Vakidioten met passie
voor kermis en verleden
Belasting Hulst verlaagt winst Delta
Orionis geeft workshop
over schuldregelen
Een kleine geschiedenisles
30 WALCHEREN
MIDDELBURG 8
Peter van Druenen schrijft nu de
stadsgeschiedenis van Vlissingen en
denkt mee over die van Middelburg.
Barcodes
Horeca op Walcheren
Over vakidioten kun
je van alles zeggen.
Ze slaan soms een
beetje door. Ze zijn
soms misschien iets
té specialistisch. Dat beeld klopt
ongetwijfeld, maar ik heb toch
een zwak voor mensen die ergens
écht diep induiken, of die veel
tijd stoppen in liefhebberijen, ook
als het gaat om onderwerpen die
mij persoonlijk wat minder inte
resseren. Zo zat ik onlangs hardop
te lachen toen ik op Facebook een
discussie volgde over een oude
Middelburgse foto, in dit geval
van een kermistafereel. Omdat dit
een evenement is dat raakvlakken
heeft met de geschiedenis van de
horeca, volgde ik de dialoog. Ie
mand stelde dat de foto van een
bepaald jaar was. Die vergat ech
ter dat de ander Peter Lenting
was, een echte kermisfanaat.
Die gaf al vrij rap uitsluitsel over
de werkelijke datering: „Even op
de computer gekeken, en ik kan
nu met een gerust hart een posi
tief antwoord geven. Deze foto is
uit het jaar 2008, het tweede jaar
dat de No limit in Middelburg op
de kermis stond. 2007 het eerste
jaar. Daarna drie jaar de booster
van Ordelman, toen een jaar de
booster die nu van Spelbrink is
(ipv de aangekondigde Booster
Maxx van Ordelman) en de laat
ste twee jaar de Booster Maxx."
Zo'n reactie vind ik dus prachtig.
Het verraadt de passie van deze
man.
Toon Franken, medewerker van
het Zeeuws Archief, en co-auteur
van het prachtboek Hop en Gerst
veredeld, is ook een vakidioot.
Dat zie je onder meer terug in
zijn hobbyproject Briefhoofden
en reclameafbeeldingen. Toon
doet ook acquisitie van collecties
bij het Archief en krijgt regelma
tig dingen in handen die niet in
aanmerking komen om te wor
den bewaard door het archief
(daar moet nu eenmaal streng ge
selecteerd worden), maar die wel
verdomd interessant kunnen zijn
voor onderzoekers, zowel de pro
fessionals als de amateurs.
Ik herinner me nog dat Toon de
nota's waar de briefhoofden van
afkomstig zijn, net bemachtigd
had. Ik geloof dat hij ze vond in
een paar dozen van een oude oes
terleverancier in Yerseke. De do
zen roken zelfs nog een beetje
naar vis. Ik denk dat veel archiva
rissen de dozen, met inhoud en
al, zonder meer zouden hebben
weggegooid. Toon niet. Veel van
die oude briefhoofden zijn name
lijk niet alleen buitengewoon
fraai, ze bevatten ook veel waarde
volle informatie over de afne
mers. Winkeladressen, persoons
namen; details die je elders niet
vindt. Voor projecten als Middel
burg Dronk en Wij zijn De Stad
zijn het zonder meer waardevolle
gegevens. Voor Toon voldoende
aanleiding om de documenten in
zijn vrije tijd in te scannen en
voorlopig in alfabetische albums
te ontsluiten via Facebook. Dat
platform heeft met de duurzaam
heid van archieven uiteraard niet
veel van doen, maar het is hon
derd keer beter dan het zomaar
weggooien van deze pareltjes.
Het is een vorm van liefde voor
het vak, die me doet denken aan
fultonhistory.com van amateur
Tom Tryniski. Op die lelijke web
site heeft één man in zijn vrije
tijd meer dan 29 miljoen Ame
rikaanse krantenpagina's ontslo
ten, die hij zelf digitaliseerde met
een eenvoudige scanner. Daar kan
de Krantenbank Zeeland (iets
meer dan twee miljoen pagina's)
nog een puntje aan zuigen.
