Allemaal gelukkige en tevreden mensen
1
1
m
In de aanloop naar de Statenverkie
zingen, op 18 maart, publiceert het
Centraal Bureau voor de Statistiek
cijfers over de provincie. Hoe doet
Zeeland het eigenlijk?
66 Hoog opgeleiden
hebben twee keer zo
veel vertrouwen in de
Ttoeede Kamer, maar
ook in de medemens
32 ZEELAND
ONDERZOEK CBS
Zeeuwen zijn de meest gelukki
ge en tevreden Nederlanders.
En het is in Zeeland nog veilig
ook. Dankzij de buren, die een
oogje in het zeil houden.
GELUKKIG
Het is een van de opvallend
ste bevindingen in de
'factsheet' van het Cen
traal Bureau voor de Statis
tiek: Zeeland scoort het
hoogst als het gaat om geluk en tevre
denheid met het eigen leven. Professor
Jan Latten, hoogleraar sociale demogra
fie en hoofddemograaf van het CBS,
zoekt naar verklaringen. „Men zegt dat
gelovige mensen gelukkiger zijn, en Zee
land telt verhoudingsgewijs veel gelovi
gen: 57 procent. In een provincie als
Zuid-Holland is 58 procent juist niet ker
kelijk."
Met de sociale samenhang, het gevoel
bij de medemens te horen, zit het in Zee
land ook goed. Bovendien voelen Zeeuw
en zich heel veilig; alleen in Friesland en
Drenthe is het nog beter. „Sociale contro
le speelt mogelijk een rol", vermoedt Lat
ten. Maar Zeeuwen voelen zich nog al
tijd twee keer zo onveilig als ze zich zou
den moeten voelen, op basis van het aan
tal daadwerkelijke slachtoffers van een
misdrijf.
Prima zaak, vindt Latten; iemand die
zich een beetje onveilig voelt, blijft ten
minste voorzichtig. In Noord-Holland
zijn ze in dat onveiligheidsgevoel volle
dig doorgeschoten, maar Zeeland mag
zich gerust 'normaal' noemen.
Naast sociale controle (het wakend oog
van de buren) speelt mogelijk het ver
trouwen in een God die allen beschermt
een rol. Zeeland telt bovengemiddeld
veel gelovigen. Ze zijn katholiek (18%),
hervormd (13%), gereformeerd (8%),
PKN (9%), 'anders' (8%) of moslim (1%).
Het aantal islamieten is opvallend lager
dan het Nederlandse gemiddelde van
5%. „Let wel, dat is een gemiddelde.
Daarmee vlak je dus de grote verschillen
tussen gebieden als Zeeland en
Zuid-Holland uit", waarschuwt Latten.
In het algemeen zijn er in Zeeland wei
nig 'vreemde invloeden'. Voor zover er
sprake is van immigratie, komt die van
uit Vlaanderen. „Men internationali
seert minder. Men blijft meer autoch
toon." Qua vrijwilligerswerk onder
15-plussers bezet Zeeland de zevende
plaats in de provinciale rangorde. Iets la
ger dan gemiddeld, maar dat komt wel
licht door de vergrijzing. Onderzoek
toont aan dat boven de tachtig jaar men
sen eerder hulp nodig hebben dan kun
nen verlenen. Latten: „Op dit moment
zijn de 65-plussers in absolute duizend
tallen aan het toenemen. Het merendeel
van de Zeeuwen zit in de categorie 45
en ouder."
Vrienden komen in Zeeland, na de bu
ren en familie, op de derde plaats. Dat is
precies omgekeerd in de grote steden. In
Zeeland spelen buren een belangrijkere
rol dan elders in Nederland, blijkt uit de
CBS-cijfers. Latten verklaart dat uit het
landelijke karakter van de provincie. „In
de stad woon je in een grote flat waar je
nauwelijks weet wie de buren zijn. Fami
lie woont vaak verder weg. Stadsbewo
ners zijn vaak uit hun oorspronkelijke
omgeving vertrokken om werk te zoe
ken in de stedelijke omgeving. In Zee
land is het beeld heel anders: mensen
hebben minder buren en blijven langer
op dezelfde plek wonen." In lijn daar
mee is er ook een beetje meer contact
met familie dan in de rest van Neder
land. Het maakt het voor Zeeuwen mak
kelijker om terug te vallen op de buren
of familie, als er onverhoopt hulp nodig
is bij problemen met de gezondheid.
In vergelijking met de rest van Neder
land houden Zeeuwen zich niet veel
met politiek bezig. Het vertrouwen in
ambtenaren is minder dan gemiddeld in
Nederland, en het vertrouwen in de
Tweede Kamer is zelfs opvallend minder
dan in de rest van Nederland. „Dit is wat
men noemt een aanwijzing voor het so-
ciale vertrouwen", legt Latten uit. „Het
geeft aan: heb je vertrouwen in instan
ties? Heb je het gevoel dat je belangen
goed behartigd worden? Dat men voor
jou opkomt? Het weerspiegelt ook je
houding ten opzichte van de mede
mens: is je sociale vertrouwen groot,
dan ga je er vanuit dat de bedoelingen
van de ander goed zijn. Zo niet, dan over
heerst wantrouwen. Vaak heeft die laat
ste categorie ook moeite met instanties,
met formulieren en dergelijke." Latten
concludeert voorzichtig dat in Zeeland
relatief meer mensen wonen met een la
ge opleiding. „Want hoog opgeleiden
hebben twee keer zo veel vertrouwen in
de Tweede Kamer, maar ook in de mede
mens."
Zeeuwen moeten vaak ver reizen om bij
voorzieningen als scholen te komen. Lat
ten waarschuwt: „Als iemand moet kie
zen tussen een school dichtbij en een
school verder weg, kan dat de keuze
beïnvloeden. In Noord-Nederland, verge
lijkbaar met Zeeland, gaan veel minder
kinderen naar het vwo. Dat kan met af
standen te maken hebben." Het CBS pu
bliceerde de cijfers met het oog op de ko
mende verkiezingen voor Provinciale
Staten. Latten geeft aan dat de leeftijds
opbouw van de Zeeuwse bevolking in
vloed kan hebben op de uitslag bij de
verkiezingen. „Ouderen hebben andere
belangen dan jongeren. Ze willen eerder
een uitlaatplek voor hun hondje, dan
een zandbak voor de kleuters. Dat soort
belangen zie je terug in de omgeving.
Het is goed om aan anderen te denken,
maar vergeet ook je eigen belang niet."
OUD
GELOVIG
Zeeland is de provincie
door Ondine van der Vleuten
infographics Rolant Quist bron CBS
Limburg
Groningen
Noord-Holland
Zuid-Holland
Nederland
Noord-Brabant
Overijssel
Flevoland
Glederland
Utrecht
Friesland
Drenthe
Zeeland
Percentage van de bevolking
Tevreden met eigen leven
Gelukkig
70
75
80
85
90
95
Jan Latten, hoofddemograaf CBS
120000
100000
80000
60000
40000
20000
Bevolkingsontwikkeling per
leeftijdscategorie
69.400
62.044 60.293 60.928
104.85
81.371
67.065
109.941
80.643
64.061
0-15 jaar 15-30 jaar 30-45 jaar 45-65 jaar 65+
Verdeling religiositeit in Zeeland
van personen ouder dan 15 jaar.
Niet religieus
Katholiek
Hervormd
k PKN
Overig gereformeerd
Anders
Islam
