takken en lichtflit
sen voor. Ongerust maak je dan
snel een afspraak met de huisarts.
Meestal volgt daar direct een ge
ruststellende uitleg. Na een
maand gaat het flitsen meestal
vanzelf weer over.
Met statistiek kun je alle kanten
uit. Dat de 'Zeeuwen' religieus
zijn en mede daarom met z'n
allen gemiddeld het 'gelukkigst'
(zie de krant van 29 januari), is
een dubieuze generalisatie van de
gegevens van het CBS. Die veron
derstelde gelukkigmakende reli
giositeit roept, in combinatie met
het gegeven dat kerken en andere
godshuizen versneld sluiten, vra
gen op. Cijfers van CBS/EBB to
nen de terugloop van kerkelijk
heid. Zeeland scoort daarin hoger
dan veel andere regio's. Die terug
loop gaat nog steeds door. Wat je
aan de dominantie van fundamen
tele christenen in het provinciaal
bestuur niet afleest. Misschien
verandert dat na maart, en wordt
bestuurlijk Zeeland dan een echte
afspiegeling van de bevolking.
Dat zou mij 'gelukkig' maken.
Om de Kaasboerweg tussen Bigge-
kerke en Meliskerke 'sociaal veili
ger' te maken, verwijdert het wa
terschap struiken tussen de weg
en het fietspad (zie de krant van
28 januari). Dat vind ik vreemd.
Ik voel me als fietser fysiek veili
ger met zoveel mogelijk struiken
tussen mij en het autoverkeer. Ik
heb me op dit fietspad nog nooit
'sociaal onveilig' gevoeld.
Om a je stikjes schrieft
in de krante bin som
mige lezers van ge
dachten da je ok des
kundig bin. In mien
geval is dat nie zo, mae in de lóóp
der jaeren 'k een ööp boeken ver-
gaerd daè a 'k eêlvee in op kan zoe-
ke. En dat vind ik nog leuk om te
doen ok. Pas vroog de heer
Öögstraete uut Yense waè at het
woord koom of kööm vandaen
komt. Dan mö je wè eêst wete wat
at het beteêkent. In eêl m'n dier-
baere Zeeuwse woordenboek was
het nie te vinden. Gelukkig schreef
'n zelf op wat at het was.
'A de guus vroeger ewassen wier'n
in een zienke teil, mocht je zeêpe
klopp'n zodat 'r een bitje schuum
op 't waeter kwiem. Nae een stuit
je zakt'n het schuum een bitje in
en dan dreef'r een onsmaekelijk
laegje vet op 't waeter. Dat wier
kööm 'enoemd.' Waè is dat woord
vanaf'eleid?
De Dikke Van Dale gaf antwoord.
In het Nederlands is het kaam: wit,
gerimpeld of vlokkig vlies op wijn,
bier enzovoort. Badwaeter stoeng
'r nie bie, mae daèrop kom dus ok
een vliesje. Ongewild mö je dan
toch an de vroegere vriedagaevend
dienke: tied om in bad te gaen voe
de guus. Daè was gin ontkommen
an. Je was net lekker an't spelen of
een boek an't lezen en dan most je
in bad. Uutstel ao het voordeêl a je
nog een stuitje kon bluve spele,
mae het naedeêl was a je dan in
het vule waeter most van je voor
gangers. Wan daè moste d'r drie
Voor de gesproken rubriek:
www.pzc.nl/streektaal
achter mekaore en telkens schoan
waeter dat was te kostbaer en trou
wens dat kon het peteroliestel ok
nie an. Je wier af eboenderd deur
je moeder mie een was'and en dat
goeng vrie stevig. Vervolgens wier
je af edröögd. 'De rollen komme
d'r of, oar ik ze nog zegge, a ze je
mie een rugen anddoek droge
wreef. Tegenwoordig ka je dat laète
doe in een wellnesscentre. Daè eêt
het scrubben en kost het een paer
tientjes. Schoan ondergoed en een
pyama were de kroane op het
werk. O neê, ok je naegels wiere
nog eknipt. Dan pas was het weke
lijks ritueel ten einde. Dan kwam
nog de daegelijkse penetentie: le-
vertraen, echte walvisch levertraen
uut een flesse mie een geel deurtra-
end papier d'r om ene. En wee ao
je dezelfde strijd. Je wou glad gin
levertraen, dus uutstelle, talme.
Toet a je moeder kwaed wier.
Goeng je dan toch eêst dan ao je
een schoane lepel, wacht'n je, dan
ao je voorgangers d'r an 'elekt en
was het dus dubbelvies. De troast
was een snoepje. A je wat ouwer
wier mocht je naè het bad'uus. In
Wolfersdiek was dat nae de ramp
ebouwd. Een geweldige voorzie
ning. Ik gieng 'r graag naè toe. Lek
ker werm en gezellig en vriendelij
ke mensen voerden het beheer.
Een stuitje wachte was gin pro
bleem. Je kon d'r ok in bad, mae
dat was dierder. Het was een moai
gezicht a de mensen ewasse en
mie nat ekamd aer uut de douche
kwaeme. Mie d'r vule goed in de
natt'n anddoek ewikkeld, gienge
ze schoane het weekend tegemoet.
Onlangs maekt'n ze nog reclame
om j'n ochtendpias in de douche te
doen om waeter uut te spaeren.
Toen a 'k zei a'k daè nie an mee
dee, omda 'k het zolange nie op
kon ouwe toet vriedags, keke ze
mae raorig. Wie zeêkt 'r noe in d'n
douche?
Brieven (max. 150 woorden)
richten aan:
Lezersredacteur PZC
Postbus 5046
4380 KA Vlissingen
0118-434005
lezersredacteur@pzc.nl
J.J. van Houdt
Noordstraat 32, Scherpenisse
W.j. van Cilst
Boogerdlaan 23, Kortgene
C.M. de Jonge
G.Borgesiusstraat 17, Vlissingen
Hans Pollemans
Singel 10, Biervliet
Jorien Kastelein
Koestraat 100, Westkapelle
door Engel Reinhoudt