kritisch over harde lijn Spekman
PvdA'ers
8 BINNENLAND
PROPRIA CURES
Studentenblad Propria Cures neemt, net als Charlie
Hebdo, macht en religie op de hak; al 125 jaar.
BN'ers die ooit
redacteur bij
PC waren
Ro\
obv
Hugo Brandt Corstius (schrijver) Hella S. Haasse (schrijver) Henk Spaan (sportjournalist)
John Re id, Bastiaan Geleijnse en Jean-Marc van Tol (tekenaars van Fokke en Sukke)
Tim Krabbé (schrijver en schaker) Renate Rubinstein (schrijver) Godfried Bomans (schrijver)
AMSTERDAM - Bij de dood van Har
ry Mulish pinkte zelfs de redactie
van Propria Cures een traantje
weg. Sinds zijn debuut in 1952
was de schrijver een geliefd mik
punt van spot voor opeenvolgen
de redacteuren van het oudste Ne
derlandse studentenblad, dat dit
weekend zijn 125-jarige bestaan
viert. „De man met meer levens
dan magen is niet langer. En daar
mee sterft ook onmiskenbaar een
stukje van PC, dat het de komen
de jaren zonder erfvijand zal moe
ten doen", schreef de redactie in
2010.
Harry Mulisch, wiens vuilniszak
ken door de toenmalige PC-schrij-
vers Beau van Erven Dorens en
Rik Lambers werden doorzocht,
was lang niet het enige slachtof
fer van het satirische Amsterdam
se studentenblad. Jezus Christus
moest het in 1965 ontgelden. Het
tijdschrift kreeg een boete we
gens godslastering, toen het die
een 'door actieve zelfstudie opge
klommen timmermanszoon' had
genoemd. Propria Cures laat zich
in zijn publicaties met kritiek op
macht, religie en zelfvoldaanheid
net zo min beperken door de
grenzen van goede smaak als het
Franse Charlie Hebdo. Aat Veld
hoen tekende een premier Joop
den Uyl die seks had met konin-
gin Juliana. In 1992 publiceerde
het blad een bewerkte foto van
Leon de Winter in een massagraf,
omdat hij volgens de redacteuren
te veel koketteerde met zijn jood
se afkomst.
PC laat zich erop voorstaan dat
haar medewerkers zonder cen
suur kunnen verkondigen wat ze
willen. In 2015 is het niet meer
het enige medium waar gezegd
kan worden wat elders nog taboe
is. „Kritiek kan je nu ook spuien
op internet", zegt oud-redacteur
en PC-historicus Bob Polak.
„Propria Cures moet nadenken
over haar positie. Hoe pak je nu
nog die kritiek en de vrijgevoch
tenheid aan?" PC heeft concurren
tie van bijvoorbeeld GeenStijl of
De Speld. Het een is vaak net zo
grof, de ander vaak net zo sati
risch als het Amsterdamse tijd
schrift. GeenStijl heeft zelfs nog
oud-PC- redacteuren in haar gele
deren. „GeenStijl is rechts, terwijl
de positie van PC wisselt van iets
rechts tot uiterst links, afhanke
lijk van de redactie", werpt hui
dig PC-redacteur Daan Does-
borgh (26) tegen. „Bij GeenStijl is
er altijd gezeur over Marokkanen
of de politiek, terwijl je bij PC ver
rast kan worden. Ook hebben
PC-stukken altijd een literaire
sjeu. We zijn misschien niet meer
de enige plek waar je geen blad
voor de mond hoeft te nemen,
maar we hebben een unieke stijl."
Het blad was en is nog steeds een
broedplaats van talent. Hugo
Brandt Corstius, Mensje van Keu
len, Hella S. Haasse, Erik van
Muiswinkel, Beau van Erven Do
rens, zelfs Fokke en Sukke begon
nen hun carrière bij het studen
tenblad. „Studenten van de Uni
versiteit van Amsterdam hebben
altijd al meer in de wereld ge
staan", verklaart universiteitshis
toricus Peter Jan Knegtmans het
feit dat het blad zoveel bekende
Nederlanders heeft voortge
bracht. „In Amsterdam was bui
ten de studentensociëteiten meer
te doen, dus was er meer contact
met journalisten en kunstenaars."