MIDDELBURG - Als je 800 jaar oud
wordt, zie je die heuglijke dag na
tuurlijk al heel lang aankomen.
Toch vliegen de jaren voorbij en
is er nog maar weinig tijd over
om de stadsgeschiedenis van Mid
delburg op schrift te stellen.
Want in 2017 is het al zover.
Vandaag komen in het Zeeuws Ar
chiefhistorici en deskundigen bij
een om te praten over een stadsge
schiedenis. Hoe moet die eruit
zien? En wie schrijft/schrijven
dat boek/die boeken?
Als je zo oud bent is er al veel
over je geschreven. „Veel detailge
schiedenissen ja. Maar geen inte
grale stadsgeschiedenis", bena
drukt Peter van Druenen, de his
toricus die op 2 april de door hem
geschreven stadsgeschiedenis van
700 jaar Vlissingen publiceert. „Er
is veel bekend over het bombarde
ment in 1940. Maar vraag mensen
naar wat daarvoor is gebeurd en
dan blijft het vaak stil."
Het jaar 1217 is het vertrekpunt,
toen Middelburg stadsrechten
kreeg. „De gedachte is dat er zelfs
al eerder stadsrechten waren,
maar dat zou je moeten uitzoe
ken. Er waren ook allerlei soorten
stadsrechten: om een haven te
hebben, om handel te mogen drij
ven, om recht te mogen spreken,
om een stadsbestuur te mogen be
noemen. Zulke rechten werden in
de loop van de tijd uitgebreid."
En een samenleving was er op de
plek van de stad natuurlijk al veel
langer. De 'burg' is vermoedelijk
ontstaan als verdedigingswerk te-
In 1217 is door de Vlaamse gravin Johanna van Vlaanderen en de
Hollandse graaf Willem I gezamenlijk het Middelburgse stads
recht verleend. In de stadsrechten wordt bepaald dat de gravin
van Vlaanderen en de graaf van Holland de bewoners van Middel
burg in bescherming nemen. Ook was de wijze waarop recht
werd gedaan in criminele en civiele zaken hiermee geregeld. Mid
delburg was in die tijd een belangrijke handelsplaats, een reli
gieus centrum en een bestuurlijk centrum in Zeeland.
Bron: www.800jaarMiddelburg.nl
gen de Noormannen. „Maar mis
schien hebben de Noormannen
die burg wel zelf aangelegd?"
Hij noemt nog wat memorabele
momenten uit de historie van de
Zeeuwse hoofdstad. Zeeland was
in de Middeleeuwen toonaange
vend; de steden stonden qua han
delsbelangen in de top-tien. Mid
delburg streed in de Gouden
Eeuw om de macht met Amster
dam. Middelburg heeft veel van
zijn rijkdom weer te danken aan
Vlamingen die naar hier uitwe
ken. En in Zeeland brak de op
stand tegen de Spanjaarden uit en
werd de basis gelegd voor de Re
publiek en het latere Koninkrijk.
„Op Walcheren is Nederland ont
staan", zegt Van Druenen trots.
Al speelde Vlissingen daar een
grotere rol in dan Middelburg.
Redenen genoeg om de waarheid
over Middelburg te achterhalen
en te boekstaven. „Ik voorspel ver
rassingen. Er is over Middelburg
veel meer te vinden dan over Vlis
singen. Middelburg was voorna
mer, ouder, rijker en groter. Tege
lijkertijd zijn hun geschiedenis
sen nauw verbonden. De één kan
niet zonder de ander."
Over twee jaar zou de stadsge
schiedenis klaar moeten zijn,
maar dat is eigenlijk onmogelijk.
„Ik zou zeggen: schrijf het in
twee delen en zorg dat deel 1 af is.
Want je moet in 2017 wel iets kun
nen presenteren."
En waarom is dat ook alweer zo
belangrijk? „Vlissingers zeggen
over hun stad altijd: het was niks,
het is niks en het wordt niks. Dat
komt door een gebrek aan histori
sche kennis. Dat geldt ook voor
Middelburg: een stadsgeschiede
nis versterkt je identiteit."
