i
mm
mm
SPECTRUM 11
SS
Ku»^fefeSel
Waarom
zouden
weduwen
wel en
kinderen
geen recht
hebben op
vergoeding
en excuses
let je te rollen. Pondaag zoekt tijdens
een vakantie in Indonesië de stok
oude weduwen van de slachtoffers op
en wijst ze op hun recht op schadever
goeding. „Ze reageerden verbaasd.
Sommigen werden bang en dachten
'Wat gebeurt mij nu nog?' Anderen
wilden direct een rechtszaak." Zij
machtigen de 'Hollander' namens
hen een rechtszaak te voeren.
Via via komt hij in contact met men
senrechtenadvocaat Liesbeth Zegveld.
„Ik sprong niet direct bovenop die
zaak. Ik wist niets van die geschiede
nis en bovendien was de kwestie ver
jaard", blikt de advocaat terug. „Maar
Pondaag was vasthoudend en aardig.
Dat kan hij goed. Hij bleef doorzeu
ren."
Zegveld besluit het erin 2008 op te
wagen. En met succes. De rechter
vindt de verjaring niet terecht, mede
omdat Nederland al die tijd achter
over had geleund. Negen weduwen
krijgen ieder 20.000 euro smartengeld
uitgekeerd en de overheid maakt excu
ses voor het bloedbad.
Het is een glorieus moment voor Pon
daag en een aanmoediging om door te
gaan. Hij traceert samen met andere
leden van het in 2005 opgerichte Co
mité Ereschulden Nederland wedu
wen op Zuid-Sulawesi. Ook hun man
nen waren in koelen bloede doodge
schoten door Nederlandse militairen.
Zegveld twijfelt over een nieuwe
zaak, maar Pondaag weet haar over te
halen nogmaals een rechtszaak te be
ginnen. Wederom met succes.
Daarna komt hij met de vijf kinderen
aanzetten. Zegveld: „Zij waren oogge
tuigen of in de buurt van de moord
partij. Ik twijfelde, maar uiteindelijk
zag ik dat we een goede zaak hebben.
Waarom zou het voor de weduwen er
ger zijn dan voor de kinderen? Sommi
ge weduwen waren destijds 16, een
van de kinderen was 13." De vrees dat
straks hordes kinderen de Nederland
se Staat aanklagen, is volgens haar on
gegrond. „Het gaat om een beperkte
groep van hooguit enkele tientallen."
Vorige maand heeft ze Nederland aan
geklaagd voor marteling en verkrach
ting van twee Indonesiërs, weer een
andere zaak.
„Mooi wat één mens kan verrichten",
zegt ze over Pondaag. En hij is nog
lang niet klaar. In augustus vliegt hij
naar Indonesië, vanwege de zeventig
ste onafhankelijkheidsdag, een feestje
dat Nederland nog steeds niet wil
meevieren. Hij gaat dan op Java op
zoek naar nabestaanden van Neder
landse oorlogsmisdaden voor nieuwe
rechtszaken in Nederland. „Ik kan zo
nog driehonderd oorlogsmisdaden uit
de Excessennota halen. Ik zie wel hoe
ver we komen."
Dan fel: „Van mij hoeft het niet hoor,
al die rechtszaken. Laat Nederland al
gemene excuses aanbieden voor al het
leed dat het de Indonesiërs heeft aan
gedaan en erkennen dat Indonesië op
17 augustus 1945 onafhankelijk is ge
worden."
Maar of dat nog ooit gaat gebeuren?
ZATERDAG 24 JANUARI 2015
SBftSw
M5HS&35,-
Jeffry Pondaag:
„Als Nederland
niet in Indonesië
was geweest, was
ik nu niet hier."
foto Bas
Beentjes/HH
Jeffry Pondaag
reageren?
spectrum@depersdienst.nl