Nog steeds houdt de mediawe
reld het blad in het oog om talent
vroeg te spotten.
De redactie mist Harry Mulisch
niet meer. Ze heeft een nieuw
slachtoffer gevonden in Joost Zwa
german. Een satirisch stuk over
zogenaamd door de schrijver ont
vangen subsidies werd vorig jaar
door media serieus genomen.
Doesborgh: „Toen hebben we wel
in ons vuistje gelachen. Zo zetten
we toch weer de boel op scherp."
„Ik zou het zeker genuanceerder
willen", zegt Wim Luijendijk, ge
westelijk voorzitter in Brabant. Er
kunnen persoonlijke omstandig
heden zijn om bijvoorbeeld
wachtgeld aan te vragen, zegt hij.
„Die mensen hoef je niet weg te
zetten als klaplopers." Spekman
heeft tijdens zijn aantreden drie
jaar geleden aangekondigd de be
zem door de partij te halen, voor
al als integriteit, loyaliteit of ge
drag in het geding zijn. Sindsdien
zijn diverse PvdA'ers in de lande
lijke en lokale politiek hard afge
serveerd. Dat gebeurde met onder
anderen Kamerleden, een Euro
parlementariër, een raadslid en
een wethouder in Utrecht en de
partijtop in Groningen.
Henk Korthof van gewest Fries
land heeft er, net als veel andere
partijleden, begrip voor dat het be
stuur scherper aan de wind zeilt.
„Maar je hebt wel te maken met
leden die zich voor de partij inzet
ten. Het heeft de voorkeur om
soms gewoon te praten als er iets
mis gaat." Zijn oud-collega in Gro
ningen Hans Duijneveld: „Spek
man gaat er nog wel eens met een
gestrekt been in. En dan gaat hij
niet voor de bal." Senator Adri
Duivesteijn vindt dat publieke fi
guren recht hebben op een zorg
vuldige behandeling. Dat is 'te
weinig geborgd wanneer een voor-
zitter te zeer vanuit een eigen mo
raal gaat opereren', zegt hij.
Spekman wijst in een reactie op
de erecode van de PvdA. Die ver
meldt dat mensen die namens de
partij een functie bekleden de ere
code 'in hun persoonlijk, politiek
en bestuurlijk optreden zichtbaar
naleven'. „Politici hebben een pu
blieke rol, een voorbeeldfunctie,
en moeten zich daarvan bewust
zijn. Het partijcongres heeft dat
bepaald en ik vind dat ik daar als
voorzitter streng op moet toezien.
Uiteraard heeft het partijbestuur
de plicht door een onafhankelijke
commissie zorgvuldig te laten on
derzoeken wat er aan de hand is -
en dat gebeurt ook."
PvdA'ers hebben ook moeite met
de 'respectloze' wijze waarop het
partijbestuur de kritische senator
Ruud Koole heeft gepasseerd
voor de Eerste Kamer. Volgens
partijcoryfee Ed van Thijn is er in
de PvdA 'een cultuur ontstaan dat
senatoren geen lastpakken mogen
zijn'. Duivesteijn zegt dat de 'ideo
logisch verzwakte PvdA het zich
niet kan permitteren om juist die
politici te laten gaan die de partij
top op koers houden'.
Spekman wil in de media niet rea
geren op de discussie rond Koole,
zegt hij.
Studenten op
het randj e
door Freke Remmers
De voorpagina van de Propria Cu
res die vandaag verschijnt met
daarop een getatoeëerde rug van
koning Willem Alexander.
fotomontage Thomas Krause
door Sandra Donker
DEN HAAG - PvdA-partijvoorzitter
Hans Spekman loopt te hard van
stapel tegen PvdA-politici die on
voldoende loyaal zijn aan de partij
of integriteitsregels schenden. Ge
westelijk partijvoorzitters, de poli
tieke bazen in de regio, vinden dat
hij bij conflicten soms 'de nuance'
uit het oog verliest.
Nadat Spekman had aange
kondigd de bezem door de
partij te halen, zijn diverse
PvdA's hard afgeserveerd
Zie verder Spectrum: Elke dag bijltjes
dag
