6 BUITEN
Uit de
Zeeuwse klei
RAADKAART
Tegen het decor van vroeger steken
hedendaagse contouren scherp af. Een
bont wagenpark markeert het plein,
waarvan de naam in de loop der tijd
een klinker heeft verloren. De functie
van het gemeentehuis is opgeheven
en de oude kasseien zijn vervangen,
maar de belijning van de ruime vijf
sprong is vrijwel identiek aan die van
jaren terug. En ook die stilte hoor je
nog.
Op de Hoge Markt in
Scherpenisse is het
vroegere hotel, rechts
van het voormalige ge
meentehuis, een inter
netshop voor motoron
derdelen, staat er met
oranje letters op de ramen. Het heeft
slechts een kleine etalage en ziet er ge
sloten uit. En in het lange pand links,
met helder witte kozijnen in grof grijs
stucwerk, bevindt zich restaurant 'Vis
aan de Markt'. De eigenaar laadt verse
groenten uit. „We zitten hier ruim acht
tien jaar", zegt hij, en draagt de volle
kratten naar binnen. Hij wil graag even
doorwerken. Het is zaterdag, en er zijn
voor 's avonds alweer aardig wat tafel
tjes gereserveerd.
„Vanuit de wijde omgeving komen ze er-
opaf', weet de dame van middelbare
leeftijd die aan de overkant in de zon
met kennissen staat te praten. Zij woont
niet in Scherpenisse en kan vrijwel
niets over de Hoge Markt vertellen,
maar het visrestaurant kent ze goed.
„En beroemdheden zitten er ook wel
eens", zegt ze. „Abnormaal gewoon."
Op namen kan ze even niet komen. Wel
dat de wijn er 'abnormaal lekker' is, zo
als zij het wokrestaurant een paar stra
ten verderop ook 'abnormaal goed'
vindt; helemaal vanuit Terneuzen gaat
men er uit eten, en ook daar is alles 'ab
normaal vers'.
Hans Hoogstrate (45) hoort het drie me
ter boven straatniveau grijnzend aan.
Hij staat samen met een vriend op de
steiger bij een blinkend wit gestuukt
pandje, dat heel modern met behoud
van veel oorspronkelijke details in ere
wordt hersteld. Anderhalf jaar duurt de
verbouwing al, zegt hij, en klimt naar
beneden. „Het einde komt in zicht. Het
is van mijn vriendin, die het jaren gele
den als bouwval kocht." Hijzelf komt
oorspronkelijk uit Goes en heeft al op
veel plaatsen gewoond, ook buiten Zee
land; in Bodegraven en Harlingen. Hij
had nooit gedacht dat hij, een Zuid-Be
velander nog wel, op Tholen zou belan
den, en zeker niet in Scherpenisse. „Dat
doe je niet. Want je hebt er niets mee."
Maar hij deed het toch. En vindt het fijn
wonen. „Lekker dicht bij het water. Rus
tig en gemoedelijk. Iedereen zegt hier el
kaar gedag. Dat is in andere dorpen wel
'ns anders." Ook Christian Poot (27)
klautert omlaag. Terwijl hij op de smal
le stoep de balkjes voor het kleine bal
kon verzaagt met een snerpende machi
ne, roemt hij de stilte van Scherpenisse.
„Als je hier bent opgegroeid, zoals ik,
dan ga je niet naar de grote stad. Want
dit zul je altijd missen." Inmiddels
woont hij in Sint Annaland, omdat daar
toch net iets meer te beleven is. Want
veel voorzieningen zijn er in Scherpenis
se niet meer; de bakker en de slager ver
trokken jaren geleden, en de kleine
grootgrutters ook. Om te pinnen moet
je naar het postagentschap bij het
tankstation. Markt is er overigens ook
niet op de Hoge Markt. Wekelijks staan
er een paar kramen in een andere straat.
„Een kapper hebben we nog", zegt hij.
„En een cafétaria-achtige kroeg. En er
zijn wel drie kerken, geloof ik." Hij knip
oogt. Dan stoot hij zijn maat aan en
klimmen ze de steiger weer op. Er moet
nog wat af. Want morgen is het zondag.
Scherpenisse is rustig en
door Jacoline Vlaander
De Hoge Markt in Scherpenisse, nu. foto Lex de Meester
Driekoningenkan, gevonden tij
dens de opgraving van de hoofd
burcht van het kasteel de Hellen-
burg in 1958. De 18 centimeter ho
ge kan is van witbakkend aarde
werk met geel loodglazuur. Voor
stelling op de kan: de drie wijzen
(Melchior, Balthasar en Caspar) uit
het oosten, die de pasgeboren Je
zus bezoeken.
De restanten van de Hellenburg in augustus 1975, vóór de restauratie, foto Bas Oele