mm
Het is dinsdag 70 jaar geleden dat
Auschwitz-Birkenau werd bevrijd. Een
van de meest opmerkelijke verhalen uit
het vernietigingskamp.
14 VERDIEPING
70 JAAR BEVRIJDING AUSCHWITZ
Jacek Nadolny (77)
Jadwiga Bogucka (89)
Janina Reklajtis (80)
Op 14 augustus 1941
stierf de Poolse Fran
ciscaner priester
Maximilian Kolbe
in de hongerbunker
van Auschwitz. Die
ondergrondse do
dencel bevindt zich in blok 11, de kamp
gevangenis, waar SS-beulen hun ver
schrikkelijke martelingen uitvoerden,
vaak met de dood tot gevolg. Hier
kwijnde Kolbe weg, samen met nog ne
gen andere gevangenen, naakt, zonder
eten of drinken en temidden van hun
eigen uitwerpselen.
De mannen waren door Lagerführer
Karl Fritzsch geselecteerd, nadat een
dag eerder een gevangene uit hun blok
14a uit Auschwitz was gevlucht.
De hele dag, vanaf vier uur 's ochtends,
hadden de gevangenen uit het blok
hun lot afgewacht, staand op de appel
plaats in de brandende zon. Sommigen
vielen flauw van hitte, honger en dorst
en werden door bewakers doodgeknup
peld.
De gevluchte gevangene wordt, on
danks de massale inzet van mensen en
materieel, niet gevonden. „Als straf zul
len tien van jullie de hongerdood ster
ven", kondigt Fritzsch aan.
Karl Fritzsch was afkomstig uit Nassen-
grub, een gehucht in West-Bohemen.
Voordat hij zich in 1930 aanmeldde bij
Hitlers NSDAP en de SS, had hij jaren
lang als vrachtschipper op de Donau ge
varen. Fritzsch, die wegens zijn agressie
ve karakter ook onder mede-SS'ers niet
veel vrienden had, had maar weinig
schoolopleiding genoten. Hij had wel
ambitie en in de zomer van 1941 had
hij al een gevreesde reputatie opge
bouwd als een van de ergste sadisten in
de nazi-kampen. Fritzsch was een alter
Kampfer, een van die Duitsers die al
voor de machtsovername door Hitler in
1933 lid waren van NSDAP. Hij werd als
lid van de SS Totenkopfverbande ge
traind in Dachau bij München: het na-
tionaal-socialistische 'modelkamp'
waar alle latere kampcommandanten
hun leerschool doorliepen. De Dachau-
er Schule werd die opleiding in wreed
heid, zelfopoffering en trouw aan de
Führer genoemd, ontwikkeld door
SS-generaal Theodor Eicke. Vanaf 1933
was Fritzsch, die wegens zijn geringe
lengte (1.72 meter) de bijnaam
Staubchen (pluisje) had, gestationeerd
in Dachau. In november 1940 werd hij
overgeplaatst naar Auschwitz, waar hij
als Schutzhaftlagerführer, onder kamp
commandant Rudolf Höss, een schrik
bewind voerde over de gevangenen.
De blonde SS'er genoot van dit soort op
tredens. Voormalige kampgevangenen
overleefde Auschwitz nadat hij op 7-jarige
leeftijd met zijn familie was opgepakt
en afgevoerd. Ook hij werd op het
eind van de oorlog overgeplaatst naar
een werkkamp bij Berlijn, waar de
Russen hem bevrijdden.
moest, nadat zij eerst in een ander
kamp gevangen had gezeten, op
19-jarige leeftijd met haar moeder in
augustus 1944 op transport naar
Auschwitz. Daar werd zij op 27 januari
1945 door het Rode Leger bevrijd.
zat met moeder in vernietigingskamp
Auschwitz-Birkenau. In januari 1945
afgevoerd naar Berlijns werkkamp en
bevrijd door Russische leger. Poseert hier,
70 jaar later, met andere overlevenden
voor fotograaf Kacper Pempel.
door onze correspondent Wierd Duk
-
v 4L