Mensen leren er een balans tus
sen inkomen en uitgaven te vin
den, wat je zelf kunt doen om fi
nancieel gezond te blijven of te
worden, welke hulp Orionis
biedt, waar mensen nog meer te
recht kunnen met hun hulpvraag
en hoe ze verder moeten.
Orionis is de eerste organisatie
binnen Zeeland die het schuld-
hulpverleningstraject op deze ma
nier opstart. Elders in het land
wordt al zo gewerkt. De ervaring
leert dat de groepsmethode taboe
doorbrekend en drempelverla
gend werkt: mensen kunnen deel
nemen aan de workshop zonder
persoonlijke informatie te moe
ten delen. Daarnaast doet de
groepsdynamiek zijn werk; deel
nemers wisselen kennis en erva
ring uit en versterken elkaar.
De bijeenkomsten vinden steeds
plaats op dinsdag, van 10.00 tot
11.30 uur, de eerste is komende
dinsdag. Aanmelden kan via de si
te van Orionis of via 0118-432700.
Gedeputeerde Staten antwoorden
dat op vragen van CDA-Statenle-
den Patricia de Milliano en Jeffrey
Oudeman. Dit 'probleem' doet
zich met name in 2015 voor. Hulst
besloot pas eind vorig jaar de ka
belbelasting in te voeren. De
extra kosten voor Delta Netwerk
bedrijf, 530.000 euro per jaar, kon
den daardoor niet meer in de
stroomtarieven van 2015 worden
verwerkt. In 2016 kan dat wel. GS
hebben berekend dat alle Zeeuw
se aansluitingen dan een tariefs
verhoging van 2,65 euro per jaar
per adres kunnen verwachten.
Ook waterleidingbedrijf Evides
zal door Hulst worden aangesla
gen en wel voor 230.000 euro. Evi
des zal in tegenstelling tot Delta
Netwerkbedrijf de belasting niet
spreiden over alle Zeeuwse klan
ten, maar alleen die in Hulst. Per
wateraansluiting betekent dit een
tariefsverhoging met 17,51 euro
per jaar, aldus het dagelijks pro
vinciebestuur.
In antwoord op de Statenvragen
vellen GS geen oordeel over de in
voering van kabelbelasting door
de gemeente Hulst. Wel wordt er
dus gewezen op de gevolgen voor
de winst(uitkering) van Delta en
'dat de kosten om de lastenver
zwaring op de factuur te zetten
aanzienlijk zijn'. Hulst is de eer
ste gemeente in Zeeland die kabel
belasting daadwerkelijk gaat hef
fen; landelijk gebeurt dat al door
zo'n zeventig gemeenten.
Delta Netwerkbedrijf heeft nog
geen rekening van Hulst ontvan
gen, meldt een woordvoerster. Ze
weet dan ook nog niet of daarte
gen bezwaar wordt gemaakt. De
vraag is of een zaak juridisch veel
kans maakt. Waterschap Schelde-
stromen int al kabelbelasting. Dat
kon, nadat tot in hoger beroep
was erkend dat het waterschap ge
rechtigd is de belasting te heffen.
door Edwin Mijnsbergen
Rob van Hese en Edwin Mijnsber
gen van www.middelburgdronk.nl
duiken elke week in het heden en
verleden van de horeca op Walche
ren: over alles waar alcohol geschon
ken wordt.
vwvw.facebook.com/Briefhoofden
'Middelburg
dankt rijkdom
aan Vlamingen'
door Maurits Sep
door Harmen van der Werf
door Wendy Wagenmakers
VLISSINGEN - Om mensen te hel
pen bij hun eerste stappen in het
schuldhuipverleningstraject, begint
sociale werkvoorziening Orionis
volgende week met een workshop
schuldregelen.
HULST - De gemeente Hulst snijdt
zichzelf en andere aandeelhouders
van nutsbedrijf Delta in de vingers
door belasting te heffen op kabels,
leidingen en buizen in gemeente
grond. De belasting die Delta Net
werkbedrijf in 2015 moet betalen,
gaat namelijk direct ten koste van
de winst van Delta.
